(Thanh tra) - Chiều ngày 14/8, tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (số 11 Lê Hồng Phong, Hà Nội), Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam đã chủ trì, phối hợp với Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và thành phố Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề: "Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9: Giá trị thời đại và sức sống trường tồn".
Hội thảo là một trong những hoạt động kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025).
Phát biểu khai mạc hội thảo, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa xúc động nhớ lại, trước mùa thu lịch sử năm 1945, đất nước ta chìm trong đêm dài nô lệ. Ông nhấn mạnh, hơn 80 năm dưới ách thống trị của thực dân Pháp đã đẩy dân tộc vào cảnh kiệt quệ, các quyền sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc bị chà đạp không thương tiếc.
Đặc biệt, khi phát xít Nhật tràn vào Đông Dương năm 1940 và thực dân Pháp lập tức đầu hàng, Nhân dân Việt Nam phải chịu cảnh "một cổ hai tròng", bị bóc lột cùng cực cả về thể xác lẫn tinh thần.
Trong thời kỳ đen tối đó, ngọn lửa cách mạng vẫn âm ỉ cháy. Từ khi ra đời vào năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam, dưới ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lênin, đã kiên định lãnh đạo Nhân dân đấu tranh qua các cao trào cách mạng, xây dựng lực lượng chính trị, vũ trang và căn cứ địa cách mạng, sẵn sàng đón bắt thời cơ lịch sử.
Tháng 8 năm 1945, khi phát xít Nhật đầu hàng Đồng minh, thời cơ "ngàn năm có một" đã xuất hiện. Chỉ trong 15 ngày, dưới ngọn cờ của Đảng và Bác Hồ, toàn dân tộc đã đồng loạt vùng dậy Tổng khởi nghĩa, đập tan xiềng xích nô lệ và giành chính quyền về tay Nhân dân.
Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố trước toàn thế giới: "Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã trở thành một nước tự do độc lập...".
Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương nhấn mạnh, thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám không chỉ có ý nghĩa to lớn với dân tộc Việt Nam mà còn có tầm ảnh hưởng sâu rộng tới phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới.
Kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 là dịp tri ân các thế hệ tiền bối, các tầng lớp Nhân dân và bạn bè quốc tế đã đóng góp, hy sinh cho cách mạng Việt Nam. Đây cũng là lời hiệu triệu toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tiếp tục đồng lòng, phát huy tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng vươn lên mạnh mẽ.
Ông tin tưởng rằng, những ý kiến tâm huyết, kết quả nghiên cứu, luận cứ khoa học tại hội thảo sẽ góp phần làm rõ hơn giá trị lý luận và thực tiễn của Cách mạng Tháng Tám, khẳng định con đường cách mạng mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn và tạo sự thống nhất cao về ý chí và hành động để kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, bảo vệ vững chắc Tổ quốc.
Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước phát biểu tại hội thảo, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cũng khẳng định những bài học lịch sử to lớn từ Cách mạng Tháng Tám.
Bài học đầu tiên và quan trọng nhất là vai trò lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là minh chứng hùng hồn cho sự lựa chọn đúng đắn của lịch sử.
Bởi lẽ, nhiều phong trào yêu nước trước đó đã thất bại, nhưng chỉ có Đảng Cộng sản Việt Nam là thành công. Đảng đã thành công nhờ có lý tưởng cao cả, đường lối đúng đắn, trung thành với lợi ích của Nhân dân, biết dựa vào sức mình là chính, tập hợp sức mạnh đoàn kết toàn dân tộc, kiên trì chuẩn bị lực lượng, nhanh nhạy nắm bắt thời cơ và kết hợp tài tình giữa đấu tranh chính trị với khởi nghĩa vũ trang.
Phó Thủ tướng khẳng định: "Không có Đảng Cộng sản thì không có nước Việt Nam hôm nay. Đây chính là chân lý được thực tiễn khẳng định hùng hồn và không thể bác bỏ".
Phó Thủ tướng cũng nêu ra các bài học khác, bao gồm chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh là ánh sáng chỉ đường cho tương lai, Nhân dân là sức mạnh vô địch của cách mạng, chủ nghĩa yêu nước là nguồn sức mạnh tinh thần bất diệt, đại đoàn kết dân tộc là “mạch nguồn sức mạnh” xuyên suốt lịch sử cách mạng Việt Nam và xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh là nền tảng cho sự phát triển của đất nước.
Hà Nội, nơi khởi nguồn và tạo tiền đề thành công cho cuộc Tổng khởi nghĩa, mãi mãi khắc ghi hình ảnh hàng chục vạn người dân tề tựu tại Quảng trường Ba Đình trong Lễ Tuyên ngôn Độc lập ngày 2/9/1945, cùng nhau cất lên lời thề thiêng liêng quyết tâm giữ vững tự do và độc lập.
Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài khẳng định, hội thảo có ý nghĩa rất quan trọng cả về khoa học và giá trị thực tiễn, góp phần làm sáng tỏ hơn những giá trị của Cách mạng Tháng Tám, từ đó vận dụng sáng tạo vào công cuộc xây dựng, phát triển đất nước, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn mới.
Đặc biệt, qua hội thảo, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Nội có thêm kinh nghiệm quý để vận dụng vào thực tiễn xây dựng và phát triển Thủ đô.
Hội thảo cũng là dịp tri ân các thế hệ tiền bối, các tầng lớp Nhân dân và bạn bè quốc tế đã đóng góp, hy sinh cho cách mạng Việt Nam. Đây cũng là lời hiệu triệu toàn Đảng, toàn dân, toàn quân tiếp tục đồng lòng, phát huy tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường và khát vọng vươn lên mạnh mẽ.
