Ông Lê Minh Diễn, con trai nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu. Ảnh: Nhật Bắc

“Xin dâng nén hương trước vong linh bố”

Ngay sau lời điếu của Thủ tướng, ông Lê Minh Diễn, con trai nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu gửi lời cảm ơn tới Đảng, Nhà nước và nhân dân đã dành sự quan tâm, đến viếng và tiễn đưa cố Tổng Bí thư về nơi an nghỉ cuối cùng.

Tiến biệt người cha kính yêu “đã đi xa mãi mãi”, ông Diễn xúc động nói: Thưa bố kính yêu, con có mấy dòng tâm sự tuy rằng rất muộn khi bố đã ra đi mãi mãi, khi những lời tâm sự với bố trở nên muộn màng. Con sinh ra đã quen với sự vắng mặt của bố, ký ức tuổi thơ của con chỉ là những buổi sơ tán, những buổi tối mắt nhắm mắt mở lên nhà rồi lại xuống hầm…

Chúng con quen với những trận mưa bão tốc mái bung của nhà, gió lùa vào mọi ngõ ngách trong căn nhà vách đất. Vật lộn chống chọi với mưa báo chỉ có mẹ và bốn bà cháu.

Những hiểu biết của con về bố chỉ là chú bố đội đang đi chiến trường chẳng biết bao giờ mới về. Chiến tranh kết thúc, bố chỉ về phép như bao người lính rồi lại tích cực lên đường với cuộc chiến biên giới Tây Nam và làm nghĩa vụ quốc tế.

Ảnh: Nhật Bắc

Tiếp bước nguyên Tổng Bí thư, hai người con của ông Lê Khải Phiêu cũng nhập ngũ và trở thành người lính.

“Những năm 1990, bố, con và em mới được về Hà Nội, gia đình mới thực sự sum vầy, đoàn tụ. Nhưng vì là người lính do điều kiện công tác nên chưa có lần nào được tâm sự dài với bố.

Vì là người lính con cũng hiểu sự khó khăn gian khổ của bố và đồng đội. Khi đến thăm Thành cổ Quảng Trị, nghe kể về cuộc chiến ở đây con cũng cảm nhận được phần nào sự khốc liệt của chiến tranh, mọi sự sống và cái chết giành giật từng ngày, từng giờ. Đường 9 Nam Lào, Khe Sanh, chiến trường Trị Thiên nơi nào cũng in đậm dấu chân của bố.

Bố luôn nói với chúng con rằng, được như ngày hôm nay phải biết ơn hàng triệu người đã ngã xuống, hàng ngàn gia đình mất người thân, nhiều ngàn người đã không còn nguyên vẹn thân thể ngày trở về, di chứng chiến tranh còn theo họ và gia đình họ đến tận bây giờ.

Bố dặn chúng con phải luôn gần gũi với dân, phải sống xứng đáng với những đóng góp và hy sinh của nhân dân dù ở bất kỳ cương vị nào. Tổng thời gian được gần gũi và tâm sự cùng bố với con tính ra chưa đến một năm.

Tuy nhiên với bấy nhiêu thời gian con cũng học tập được ở bố rất nhiều trong công việc và cuộc sống lấy chữ tâm làm trọng. Thời gian tuy ngắn ngủi nhưng qua những việc bố đã làm và những câu chuyện kể, nhận xét của những người đã chiến đấu, công tác với bố, con càng tự hào về bố hơn”.

Người dân tiễn đưa nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu. Ảnh: Q.Đức

Ông Diễn bày bỏ, “nay bố đã đi xa, tóc con cũng đã bạc màu, con xin hứa với bố sẽ luôn sống như những lời răn dạy của bố và sẽ nuôi dạy thế hệ sau này như bố đã dạy con. Bố ra đi để lại sự trống vắng trong gia đình. Con xin lỗi bố, con đã không thực hiện được ý nguyện của bố để trải tro cốt ở 3 dòng sông nơi gắn liền với nhiều kỷ niệm của cuộc đời bố.

Do dịch bệnh Covid-19 con không thể kéo dài thời gian tang lễ, ảnh hưởng đến mọi người, chắc là bố sẽ hiểu và thông cảm cho con. Con mong bố thanh thản về với cõi vĩnh hằng, nơi đó không còn chiến tranh, nơi đó luôn ấm tình đồng đội.

Bố ra đi để lại trong con dấu ấn của một thế hệ xả thân vì nước, vì dân, dấu ấn của một thời trọn vẹn cống hiến và hy sinh. Bố ra đi để lại nơi này dấu chân qua các cuộc chiến, dấu chân người lính”.

