Cột mốc chủ quyền Việt Nam tại đảo Trường Sa Lớn

Lần đầu vượt trùng khơi đặt chân lên đảo Trường Sa lớn, trông đảo lung linh dáng dấp như một phố thị sầm uất nghiêng mình soi bóng xuống biển xanh, tôi không khỏi ngỡ ngàng vì từ xa khơi đã nghe văng vẳng tiếng chuông chùa trong nắng sớm..., những nét ngói cong thấp thoáng dưới những tán bàng vuông, phong ba xanh mướt, bầy trẻ thơ tung tăng trong trang phục là những bộ áo quần lính thủy trang nghiêm và duyên dáng, ríu rít nắm tay bố mẹ ra đón khách phương xa về thăm đảo…

Trường Sa bây giờ đủ tiềm lực để quân và dân trên đảo bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo thân yêu của Tổ quốc, xây dựng phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội gắn với củng cố quốc phòng an ninh trên khắp các lĩnh vực của huyện đảo.

Khi bước chân lên Trường Sa Lớn, ấn tượng đối với khách tham quan là ngôi nhà 2 tầng mái ngói đỏ tươi nằm ngay giữa đảo, phía sau là cột mốc chủ quyền với dòng chữ ghi rõ: “UBND thị trấn Trường Sa”. Thượng tá Đinh Văn Hải, Đảo trưởng kiêm Chủ tịch UBND thị trấn hồ hởi đón chúng tôi đi vòng quanh thị trấn để giới thiệu về “phố thị” của mình.

Từ phong trào “Góp đá xây dựng Trường Sa”, bằng nguồn vốn hỗ trợ của cán bộ và nhân dân Thủ đô, thị trấn Trường Sa đã có “Nhà khách Hà Nội” đầy đủ tiện nghi phục vụ cùng lúc cho cả trăm khách. Đài tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ uy nghi, trang nghiêm cũng hoàn thành năm 2011 do người dân xứ Nghệ gửi tặng, Nhà tưởng niệm Bác Hồ hoàn thành năm 2010, nằm trong một khuôn viên trang nghiêm rộng rãi, rợp bóng cây xanh, là nơi để cán bộ chiến sĩ, nhân dân hội họp mỗi khi lễ Tết, hoặc dịp kỷ niệm những ngày truyền thống của dân tộc.

Huyện đảo Trường Sa hiện có 2 ngôi chùa lớn được xây dựng hoàn thành năm 2011, một chùa ở đảo Song Tử Tây, ngôi chùa còn lại nằm tại Trường Sa Lớn, do Công ty Xuân Trường, Nam Định hỗ trợ xây dựng. Chỉ trước khi tôi ra Trường Sa không lâu, Đại đức Thích Giác Thanh, vừa tốt nghiệp Học viện Phật giáo đã nhận trọng trách từ Nha Trang ra trụ trì tại chùa Trường Sa Lớn, cùng nhận nhiệm vụ này còn có Đại đức Thích Giác Nghĩa…

Trường Sa đang mùa nắng rát, bất ngờ chiều nay xuất hiện cơn mưa dông từ biển kéo vào trút nước ào ào xuống đảo, lính đảo cởi trần ào ra đón mưa như đứa trẻ rồi lại ào vào giao lưu văn nghệ với khách. Chủ tịch Đinh Văn Hải phấn khởi: “Trường Sa không mấy khi có mưa bất chợt giữa mùa nắng thế này, hình như trời đất cũng vui chung niềm vui trên đảo...”. Cơn mưa bất chợt làm những tán lá phong ba, bàng vuông trên đảo xanh hơn, không khí dịu mát, làm cho lòng người phấn chấn, gần gũi hơn...

So với những ngày cách 30 năm trước, như Nhà thơ Trần Đăng Khoa đã kể: Ngày ấy đảo còn hoang sơ lắm, chỉ có rất nhiều chim, đặc biệt chim ở đảo không sợ người, chúng cứ sà xuống cả mâm cơm của lính đảo, rúc cả vào chăn màn nằm cùng với người... Bây giờ chim ít đi, nhưng bù lại đảo lại rất nhiều cây như chuối, đu đủ, bầu, mướp ngày phủ xanh trên khắp đảo. Nhưng để có được màu xanh ấy, là cả một tình yêu vô biên với biển đảo của quân và dân trên đảo.

Những khóm chuối, những giàn bầu, mướp, những hàng đu đủ trĩu quả ấy cứ lên xanh mơn mởn, bởi chúng không còn sợ cơn gió to hay bão táp phong ba nữa, vì đã được những ngôi nhà cao tầng che chở, ôm ấp; được những bàn tay cần mẫn chăm chút, nâng niu từng nắm đất từ đất liền xa xôi chuyển tới phủ lên những thềm đá san hô khô khan, rồi chi ly dè sẻn từng giọt nước ngọt để tưới thấm mỗi gốc cây, khóm chuối ngày càng xanh tươi…

Nếu như ở Trường Sa, những đảo nổi như Trường Sa  Lớn, Song Tử Tây, Nam Yết, Sinh Tồn, Trường Sa Đông..., đã và đang trở thành những phố thị duyên dáng mướt mát màu xanh cây lá, thì những đảo đá ngầm đang là những pháo đài vững chắc bảo vệ chủ quyền biển đảo, và các trung tâm dịch vụ kỹ thuật, thương mại giữa biển Đông.

Hôm lên đảo Tốc Tan, một cụm đảo nằm cách Trường Sa Lớn khoảng hơn 70 hải lý về phía Đông Nam, là một bãi đá có chiều dài khoảng 20km, rộng khoảng 7km, lúc mực nước thủy triều xuống mặt đá nhô hẳn lên, bao bọc một hồ nước sâu khoảng 15 - 20m. Công binh Hải quân đã xây dựng 3 phao neo buộc tàu thuyền và 3 ngôi nhà kiên cố cho bộ đội đóng quân. Đảo Tốc Tan còn gặp rất nhiều khó khăn do luồng lạch ra vào đảo phức tạp, nhất là mỗi khi thuỷ triều rút xuống, nên việc vận chuyển nguyên vật liệu phục vụ xây dựng cơ sở hạ tầng trên đảo rất khó khăn. Mùa nắng đảo thiếu nước ngọt trầm trọng, trung bình mỗi chiến sĩ chỉ được 15 lít mỗi ngày. Rau xanh cũng eo hẹp vì không có đất để gieo trồng. Vùng biển khu vực đảo là khu vực có lượng tàu thuyền qua lại rất đông, là ngư trường truyền thống đánh bắt hải sản của ngư dân các tỉnh Nam Trung bộ.

Kỳ II: Thương người lính đảo

Hồng - Ngọc