Khảo sát cho thấy, gần 1/5 kiểm toán viên nội bộ đã bị đe dọa hoặc ép buộc phải che giấu các phát hiện trong 3 năm qua. Ảnh: Ronstik

Kết quả khảo sát "Cam kết của những kiểm toán viên nội bộ" được thực hiện bởi Viện Kiểm toán Nội bộ Nam Phi (IIA SA) hồi tháng 5 năm nay, đã cho thấy một nỗi sợ hãi đang ngấm ngầm trong các tổ chức những người làm công tác kiểm toán và đáng lưu tâm là "các kiểm toán nội bộ thường không được bảo vệ", Giám đốc Điều hành IIA SA Claudelle von Eck nói.
 
"Điều này đã khiến tôi thực sự lo lắng. Những đe dọa và nỗi sợ hãi là phổ biến ở đất nước chúng ta. Đặc biệt, một số người sẵn sàng tra tấn, thậm chí giết người để che giấu hành vi xấu xa của mình", ông Claudelle von Eck bày tỏ.
 
Cuộc khảo sát được tiến hành đối với 1.349 kiểm toán viên nội bộ từ cả khu vực tư nhân và khu vực công. Trong đó, 33% kiểm toán viên nội bộ làm việc tại các địa phương, 29% ở các đô thị và cấp huyện, 26% ở cấp trung ương cho biết, nỗi sợ hãi lớn nhất của họ khi tố cáo tham nhũng là cuộc sống của họ và gia đình họ bị đe dọa.
 
"Rõ ràng, có một số lượng đáng kể các kiểm toán viên nội bộ trong chính quyền ở cả 3 cấp, đang sống với cảm giác sợ hãi trong chính khả năng chuyên môn của mình. Không biết có bao nhiêu người vẫn sẽ làm điều đúng mặc cho những nỗi sợ hãi đó", báo cáo khảo sát cho biết.
 
Báo cáo cũng đã dẫn ra các trường hợp kiểm toán viên bị sát hại trong khi điều tra tham nhũng trong những năm gần đây. Đó là trường hợp của Andile Matshaya - một kiểm toán viên nội bộ của Bộ Giao thông quốc gia - bị siết cổ đến chết trong một phòng khách sạn vào năm 2012. Đó là trường hợp của Trưởng Kiểm toán Phòng Nông nghiệp của Free State, ông Moses Tshake, đã chết trong một bệnh viện ở Bloemfontein, 3 tháng sau khi ông bị thương trong một vụ cướp vào năm 2013. Hay Zweli Duma - kiểm toán nội bộ của Nongoma - bị bắn chết tại nhà riêng vào năm 2016. Và Ignatius Nteso - thành viên sáng lập IIA Lesotho và Tổng Kiểm toán Tập đoàn Điện lực Lesotho bị bắn chết năm 2017.
 
Kết quả khảo sát cũng cho thấy, 18% kiểm toán viên nội bộ đã bị đe dọa hoặc ép phải che giấu các phát hiện trong 3 năm qua. Trong khi, 3% bị đình chỉ hoặc xin nghỉ vì lý do đặc biệt trong khi các cuộc điều tra tham nhũng đang diễn ra.
 
"Những phát hiện bị che giấu giống như những vết thương đang mưng mủ. Cuối cùng, bị nhiễm trùng, có thể lây lan sang phần còn lại của cơ thể và làm suy yếu đáng kể, thậm chí đưa cơ thể đó xuống mồ", báo cáo cho biết.
 
Cũng theo báo cáo phân tích: "Xu hướng chung của con người là muốn chống lại việc bị phơi bày, đặc biệt trong khả năng họ có thể bị truy tố, bỏ tù vì những hành vi của mình".

Hoài Phương