Vi phạm ở khu vực phố Thanh Bình, Hà Đông, Hà Nội

Tương tự, đoạn từ cầu Đen đến phố Thanh Bình, Hà Đông và dọc sông Nhuệ không khó để phát hiện ra tình trạng cơi nới, xây dựng nhà cửa, trồng rau, làm rào chắn lấn lòng sông. Còn trên hệ thống trục chính của con sông này qua các huyện: Thanh Oai, Thường Tín, Từ Liêm, Thanh Trì, Phú Xuyên… cũng tồn tại đến 4.687 vụ vi phạm. Trong đó, 1.811 vụ vi phạm xảy ra trước năm 2003; 1.536 vụ vi phạm xuất hiện từ năm 2003 - 2007, còn lại là 1.340 vụ vi phạm mới phát sinh. Những vi phạm này khiến sông Nhuệ đã, đang và sẽ còn bị thu hẹp, gây cản trở dòng chảy, hạn chế việc cung cấp nước cho sản xuất nông nghiệp và cả thoát lũ.

Theo thống kê của Chi cục Thủy lợi Hà Nội, tính đến tháng 8/2010, TP tồn tại tới 12.815 vụ vi phạm. Trong đó, có 359.867m2 là diện tích nhà cấp 3, cấp 4; 95.660m2 lều lán, tường xây; 2.863 lò gạch, lò vôi; trồng cây trên bờ kênh, mái kênh 821.651m2; rau, bèo gây cản trở dòng chảy 717.605m2; còn lại trên 29.000m2 là các vi phạm khác. 

Để khắc phục tình trạng này, hàng năm các địa phương đều thực hiện giải tỏa. Tuy nhiên, sự nỗ lực trong 2 năm (từ tháng 8/2008 - 8/2010) cũng mới chỉ giải tỏa dứt điểm được 57 vụ. Trong khi vi phạm cũ chưa được xử lý là bao thì vi phạm mới lại dồn dập xuất hiện khi tổng số vụ vi phạm trong tháng 10 và 12/2010 đã gần 300 vụ.

Theo ông Doãn Văn Kính, Tổng Giám đốc Cty TNHH Một thành viên Đầu tư Phát triển thủy lợi sông Đáy, tại các điểm “nóng” vi phạm như: Phú Xuyên, Thường Tín, Từ Liêm, Thanh Oai, Thanh Trì, Hà Đông... chính quyền gặp nhiều khó khăn trong việc tìm ra biện pháp xử lý, bởi có nơi đất hợp pháp nằm trên đất công trình thủy lợi, thậm chí đã làm nhà kiên cố. Những vi phạm mới phát sinh vấp phải sự chống đối quyết liệt của đối tượng vi phạm. Trong khi đó, việc cắm mốc giới bảo vệ hệ thống công trình thủy lợi cũng chưa được quan tâm đúng mức. Nào đã hết, các văn bản đôn đốc giải quyết vi phạm Pháp lệnh Khai thác và Bảo vệ công trình thủy lợi của UBND TP Hà Nội và ngành Nông nghiệp chưa tạo được sự chuyển biến do chính quyền sở tại chưa thật sự quyết liệt vào cuộc, nặng về hình thức, làm theo phong trào, thiếu các biện pháp xử lý mang tính răn đe. Công tác tuyên truyền để người dân hiểu về Pháp lệnh Khai thác và Bảo vệ công trình thủy lợi cũng chưa được quan tâm. 

Có thể nói, việc tồn tại hàng chục nghìn vụ vi phạm Pháp lệnh Khai thác và Bảo vệ công trình thủy lợi (cả cũ và mới phát sinh) không chỉ ngành Nông nghiệp mà nhiều người dân không khỏi lo ngại, nhất là khi biến đổi khí hậu đã tác động sâu sắc đến sản xuất nông nghiệp. Hạn hán, lũ lụt liên tục xảy ra với tần suất ngày càng nhiều hơn. Vì vậy, cần quy trách nhiệm cụ thể cho chính quyền địa phương cùng các ngành xử lý triệt để.

Trang Oanh