Tống thống Maldives Ibrahim Solih với chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống vào cuối tháng 9/2018. Ảnh: News on Screen

Trước đó, ngày 8/1, Tổng thống Solih đã bắt đầu cuộc điều tra chống tham nhũng xung quanh các hợp đồng trị giá hàng triệu đô la mà cựu Tổng thống Abdulla Yameen trao cho các công ty Trung Quốc. Văn phòng ông Solih kêu gọi các cá nhân, tổ chức gửi khiếu nại bằng văn bản về các vụ tham nhũng và lạm dụng quyền lực trong các tổ chức nhà nước, kể từ ngày 1/1/2012 - bao gồm thời điểm 2 năm cuối tại vị của cựu Tổng thống Mohammed Waheed.
 
Ông Waheed trở thành Tổng thống Maldives vào tháng 2/2012, sau khi Tổng thống thân Mỹ Mohamed Nasheed từ chức. Dưới thời ông Waheed, Maldives đã đàm phán khoản vay 500 triệu USD từ Trung Quốc cho xây dựng cơ sở hạ tầng, bao gồm một cây cầu nối giữa Thủ đô Male tới sân bay chính ở một hòn đảo khác, và nhiều dự án nhà ở khác nhau.
 
Các chuyên gia phân tích rằng, những dự án cơ sở hạ tầng được trao cho các công ty Trung Quốc với mức giá tăng cao và tham nhũng được đưa vào sau khi ông Abdulla Yameen lên nắm quyền vào năm 2013.
 
Cựu Tổng thống Yameen đã phủ nhận mọi cáo buộc, nhấn mạnh rằng, các khoản vay chỉ với một mục đích là thúc đẩy phát triển kinh tế ở Maldives.
 
Mục đích của cuộc điều tra của Chính phủ hiện tại là nhằm vào ông Yameen và phe thân Trung Quốc trong giới cầm quyền Maldives. Việc điều tra chống lại ông Yameen đã được tiến hành. Vào ngày 16/12 năm ngoái, một tòa án ở Maldives đã ra lệnh đóng băng các tài khoản ngân hàng của ông Yameen, tại đó nắm giữ 6,5 triệu USD. Ông Yameen cũng bị cáo buộc nhận gần 1,5 triệu USD từ các khoản thanh toán bất hợp pháp trong khoảng thời gian diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống vào cuối tháng 9 năm ngoái.
 
Tổng thống Solih nắm quyền vào năm ngoái là một phần của chiến dịch thay đổi chế độ chống lại ông Yameen. Chính phủ mới cáo buộc chính quyền của cựu Tổng thống Yameen đã tạo ra một cuộc khủng hoảng nợ cho Maldives và kêu gọi Ấn Độ hỗ trợ tài chính.
 
Bắc Kinh tuyên bố, khoản nợ của Maldives với Trung Quốc chỉ là 1,5 tỷ USD, nhưng chính quyền Tổng thống Solih khẳng định con số lớn hơn rất nhiều.
 
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã tham dự buổi lễ tuyên thệ của ông Solih vào tháng 11 năm ngoái. Tại đó, 2 nhà lãnh đạo đã ký một tuyên bố chung khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình, an ninh ở Ấn Độ Dương và quan tâm đến những mối lo ngại cũng như những khát vọng của nhau đối với sự ổn định khu vực.
 
Chuyến thăm nước ngoài đầu tiên của tân Tổng thống Solih là tới Ấn Độ vào tháng 12 vừa qua và theo sau đó là một thông báo rằng, New Delhi sẽ cung cấp 1,4 tỷ USD hỗ trợ tài chính cho Maldives.
 
Ấn Độ và Maldives đã đồng ý tăng cường hợp tác an ninh, hàng hải giữa 2 nước, bao gồm phối hợp tuần tra và giám sát trên không của Ấn Độ Dương. Bộ Ngoại giao Ấn Độ cũng sẽ cung cấp cho Maldives một máy bay Dornier. Phía Maldives đã đề nghị Ấn Độ hỗ trợ xây dựng nhà ở và thiết lập hệ thống cấp thoát nước cho các vùng đảo xa xôi.
 
Mỹ cũng lên tiếng cáo buộc Trung Quốc tiến hành "bẫy nợ ngoại giao" ở Maldives. Thuật ngữ này được bắt nguồn từ Washington, ám chỉ trong nhiều thập kỷ đã sử dụng hỗ trợ tài chính trực tiếp và gián tiếp để tăng thêm lợi ích của mình trên khắp thế giới, nhằm bôi xấu Bắc Kinh và làm suy yếu mối quan hệ với các nước trong khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.
 
Maldives nằm ở vị trí chiến lược ngoài khơi phía Tây Nam Ấn Độ và ngay phía trên các tuyến đường biển quan trọng từ Trung Đông và châu Phi tới Đông Á, Đông Nam Á và Australia. Các tuyến đường biển này cung cấp cho Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Ấn Độ nguồn tiếp cận dầu từ Trung Đông, là đầu mối cho sự cạnh tranh giữa một bên là Mỹ, Ấn Độ và một bên là Trung Quốc... 

Hoài Phương