Lãnh đạo Đảng Dân chủ Sali Berisha phát biểu trong một cuộc biểu tình chống Chính phủ trước Văn phòng Thủ tướng Edi Rama ở Tirana, Albania, ngày 12/11/2022. Ảnh tư liệu: REUTERS/Florion Goga

Trong bản cáo trạng, Văn phòng Công tố đặc biệt chống tham nhũng và tội phạm có tổ chức, hay còn gọi là SPAK, cho biết, ông Sali Berisha đã sử dụng ảnh hưởng của mình với tư cách là thủ tướng từ năm 2005 đến năm 2009, gây áp lực “để hoàn tất các thủ tục tư nhân hóa có lợi cho những người khác, trong đó có chồng của con gái ông".

Trong khi con rể của ông bị bắt vào cuối ngày 21/10, thì bản thân Berisha là một nhà lập pháp đã được miễn truy tố.

Ông Berisha đã được lệnh không được rời khỏi đất nước và phải báo cáo với cảnh sát.

Quá trình tố tụng hình sự bắt đầu vào năm 2020, khi Bộ trưởng Nội vụ đương nhiệm Taulant Balla cáo buộc ông Berisha có liên quan đến việc tư nhân hóa sân bãi và các cơ sở thể thao khác thuộc sở hữu của FC Partizani ở Thủ đô Tirana, sau đó được thay thế bằng các tòa nhà nhiều tầng.

Ông Berisha đã cáo buộc Thủ tướng đương nhiệm Edi Rama dàn dựng toàn bộ vụ việc.

Phát biểu với các phóng viên vào cuối ngày 21/10, ông Berisha nói, Thủ tướng Edi Rama là người đã chỉ đạo cơ quan công tố, đồng thời gọi các công tố viên là "lính đánh thuê"…

Cựu Thủ tướng cũng cho rằng, "những lời buộc tội là vô căn cứ và là những cuộc tấn công chính trị trực tiếp của Thủ tướng Edi Rama” chống lại ông.

Vào năm 2021, Mỹ đã cấm ông Berisha cùng gia đình nhập cảnh vì cho rằng với tư cách thủ tướng, ông đã tham gia vào "các hành vi tham nhũng như biển thủ công quỹ, can thiệp vào các quy trình công, bao gồm cả việc sử dụng quyền lực vì lợi ích riêng, làm giàu cho các đồng minh chính trị và thành viên trong gia đình".

Ông Berisha là Tổng thống Albania từ năm 1992 đến 1997.

Năm 1997 ông bị mất chức vì Tổng thống và Chính phủ không kiểm soát được tình trạng rối loạn xã hội do vụ đổ bể các quỹ tín dụng trả lãi suất cao gây ra, làm thiệt hại một tỷ USD cho hơn một triệu người ở nước này.

Ông Berisha được bổ nhiệm làm Thủ tướng vào năm 2005, sau một cuộc bầu cử Quốc hội nhiều tranh cãi. Tại đó, Đảng Xã hội không thừa nhận kết quả bầu cử. Đảng này tố cáo Đảng Dân chủ gian lận danh sách cử tri; đòi tổ chức bầu lại Quốc hội ở 15 đơn vị bầu cử trong toàn quốc...

Nhiệm kỳ thủ tướng của ông Berisha kéo dài đến năm 2013.

Ông hiện là lãnh đạo Đảng Dân chủ - đảng đối lập lớn nhất của Albania.

Lãnh đạo Đảng Dân chủ Sali Berisha tham dự một cuộc biểu tình chống Chính phủ trước Văn phòng Thủ tướng Edi Rama ở Tirana, Albania, ngày 12/11/2022. Ảnh tư liệu: REUTERS/Florion Goga

Vấn nạn tham nhũng từ lâu đã cản trở quá trình chuyển đổi dân chủ của Albania, là nguyên nhân của nhiều cuộc biểu tình liên tiếp xảy ra trong suốt thời gian dài.

Ông Berisha từng lãnh đạo nhiều cuộc biểu tình chống Chính phủ, phản đối nạn tham nhũng, tình trạng nghèo đói trong nước.

Trong cuộc biểu tình ngày 11/2 năm nay, ông Berisha cáo buộc Thủ tướng Edi Rama mua chuộc các quan chức Mỹ để vận động hành lang chống lại ông và chống lại các đảng đối lập.

Tuy nhiên, những lời buộc tội như vậy đều bị cả Thủ tướng Rama và Chính phủ Mỹ bác bỏ.

Ủy ban châu Âu cũng đã nhắc nhở Chính phủ Albania phải đẩy mạnh cuộc chiến chống tham nhũng và tội phạm có tổ chức, buôn bán bất hợp pháp, tội phạm khủng bố và rửa tiền. Điều này bao gồm việc thiết lập hồ sơ theo dõi liên tục về các vụ án tham nhũng, tịch thu và thu hồi tài sản do phạm tội liên quan đến tham nhũng, tăng cường điều tra cũng như tham gia các cuộc điều tra và truy tố xuyên biên giới.