(Thanh tra) - Đây là một trong những đề xuất mang tính căn cơ, cốt lõi được ông Phạm Thế Sự, Phó trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương chia sẻ bên lề Đại hội đại biểu Đảng bộ Thanh tra Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030. Mục tiêu là chấm dứt tình trạng khiếu kiện kéo dài, vượt cấp, bảo đảm kỷ cương pháp luật và sự đồng thuận xã hội, qua đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư trong giai đoạn mới.
Xuất phát từ thực tiễn và yêu cầu mới
Trao đổi tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Thanh tra Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030, ông Phạm Thế Sự khẳng định, nhiệm vụ tiếp công dân và xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo không chỉ là trách nhiệm pháp lý của các cơ quan nhà nước mà còn là một trong những kênh quan trọng để Đảng và Nhà nước nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người dân, giải quyết kịp thời những bức xúc, góp phần giữ vững ổn định chính trị – xã hội.
“Những điều này đều xuất phát từ thực tiễn triển khai nhiệm vụ của Ban Tiếp công dân Trung ương, gắn liền với những vấn đề đặt ra trong quá trình giải quyết vụ việc. Mục tiêu là nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, tính kịp thời, minh bạch và sự đồng thuận xã hội”, ông Sự nhấn mạnh.
Theo ông Phạm Thế Sự, yếu tố cốt lõi để nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân chính là sự lãnh đạo thống nhất, toàn diện của Đảng, đặc biệt là vai trò của cấp ủy và người đứng đầu.
Tại Đại hội, Đoàn đại biểu của Đảng bộ Ban Tiếp công dân Trung ương kiến nghị cấp có thẩm quyền tiếp tục chỉ đạo thực hiện nghiêm Kết luận số 107-KL/TW ngày 24/12/2024 của Bộ Chính trị về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 26/5/2014 và Quy định số 11-QĐi/TW ngày 18/02/2019 về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền trong việc tiếp dân, đối thoại và xử lý phản ánh, kiến nghị của dân.
“Chỉ khi vai trò lãnh đạo của Đảng được phát huy mạnh mẽ, công tác tiếp công dân mới thực sự trở thành nhiệm vụ chính trị thường xuyên, gắn với trách nhiệm giải trình của từng cấp, từng ngành”, ông Phạm Thế Sự phân tích.
Việc quán triệt và tổ chức thực hiện đồng bộ các văn bản này sẽ giúp tăng tính chủ động, giải quyết vụ việc ngay từ cơ sở, hạn chế khiếu kiện kéo dài, vượt cấp.
Cũng theo ông Sự, một trong những tồn tại trong hoạt động tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo được chỉ ra đó là một số quy định pháp luật chưa đồng bộ, còn chồng chéo hoặc thiếu rõ ràng, dẫn đến khó khăn, không nhất quán khi áp dụng.
Do đó, Đoàn đại biểu của Ban Tiếp công dân Trung ương đề xuất Thanh tra Chính phủ chủ động tham mưu cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống pháp luật, bảo đảm tính thống nhất và phù hợp với thực tiễn. Đặc biệt, cần có quy định rõ về “điểm dừng” trong chấp hành pháp luật.
“Xác định rõ “điểm dừng” trong giải quyết khiếu nại, tố cáo để người dân chấp hành, đồng thuận với quyết định xử lý cuối cùng của cơ quan có thẩm quyền”, ông Sự nói.
Điều này sẽ tạo hành lang pháp lý để các cơ quan nhà nước xử lý dứt điểm vụ việc, một mặt, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân nhưng mặt khác, bảo đảm trật tự, kỷ cương pháp luật.
Đẩy mạnh chuyển đổi số và hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia
Trong bối cảnh cuộc cách mạng khoa học công nghệ và chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên tất cả các ngành nghề, lĩnh vực, bao trùm tất cả phạm vi không gian và thời gian thì việc nắm bắt và tận dụng xu thế này là điều cần thiết, Ban Tiếp công dân chúng tôi cũng không nằm ngoài xu thế này, khi chủ động ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa vào hoạt động thường xuyên của cơ quan đã đem lại những kết quả tích cực, đặc biệt là triển khai mô hình tiếp công dân trực tuyến, qua đó giảm phiền hà, tiết kiệm chi phí cho người dân, phục vụ được người dân từ cơ sở, gần dân.
