Bộ trưởng Tư pháp Ukraine Denys Maliuska trả lời phỏng vấn Hãng tin Reuters ở Kyiv (hay còn gọi là Kiev), ngày 23/10/2023. Ảnh: REUTERS/Ivan Lyubysh-Kirdey

Bộ trưởng Tư pháp Ukraine Denys Maliuska vừa có cuộc trả lời phỏng vấn Hãng tin Reuters, trong bối cảnh các nhà chức trách nước này đã tiến hành điều tra một số tỷ phú nổi tiếng về các tội như tham ô, lừa đảo và rửa tiền trong các vụ án chủ yếu được mở ra khi đất nước có xung đột.

Ông Maliuska nói: “Mọi người đều lo sợ về hậu quả của việc truy tố những kẻ đầu sỏ chính trị, nhưng điều này không còn đúng nữa”.

Ukraine từ lâu đã phải vật lộn để rũ bỏ ảnh hưởng của các ông trùm mờ ám, những kẻ đã sử dụng khối tài sản công nghiệp khổng lồ mà họ tích lũy được để giành lấy ảnh hưởng và quyền lực chính trị.

Nhưng cuộc xung đột kéo dài 20 tháng qua đã ăn mòn ảnh hưởng của họ, phá hủy các tài sản công nghiệp ở phía Đông và Nam, trong khi các kênh truyền hình mà họ kiểm soát đã phát sóng dưới tín hiệu tập trung kể từ khi Nga chính thức phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine ngày 24/2/2022.

Bộ trưởng Maliuska cho biết, những quy định pháp luật được thông qua năm 2021 nhằm hạn chế ảnh hưởng chính trị và kinh tế của các ông trùm cũng gửi đi một tín hiệu rõ ràng, và giờ đây các nhà chức trách đã khá dễ dàng tiếp cận thông tin về những kẻ đầu sỏ chính trị.

Ông nói: “Việc tiếp cận các tài liệu, nhân chứng, hồ sơ vụ án trở nên dễ dàng hơn, điều mà thậm chí vài năm trước đây các cơ quan thực thi pháp luật không thể đạt được”.

Tháng trước, tỷ phú Ihor Kolomoisky đã bị bắt giữ và bị tình nghi lừa đảo, rửa tiền.

Lực lượng chức năng Ukraine đọc lệnh bắt tỷ phú Ihor Kolomoyskyi. Ảnh: SBU

Nhà tài phiệt này bị giam giữ ít nhất 2 tháng trước khi được đưa ra xét xử, do từ chối nộp số tiền bảo lãnh 13,5 tỷ USD theo như quyết định của Tòa án quận Shevchenkivskiy ở Thủ đô Kiev (tên gọi khác là Kyiv) ngày 7/9.

Những người ủng hộ tỷ phú Ihor Kolomoyskyi nhận định rằng, các hành động chống lại doanh nhân này là một nỗ lực của Tổng thống Volodymyr Zelensky nhằm cho phương Tây thấy, ông đang đáp ứng yêu cầu của họ về tiêu diệt tham nhũng để đổi lại sự ủng hộ và viện trợ súng đạn trong cuộc chiến với Nga. Trước đó, Tổng thống Ukraine đã thề sẽ trấn áp nạn tham nhũng - đặc biệt là những vụ việc liên quan đến các nhà tài phiệt.

Trước đó, vào tháng 5/2023, Cơ quan An ninh Ukraine đã mở cuộc điều tra hình sự nhắm đến tỷ phủ Dmytro Firtash và các công ty dưới sự kiểm soát của ông, với cáo buộc biển thủ gần 500 triệu USD từ ngân sách quốc gia trong 8 năm, thông qua các chương trình mua khí đốt. Hiện, Firtash đang bị truy nã tại Mỹ.

Cả 2 tỷ phú nêu trên đều đã phủ nhận mọi cáo buộc.

Nhà chức trách Ukraine hồi tháng 4 năm nay cũng đã tịch thu khối tài sản trị giá hơn 375 triệu USD mà họ cho là của tỷ phú lưu vong Vadym Novynskyi, người đang bị điều tra vì tội "hỗ trợ" Nga. Ông ta cũng phủ nhận việc làm sai trái.

Tập đoàn Đầu tư Ukraine Smart Holding cho biết, tài sản này không còn thuộc về Novynskyi, người mà họ cho biết đã từ bỏ quyền sở hữu vào năm ngoái.

Ukraine mong muốn gia nhập Liên minh châu Âu (EU) và đang nỗ lực để các đối tác phương Tây thấy rằng quốc gia này có thể xử lý dòng vốn đầu tư cũng như nguồn tiền khổng lồ nhằm giúp tái thiết đất nước.

Các cơ quan chống tham nhũng Ukraine đã khởi tố nhiều quan chức đương nhiệm và trước đây, trong khi chính quyền cũng đang hy vọng cải tổ hệ thống tư pháp, củng cố pháp quyền.

Bộ trưởng Tư pháp Maliuska nói rằng, Kyiv sẽ tuân thủ các khuyến nghị của EU, trong khi các cơ quan thực thi pháp luật Ukraine sẽ tiếp tục những cuộc điều tra với nỗ lực làm trong sạch đất nước.