Theo khảo sát của Bộ Giáo dục - Đào tạo (GD-ĐT) trước năm 2011 - 2012, cả nước chưa đến 100/150 GV tiếng Anh bậc tiểu học được khảo sát bảo đảm năng lực tiếng Anh đạt trình độ B2 tương đương 500 điểm TOEFL. Phần lớn GV tiếng Anh bậc tiểu học làm việc hợp đồng theo mức lương thỏa thuận với phụ huynh, lương thấp lại không thuộc biên chế tuyển dụng nên đa số chưa an tâm công tác. Ông Nguyễn Quốc Nam, Giám đốc Sở GD-ĐT Ninh Bình cho hay, tỉnh hiện chỉ có một GV tiếng Anh đạt trình độ B2 theo tiêu chuẩn. Còn, tại Hà Nội nhiều trường tiểu học để triển khai việc dạy tiếng Anh đều phải ký hợp đồng với GV bên ngoài. Hầu hết số GV này đều chưa đạt chuẩn trình độ B2 theo yêu cầu của Bộ GD-ĐT.

Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga thừa nhận, trình độ chuyên môn của GV tiếng Anh bậc tiểu học có sự chênh lệch, một số GV hạn chế về phát âm, chưa có phương pháp dạy phù hợp với trẻ em.

 Để tiếp tục khiển khai thí điểm chương trình vào năm học 2011 - 2012. Bộ GD-ĐT không còn cách nào khác là phải “hạ chuẩn” GV. Theo đó, nếu như năm học 2010 - 2011, năng lực ngôn ngữ của GV bắt buộc phải tương đương B2, đến năm học này trình độ chỉ còn B1 cùng với điều kiện cuối năm học GV phải tự bồi dưỡng nâng cao trình độ để đạt B2. Đồng thời với học sinh lớp 3, Bộ không quy định bắt buộc tất cả các trường phải dạy 4 tiết/tuần. Trường nào còn khó khăn có thể chỉ dạy 2 - 3 tiết/tuần.

 Mặc dù đã hạ chuẩn, nhưng lãnh đạo các trường tiểu học cho rằng, GV B1 khó có thể đạt được trình độ B2 vào cuối năm. Bởi, đội ngũ GV dạy tiếng Anh đang thiếu trầm trọng nên thời gian dạy trên lớp dày đặc nên không còn thời gian để tự bồi dưỡng. Một điều bất cập nữa, đến năm học 2017 - 2018 cả nước cần khoảng 24.000 GV dạy tiếng Anh bậc tiểu học trong khi hiện tại các trường cao đẳng, sư phạm chưa có mã ngành tiếng Anh dạy bậc tiểu học. Để giải quyết tình trạng này, ông Nguyễn Ngọc Hùng, Thường trực Ban chỉ đạo Đề án Ngoại ngữ Quốc gia 2020 cho rằng, có thể giải quyết tạm thời bằng cách cho sinh viên tốt nghiệp ngành tiếng Anh học thêm vài học phần để dạy tiếng Anh bậc tiểu học. Hoặc, những trường sư phạm dạy đến năm thứ 2 nên định hướng lại cho sinh viên nếu đồng ý thì chuyển sang học ngành sư phạm tiếng Anh bậc tiểu học.

Ông Lê Tiến Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học, Bộ GD-ĐT cho rằng, mỗi địa phương cần xây dựng một kế hoạch giảng dạy tiếng Anh với lộ trình riêng, trong đó cần tính đến nhu cầu riêng, đặc biệt cần tính đến nhu cầu GV cụ thể bao nhiêu người để làm sao đến năm 2018 - 2019, có 100% học sinh lớp 3 được học tiếng Anh.

Minh Anh