Vua Jordan Abdullah II phát biểu trước Nghị viện Châu Âu tại Strasbourg, Pháp ngày 15 tháng 1 năm 2020. Ảnh: REUTERS / Vincent Kessler

Theo quy định của Hiến pháp, Chính phủ Jordan phải từ chức trong vòng một tuần.

Vào tháng 7, Ủy ban Bầu cử của Jordan đã ấn định ngày 10 tháng 11 là ngày tổ chức bầu cử Quốc hội sau khi Quốc vương kêu gọi tổ chức các cuộc thăm dò trên toàn quốc vào cuối nhiệm kỳ kéo dài 4 năm của Quốc hội.

Nhà vua ban hành một sắc lệnh Hoàng gia ra lệnh giải tán Quốc hội, có hiệu lực vào ngày Chủ nhật vừa qua. Hội đồng bao gồm 130 nhà lập pháp, chủ yếu là các quan chức bộ lạc ủng hộ Chính phủ, các doanh nhân và các cựu quan chức an ninh.

Động thái này có thể sẽ là tiền đề cho công cuộc cải tổ Chính phủ Jordan để xoa dịu sự bất bình của người dân đối với tinh trạng những khó khăn kinh tế trở nên tồi tệ hơn bởi tác động tiêu của đại dịch COVID-19 và các cáo buộc tham nhũng khác.

Nền kinh tế Jordan dự kiến sẽ suy giảm 6% trong năm nay khi nước này phải vật lộn với cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong nhiều năm, với tỷ lệ thất nghiệp và nghèo đói ngày càng trầm trọng hơn do đại dịch.

Các chính trị gia tự do và độc lập nói rằng Chính phủ đã sử dụng luật khẩn cấp được ban hành vào tháng 3 năm ngoái khi bắt đầu áp đặt các lệnh phong tỏa để hạn chế các quyền dân sự và chính trị.

Nhà chức trách đã bắt giữ hàng trăm nhà hoạt động sau khi giải tán Công đoàn do phe đối lập lãnh đạo vào tháng 7 năm ngoái và giam giữ nhiều người bất đồng chính kiến vì những bài chỉ trích của họ trên mạng xã hội.

Vua Abdullah đã bổ nhiệm Thủ tướng Omar al Razzaz vào mùa Hè năm 2018 để xoa dịu các cuộc biểu tình lớn nhất trong nhiều năm về việc tăng thuế do Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) khuyến khích thực hiện nhằm giảm khoản nợ công lớn của Jordan.

Các cuộc bầu cử sẽ được tổ chức theo một hệ thống hiện hạn chế sự đại diện của những người gốc Palestine và dành sự ưu ái hơn cho những người Jordan bản địa, những người là “xương sống” của bộ máy chính trị quốc gia này.

Các nhà phân tích chính trị cho biết, phe đối lập chính trị chính của Jordan xuất phát từ phong trào “Anh em Hồi giáo” nhưng tổ chức này phải đối mặt với các hạn chế pháp lý đối với các hoạt động của mình, khiến hầu hết các đảng phái ủng hộ quân chủ và một số nhà chính trị và Hồi giáo độc lập cạnh tranh với nhau trong các cuộc bầu cử này.

Về mặt Hiến pháp, hầu hết các quyền lực thuộc về Nhà vua, người chỉ định các vị trí thuộc Chính phủ và kiểm soát hệ thống pháp luật.