Trung tâm TP vẫn giữ được nét cổ kính vốn có bên cạnh kiến trúc hiện đại

Theo Đề án, khu trung tâm mở rộng được quy hoạch lại sẽ rộng khoảng 930ha bao gồm các quận: 1, 3, Bình Thạnh và một phần quận 4. Dự kiến, trung tâm TP sau khi được quy hoạch lại sẽ có thêm khoảng 100 cao ốc mới, tập trung chủ yếu ở quận 1 và một phần ở khu bờ tây sông Sài Gòn.

Nhiều tuyến đường giao thông mới cũng sẽ được xây dựng, tu bổ, nâng cấp như: Đại lộ Lê Lợi sẽ được kéo dài để nối kết với đường Tôn Đức Thắng và sẽ có đường ngầm để tăng lưu lượng thông xe cho khu vực.

Bên cạnh đó, một loạt tuyến vận tải hành khách công cộng sẽ được thiết lập như metro (tàu điện ngầm). Trong đó, 4/6 tuyến metro được quy hoạch sẽ kết nối các quận 2, 7, 9, Tân Bình, Bình Tân và huyện Nhà Bè với khu trung tâm và đều có điểm kết tuyến hành trình ở ga trung tâm đặt tại khu vực Công viên 23/9 và trước chợ Bến Thành. Hỗ trợ cho mạng lưới giao thông này là tuyến buýt nhanh chạy dọc theo đường Nguyễn Tất Thành, một đường xe điện hiện đại trên đường Võ Văn Kiệt, một tuyến giao thông thủy chạy từ Thanh Đa vào trung tâm TP… Toàn bộ mạng lưới vận tải này sẽ bảo đảm đưa đón khách đến/đi khu trung tâm TP trong tương lai.

Phó Giám đốc Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP Hồ Chí Minh cho biết, khu vực trung tâm TP sau khi được mở rộng sẽ có 5 phân khu đặc thù với các tiêu chí phát triển kinh tế kỹ thuật, cải tạo đô thị khác nhau, gồm: Khu lõi thương mại - tài chính, nằm ở quận 1 với diện tích 92,3ha, dự kiến dân số 32.000 người với hệ số sử dụng đất toàn khu là 3,5. Khu trung tâm văn hóa - lịch sử với diện tích 212ha, nằm ở quận 1 nhưng bao quanh trục đường Lê Duẩn, có quy mô dân số 43.600 người, hệ số sử dụng đất là 1,8. Khu bờ Tây sông Sài Gòn rộng khoảng 248ha, trải dài từ cầu Sài Gòn đến cầu Tân Thuận, có hệ số sử dụng đất 2,5 và dân số 31.200 người. Khu biệt thự với diện tích 232ha, tọa lạc ở quận 1 và quận 3, có 76.300 người, hệ số sử dụng đất là 2,3. Khu cận thương mại - tài chính với diện tích 117,5ha, bao gồm một phần quận 1 và quận 4, có số dân 42.900 người, hệ số sử dụng đất là 2,6.

Đáng chú ý, trọng tâm của Đề án là phải lưu giữ, tôn tạo nét cổ xưa của Sài Gòn. Theo Sở Quy hoạch - Kiến trúc, tại những khu vực cần bảo tồn đặc biệt như khu vực chợ Bến Thành, trung tâm hành chính TP hiện nay, khu vực Nhà thờ Đức Bà, Bưu điện TP… thì việc sửa đổi liên quan đến mặt tiền của công trình chỉ được thực hiện nếu không ảnh hưởng đến thiết kế và hình dạng nguyên thủy của công trình. Màu sắc mặt tiền các công trình mới phải tương đồng với màu mặt tiền của các khu phố xung quanh hoặc sẽ được sơn với màu sắc nhẹ và sắc độ thấp.

Trong trường hợp một phần công trình lịch sử buộc phải sửa chữa, cải tạo thì mặt tiền công trình đó phải được phục hồi trạng thái gần nhất với kiến trúc còn lại của công trình. Đồng thời, việc sửa chữa cải tạo phải được sự hỗ trợ của các chuyên gia về lịch sử kiến trúc. Đặc biệt, độ cao của các công trình mới phải thấp dần khi tới gần công trình được bảo tồn nhằm mục đích tạo sự cân đối.

Đối với các biệt thự cổ thời Pháp, ngành chức năng sẽ phân nhóm với các mức độ bảo tồn khác nhau cho từng nhóm: Nhóm 1 là những biệt thự có kiến trúc đẹp, nằm xen trong các trường học, bệnh viện sẽ được giữ gìn và bảo tồn với hình dạng nguyên thủy. Nhóm 2 cũng là những biệt thự có giá trị kiến trúc nhưng nằm trong các khu vực phát triển và nhóm này sẽ được phép xây dựng mới nhưng phải tuân thủ nguyên tắc “giữ được không gian của biệt thự xưa”. Nhóm 3 là những biệt thự còn lại, được phép chuyển đổi thành công trình xây dựng mới phù hợp quy hoạch.

Thiện Nhân