“Cầu chúc linh hồn đồng chí Lê Khả Phiêu yên nghỉ ở cõi vĩnh hằng”

Lễ an táng nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu bắt đầu lúc 14h tại Nghĩa trang Mai Dịch (Hà Nội).

Bàn thờ, Quốc kỳ phủ trên linh cữu được gấp gọn. Linh cữu nguyên Tổng Bí thư được di chuyển ra vị trí chuẩn bị nghi thức cuối cùng, nghi lễ an táng, đưa ông về với đất mẹ.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình, Trưởng ban Tổ chức lễ tang cho biết, trong mấy ngày qua trên chục ngàn đồng chí, đồng bào trong nước và quốc tế đã đến viếng và chia buồn gia đình nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu.

"Sau lễ truy điệu tại nhà tang lễ, chúng ta có mặt tại đây để tổ chức lễ an táng đồng chí Lê Khả Phiêu. Thay mặt Ban Tổ chức lễ tang, tôi xin tuyên bố lễ an táng bắt đầu", ông Bình nói.

Lãnh đạo, nguyên lãnh đạo, gia đình cùng nhân dân tới tiễn đưa nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu dành một phút mặc niệm để tiễn biệt ông.

Ảnh: Ngọc Thắng

Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, Trưởng ban Tổ chức lễ tang phát biểu cảm ơn, khẳng định, trong những ngày qua, lễ quốc tang nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đã nhận được tình cảm quý trọng và niềm tiếc thương vô hạn của lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đồng bào, đồng chí và bạn bè quốc tế.

Đến nay, Ban tổ chức lễ quốc tang cùng gia quyến đã hoàn thành chu đáo việc tổ chức lễ viếng, lễ truy điệu, lễ tiễn đưa nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu về nơi an nghỉ cuối cùng tại Nghĩa trang Mai Dịch, Hà Nội.

“Cầu chúc linh hồn đồng chí Lê Khả Phiêu yên nghỉ ở cõi vĩnh hằng. Xin vĩnh biệt đồng chí”, ông Bình nói và tuyên bố lễ an táng nguyên Tổng Bí thư kết thúc.

Sau lời cảm ơn của ông Bình, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, cùng gia quyến, bạn bè nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đi vòng quanh mộ, tiễn biệt ông lần cuối.

Hôm qua lãnh đạo Đảng, Nhà nước xúc động ghi những dòng Sổ tang tưởng nhớ và tiễn biệt nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu.

Ghi Sổ tang, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc viết: "Xin kính cẩn nghiêng mình tiễn đưa đồng chí Lê Khả Phiêu - Nhà lãnh đạo xuất sắc, có uy tín lớn của Đảng, Nhà nước và Nhân dân ta.

Đồng chí Lê Khả Phiêu mất đi là một tổn thất to lớn đối với Đảng, Nhà nước, Quân đội, Nhân dân, bạn bè, đồng chí, đồng đội và gia quyến đồng chí; đồng thời để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong lòng bạn bè quốc tế.

Xin nguyện noi gương đồng chí, tay nắm chặt tay, đoàn kết một lòng, vững bước tiến lên trên con đường cách mạng, ra sức phấn đấu vì mục tiêu xây dựng một nước Việt Nam "dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh".

Xin vĩnh biệt người đồng chí, người Anh quý mến, mong Anh mãi bằng an yên nghỉ nơi cao xanh, vĩnh hằng".

Nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng các khóa VII, VIII; Bí thư Trung ương Đảng khóa VII; Ủy viên Bộ Chính trị khóa VII, khóa VIII; Ủy viên Thường vụ, Thường trực Bộ Chính trị khóa VIII; Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII (từ tháng 12/1997 đến tháng 4/2001). Đại biểu Quốc hội khóa IX, khóa X.

Sau một thời gian lâm bệnh, mặc dù đã được Đảng, Nhà nước, tập thể các giáo sư, bác sĩ tận tình cứu chữa, gia đình hết lòng chăm sóc, nhưng do tuổi cao, bệnh nặng, nguyên Tổng Bí thư Lê Khả Phiêu đã từ trần hồi 2 giờ 52 phút ngày 07/8/2020 (tức ngày 18 tháng 6 năm Canh Tý), tại nhà riêng, hưởng thọ 89 tuổi.

“Hơn 70 năm hoạt động cách mạng, đồng chí có đóng góp to lớn đối với sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và dân tộc.

Đồng chí được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Sao Vàng, Huy hiệu 70 năm tuổi Đảng và nhiều huân, huy chương cao quý khác của Việt Nam và quốc tế. Đồng chí mất đi là tổn thất to lớn với đất nước và nhân dân ta”, Phó Thủ tướng Trương Hoà Bình nói.