Ban Tiếp công dân Trung ương cũng kiến nghị đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện trong hoạt động tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Trọng tâm là xây dựng và hoàn thiện Cơ sở dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, bảo đảm liên thông giữa Thanh tra Chính phủ với các bộ, ngành, cơ quan và địa phương.
“Một hệ thống dữ liệu đồng bộ, cập nhật thường xuyên không chỉ hỗ trợ quản lý, tra cứu, mà còn giúp phân tích, dự báo tình hình khiếu kiện, từ đó có cơ quan chức năng có biện pháp ngăn ngừa, xử lý từ sớm, từ xa”, ông Sự nhấn mạnh.
Cơ sở dữ liệu liên thông sẽ rút ngắn thời gian xử lý, tăng cường minh bạch, đồng thời giúp cơ quan quản lý theo dõi, đánh giá hiệu quả giải quyết vụ việc một cách chính xác.
Ông Phạm Thế Sự cho rằng, nguyên nhân chính dẫn đến khiếu kiện đông người, vượt cấp hiện nay là nhiều vụ việc chưa được xử lý triệt để ở cấp cơ sở, cấp giải quyết mới chỉ quan tâm giải quyết hết thẩm quyền.
Từ thực tế này, Ban Tiếp công dân Trung ương kiến nghị các cấp chính quyền chủ động rà soát, phân loại vụ việc, áp dụng đồng bộ các biện pháp giải quyết ngay tại địa phương, từ nơi phát sinh vụ việc; chủ động đối thoại, tiếp dân đột xuất; nâng cao chất lượng giải quyết lần đầu; hạn chế tình trạng khiếu kiện vượt cấp lên Trung ương, đi kèm với các biện pháp đảm bảo an ninh trật tự.
Nếu xử lý dứt điểm ngay từ cơ sở, sẽ hạn chế tối đa tình trạng công dân khiếu kiện tập trung đông người tại Trụ sở cơ quan Trung ương hoặc nhà riêng lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Điều này không chỉ giảm áp lực cho cơ quan cấp trên mà còn củng cố niềm tin của người dân đối với chính quyền địa phương.
Giải pháp này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, đồng thời nâng cao năng lực và trách nhiệm của cán bộ làm nhiệm vụ tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo ở cơ sở.
Đảng bộ Ban Tiếp công dân trung ương sẽ tận dụng thời cơ, vượt thách thức; nâng cao năng lực lãnh đạo, phối hợp chính quyền triển khai chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch của tổ chức đảng cấp trên; phát huy nguồn lực, xây dựng Ban Tiếp công dân trung ương phát triển, đoàn kết, thống nhất, thực hiện tốt mọi nhiệm vụ do Tổng Thanh tra Chính phủ giao, là “cầu nối” giữa Đảng, Nhà nước với người dân, góp phẩn đảm bảo ổn định, an ninh, an toàn, trật tự để phát triển kinh tế - xã hội
Khép lại phần chia sẻ của mình bên lề Đại hội đại biểu Đảng bộ Thanh tra Chính phủ lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030, ông Phạm Thế Sự khẳng định quyết tâm của Đảng bộ Ban Tiếp công dân Trung ương đó là "đoàn kết, dân chủ, sáng tạo, kỷ luật", "Đảng bộ Ban Tiếp công dân Trung ương sẽ tận dụng thời cơ, vượt thách thức; nâng cao năng lực lãnh đạo, phối hợp chính quyền triển khai chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch của tổ chức đảng cấp trên; phát huy nguồn lực, xây dựng Ban Tiếp công dân Trung ương phát triển, đoàn kết, thống nhất, thực hiện tốt mọi nhiệm vụ do Tổng Thanh tra Chính phủ giao, là “cầu nối” giữa Đảng, Nhà nước với người dân, góp phẩn đảm bảo ổn định, an ninh, an toàn, trật tự để phát triển kinh tế - xã hội”.
Với những chia sẻ từ đại diện Đoàn đại biểu Đảng bộ Ban Tiếp công dân Trung ương cho thấy, những đề xuất, kiến giải này không chỉ nhằm giải quyết những vấn đề trước mắt mà còn hướng tới xây dựng một cơ chế tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo hiện đại, hiệu quả, minh bạch, góp phần bảo đảm ổn định chính trị – xã hội, tạo môi trường thuận lợi phát triển kinh tế – xã hội.
