Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa phát biểu kết luận hội thảo. Ảnh: TH

Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, Phê bình văn học nghệ thuật Trung ương; PGS.TS Trần Khánh Thành, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận, Phê bình văn học nghệ thuật Trung ương đồng chủ trì hội thảo.

Phát biểu đề dẫn, PGS.TS Nguyễn Thế Kỷ, Chủ tịch Hội đồng Lý luận, Phê bình văn học, nghệ thuật Trung ương cho biết, trong hành trình 13 tháng đầy gian lao, khổ cực qua 18 nhà giam khắp 13 huyện của tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc (từ tháng 8/1942 đến tháng 9/1943), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã viết tập thơ “Nhật ký trong tù” bằng chữ Hán ghi lại những suy nghĩ, cảm xúc của mình về hiện thực đời sống trong tù, những điều trông thấy trên đường đi, tấm lòng nhớ thương đất nước, nhân dân mình và mong ngóng sớm trở về tiếp tục lãnh đạo cách mạng.

"Nhật ký trong tù" là tác phẩm có giá trị văn hóa, nghệ thuật độc đáo, đặc sắc, làm phong phú thêm di sản văn hóa và cách mạng cao quý của Chủ tịch Hồ Chí Minh - Anh hùng Giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa kiệt xuất; góp phần quan trọng vào kho tàng di sản văn hóa, tinh thần của dân tộc ta, nhân dân ta.

Với những giá trị to lớn và bền vững đó, ngày 1/10/2012, Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định công nhận và tôn vinh tác phẩm "Nhật ký trong tù" là Bảo vật Quốc gia.

Tác phẩm "Nhật ký trong tù" có nhiều giá trị to lớn, có sức lan tỏa sâu rộng trong nước và trên thế giới. Từ năm 1960, tập "Ngục trung nhật ký" đã được chuyển từ tiếng Hán sang tiếng Việt và sau đó được dịch ra tiếng Nga, tiếng Ba Lan, tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Trung, tiếng Đan Mạch, tiếng Đức... Cho đến nay tác phẩm đã được dịch ra gần 40 thứ tiếng, được đông đảo người đọc trên thế giới đón nhận nồng nhiệt.

Tại hội thảo, các đại biểu đã tập trung phân tích, đánh giá về sự ra đời, sức sống và giá trị lớn lao, sức lan toả, tầm ảnh hưởng sâu rộng của tác phẩm, không chỉ ở trong nước mà còn ở nhiều nước trên thế giới; quá trình chuyển ngữ "Ngục trung nhật ký" từ Hán ngữ sang Việt ngữ và từ Việt ngữ sang các ngôn ngữ các dân tộc trên thế giới; hành trình lan tỏa sâu rộng của "Nhật ký trong tù" ở giới nghiên cứu cũng như bạn đọc trong nước và thế giới.

Đồng thời, phân tích những giá trị tư tưởng, tầm cao trí tuệ, nghị lực phi thường của Chủ tịch Hồ Chí Minh; những giá trị nhân văn cao cả, vẻ đẹp tâm hồn, niềm lạc quan cách mạng của người chiến sĩ cộng sản trong hoàn cảnh lao tù khổ ải; những giá trị nghệ thuật độc đáo của tập thơ "Nhật kỳ trong tù".

Các đại biểu cũng đề xuất nhiều giải pháp để phát huy tốt nhất giá trị độc đáo, đặc sắc của tác phẩm "Nhật ký trong tù" ở môi trường giáo dục nhà trường; trong giáo dục tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống cho con người; trong đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh… cũng như đề xuất những giải pháp phù hợp với thời đại công nghiệp 4.0 nhằm lan toả sâu rộng giá trị của tác phẩm "Nhật ký trong tù" tới công chúng trong nước, kiều bào ta ở nước ngoài và bạn bè quốc tế.

Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: TH

Phát biểu tổng kết, ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương nhấn mạnh: Những bài học mà Bác đã suy ngẫm và rút ra trong những ngày tháng bị giam cầm cho đến nay vẫn còn nguyên giá trị, bởi đó là bài học được đúc kết từ thực tiễn hoạt động phong phú và trí tuệ sáng suốt của một vị lãnh tụ thiên tài. Đến với tập thơ “Nhật ký trong tù”, chúng ta gặp một người chiến sĩ cộng sản kiên cường, có nghị lực phi thường, vượt qua mọi khó khăn, gian khổ trong chốn ngục tù để đi đến ngày tự do.

Theo Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa, từ tác phẩm “Nhật ký trong tù” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, chúng ta tiếp nhận được nhiều bài học bổ ích, quý báu về bản lĩnh và đạo đức cách mạng thật cảm động và thấm thía.

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương khẳng định: Hội thảo khoa học là dịp để chúng ta tìm hiểu sâu sắc hơn tầm cao tư tưởng, vẻ đẹp tâm hồn, nhân cách cao cả của Chủ tịch Hồ Chí Minh, từ đó thực hiện tốt hơn nữa, có hiệu quả hơn nữa Kết luận số 01 ngày 18/5/2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05 ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị khóa XII "về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" trong thời gian tới.

Để tác phẩm “Nhật ký trong tù” có sức lan tỏa hơn nữa, ông Nguyễn Trọng Nghĩa đề nghị các nhà khoa học, văn nghệ sĩ tiếp tục đầu tư nghiên cứu, giới thiệu những giá trị to lớn, đặc sắc về tư tưởng và nghệ thuật của tập thơ, để lan tỏa sâu rộng hơn nữa đến đồng bào ta ở trong và ngoài nước, cùng bạn bè quốc tế; các cấp, các ngành quan tâm, lĩnh hội đầy đủ giá trị đặc biệt của tác phẩm, để tiếp tục trau dồi, bồi dưỡng tâm hồn, bản lĩnh và đạo đức cách mạng, hoàn thành thật tốt nhiệm vụ được giao; góp phần xây dựng đất nước Việt Nam “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, vững bước đi lên chủ nghĩa xã hội; để đất nước ta “ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như Bác Hồ kính yêu hằng mong muốn.