Tổng thống Volodymyr Zelenskiy tuyên thệ nhậm chức. Ảnh: Reuters

Theo tiếng Ukraine, động từ "sadzhaty" có 2 nghĩa là “Trồng” và “Đặt sau song sắt”. Khi tranh cử Tổng thống Ukraine, ông Volodymyr Zelenskiy đã sử dụng cách chơi chữ này để khẳng định sẽ theo đuổi các vụ việc đối với những nhà lập pháp tham nhũng nếu trúng cử. Và hiện nay, Đảng Phụng sự Nhân dân của ông đã giành được đa số ủng hộ trong cuộc bầu cử Quốc hội được tiến hành vào ngày 21 tháng 7 vừa qua (43,9% số phiếu ủng hộ, đây là con số cao nhất đối với bất kỳ đảng nào trong bầu cử Quốc hội Ukraine kể từ khi nước này tách khỏi Liên Xô năm 1991). Tân Tổng thống cũng cho thấy đang thực hiện tốt lời hứa của mình.

Cuộc “so găng” giữa Luật sư Portnov và cựu Tổng thống Poroshenko

Ngành Tư pháp của Ukraine bắt đầu nhắm mục tiêu vào các nhà lập pháp tham nhũng. Ngày 25/7 vừa qua, cựu Tổng thống Petro Poroshenko đã bị triệu tập lên Cục Điều tra Nhà nước Ukraine để trả lời thẩm vấn về cáo buộc trốn thuế liên quan đến việc bán công ty đóng tàu của mình - những cáo buộc này ông đã bác bỏ.

Cuộc điều tra đối với cựu Tổng thống Poroshenko được khởi xướng bởi Luật sư Andrei Portnov - nguyên là Phó Chánh Văn phòng Phủ Tổng thống Ukraine dưới thời cựu Tổng thống Viktor Yanukovych. Ông Portnov đã đệ trình rất nhiều cáo buộc chống lại cựu Tổng thống, trong đó có cáo buộc ông này phạm tội phản quốc liên quan đến vụ việc xảy ra ở Eo biển Kerch.

Ông Portnov còn cáo buộc cựu Tổng thống Poroshenko lợi dụng quyền hạn và chức vụ để phân bổ các vị trí chủ chốt trong các cơ quan quản lý và ban giám sát của Công ty Điện lực Tsentrenergo của Ukraine nhằm biển thủ quỹ của công ty.

Ngoài ra, ông Poroshenko cũng bị điều tra về cáo buộc đã hợp pháp hóa số tiền 300 triệu USD thu được từ việc bán Nhà máy Kuznya na Rybalsky, chiếm dụng bất hợp pháp Kênh truyền hình Direct.

Ông Portnov cũng đã nộp đơn cáo buộc ông Poroshenko rửa tiền, trốn thuế và đang có kế hoạch đề nghị tịch thu tài sản của vị cựu Tổng thống.

Thị trưởng Kyiv Vitali Klitschko, một đồng minh của ông Poroshenko, cũng đã bị triệu tập lên Cục Điều tra Nhà nước vào cuối tháng 7. Ông bị cáo buộc liên quan đến việc bán các mảnh đất của thành phố. Tuy nhiên, ông Klitschko đã không xuất hiện theo giấy triệu tập.

Xét xử các chính trị gia cấp cao

Ông Zelenskiy không phải Tổng thống đầu tiên của Ukraine tuyên bố về truy quét tham nhũng trong giới tinh hoa chính trị. Năm 2004, ông Viktor Yushchenko đã khẳng định sẽ ném những “tên cướp” tham nhũng vào tù, tuy nhiên, ông đã không thực hiện được lời hứa sau khi giành được chức Tổng thống.

Người kế nhiệm là ông Yanukovych, thì đã không đưa ra lời khẳng định nào như vậy. Nhưng một số lãnh đạo đảng đối lập như Yulia Tymoshenko và Yuriy Lutsenko đã phải vào tù trong thời gian ông Yanukovych cầm quyền...

Còn trong nhiệm kỳ Tổng thống của ông Poroshenko, cựu lãnh đạo Đảng Các khu vực, Oleksandr Yefremov, đã bị bỏ tù 3 năm vì cáo buộc hỗ trợ phe ly khai ở miền Đông Ukraine. Ông ta được thả vào tháng 7 nhưng vẫn bị quản thúc tại gia. Ông Poroshenko từng cho biết, sẽ loại bỏ tham nhũng trong quân đội và cắt đứt vũ khí của họ, tuy nhiên, trong suốt thời gian tại vị, lời hứa của ông vẫn chưa được thực hiện.

Mong muốn của người dân Ukraine

Tổng thống muốn bỏ quyền miễn trừ đối với các nhà lập pháp. Điều này sẽ cho phép những người như ông Poroshenko bị truy tố. Và điều này cũng phù hợp với mong muốn của người dân Ukraine. Họ muốn thấy những nhà lập pháp tham nhũng phải chịu sự xét xử.

Hoài Phương