Phó Tổng Thanh tra Dương Quốc Huy tiếp dân định kỳ tháng 4/2024. Ảnh: TH

Với chức năng giúp Tổng Thanh tra quản lý Nhà nước về công tác tiếp công dân (TCD), xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo (KNTC) của công dân theo quy định của pháp luật, cùng với phương châm “TCD, giải quyết KNTC phải đặt mình vào vị trí của người dân”, Ban TCDTW đúng là địa chỉ để công dân đến KNTC, kiến nghị, phản ánh. Đến đây, người dân được thoải mái “xả” sự bức xúc của mình, được lắng nghe, được giải thích, được tư vấn miễn phí một cách cụ thể.

Khẳng định là ngọn cờ đầu về công tác TCD

Vào những ngày cuối năm, bên chén trà nóng, ông Nguyễn Hồng Điệp, Trưởng ban TCDTW bắt đầu câu chuyện với thông tin, “năm 2024 là tròn 10 năm thành lập Ban TCDTW”; và cũng là một năm đầy biến động, có nhiều sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, nhân sự lãnh đạo cao cấp của Đảng và Nhà nước có nhiều thay đổi; tình hình khiếu kiện của công dân tại Trụ sở TCDTW và trên địa bàn Hà Nội tiềm ẩn diễn biến phức tạp; nhiều vụ việc KNTC đông người, phức tạp chưa được giải quyết dứt điểm, phát sinh khiếu kiện liên quan đến những lĩnh vực mới.

Điểm lại những dấu ấn trong công tác tiếp dân, Trưởng BTCDTW tự hào nhấn mạnh: Có thể nói trong 10 năm qua, Ban TCDTW đã làm “tròn vai” của mình và ngày càng khẳng định được vị thế dẫn đầu trong công tác TCD và xử lý đơn thư KNTC, là “ngôi nhà” để công dân đến giải tỏa sự bức xúc của mình, góp phần ổn định xã hội và củng cố niềm tin của Nhân dân, được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thanh tra Chính phủ (TTCP) ghi nhận và đánh giá.

Không thể kể mặt, điểm tên những vụ việc, những đoàn đông người được lãnh đạo TTCP, cũng như các cơ quan TCD tại Trụ sở TCDTW tiếp, nhưng có thể khẳng định: Công tác TCD được thực hiện nghiêm túc, hiệu quả, đáp ứng đúng thời gian, tiến độ, chất lượng theo yêu cầu và ngày càng chất lượng, chuyên nghiệp; góp phần vào thành công vào các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, mà cụ thể là Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng, bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2016-2021; Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, bầu cử Đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 và các kỳ họp Trung ương, Quốc hội khóa XIV, XV.

Cùng với đó là hiệu quả giải quyết KNTC đã có những chuyển biến tích cực; trách nhiệm của các cơ quan có thẩm quyền được nâng lên. Công dân đến khiếu kiện tại Trụ sở đều được tiếp và hướng dẫn đúng quy định, không có tình trạng nhũng nhiễu, hạch sách người dân.

Phó Tổng Thanh tra Dương Quốc Huy tiếp công dân định kỳ hàng tháng. Ảnh: TH

Công tác xử lý đơn thư KNTC, phản ánh, kiến nghị của công dân gửi đến TTCP có sự thay đổi rõ rệt, không còn tình trạng chuyển đơn lòng vòng giữa các cơ quan, xử lý đơn đã đảm bảo kịp thời, chính xác, không để đơn thư tồn đọng.

Qua công tác TCD, xử lý đơn đã nghiên cứu, đề xuất với lãnh đạo TTCP xem xét, kiểm tra, rà soát đối với hàng chục nghìn vụ việc đã giải quyết hết thẩm quyền nhưng còn KNTC và đã chuyển nhiều vụ việc đến các cục, vụ đơn vị thuộc TTCP để kiểm tra, rà soát đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của người dân...

Những dấu ấn…

Trong quá trình phát triển đó, có thể nói năm 2024 được coi là năm mà công tác TCD, giải quyết KNTC đặc biệt thành công, năm được đánh giá hoàn thành tất cả các nhiệm vụ thường xuyên và đột xuất do lãnh đạo TTCP giao và đạt nhiều kết quả nổi bật nhất.

Tiếp và vận động, thuyết phục thành công nhiều đoàn công dân đông người trở về địa phương để được xem xét giải quyết, cá biệt có đoàn đông người còn mang theo cả trẻ em như: Đoàn khiếu kiện đông người thuộc Khu vực nuôi trồng thuỷ sản tại Cồn Xanh, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định đi hơn 200 xe máy (gồm khoảng hơn 400 người bao gồm cả người lớn và trẻ em), mặc đồng phục áo đỏ, trên đường đi, sau đó còn bỏ lại xe máy để diễu hành; hay đoàn công dân có 24 công dân là trẻ em ở huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An…

Cũng trong năm nay, Trưởng ban TCDTW phối hợp cùng địa phương trực tiếp, đối thoại thành công với nhiều đoàn đông người, phức tạp điển hình như: Vụ việc khiếu kiện của các hộ dân nuôi ngao tại khu vực biển thuộc quận Hải An và huyện Kiến Thụy, TP Hải Phòng; đối thoại với hơn 40 hộ kinh doanh đại diện cho hàng trăm tiểu thương kinh doanh tại chợ Tam Bạc, quận Hồng Bàng, TP Hải Phòng; đối thoại với hơn 1.400 người dân nhận khoán và Công ty CP cà phê Thắng Lợi tại tỉnh Đắk Lắk; tham gia TCD thuộc 5 khu phố của 3 phường về ranh giới khu đô thị mới Thủ Thiêm, TP Hồ Chí Minh;…

Trong rất nhiều kết quả nổi bật về công tác TCD, giải quyết KNTC, trong năm 2024, không thể không kể đến việc Ban TCDTW đã tham mưu lãnh đạo TTCP, TCD định kỳ tất cả các tháng trong năm theo quy định.

“Đối với việc này, Phó Tổng Thanh tra Dương Quốc Huy từng đánh giá “kết quả nổi bật của TTCP trong năm qua là có sự đóng góp của công tác TCD, giải quyết KNTC. Kết quả đó đóng góp rất lớn vào kết quả chung của toàn ngành Thanh tra”, ông Nguyễn Hồng Điệp chia sẻ.

Một điểm nổi bật nữa là triển khai sớm công tác phục vụ Đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội lần thứ XIV của Đảng. Ban TCDTW đã tham mưu ban hành Kế hoạch số 1233/KH-TTCP ngày 13/6/2024 phối hợp tổ chức TCD phục vụ Đại hội Đảng và tham mưu văn bản để TTCP hướng dẫn, đôn đốc UBND các tỉnh, thành phố triển khai công tác phục vụ Đại hội Đảng.

Ông Điệp chia sẻ, đây là một điểm mới trong việc TCD phục vụ Đại hội Đảng. Như chúng ta đã biết, tại Đại hội XIII của Đảng, bắt đầu từ tháng 4/2020 (trước 7 tháng), các tổ công tác của TTCP mới bắt đầu kiểm tra, đôn đốc công tác phục vụ Đại hội Đảng.

Lần này, ngay từ tháng 6/2024, có nghĩa là trước khoảng 1,5 năm, Ban TCDTW đã tham mưu, đề xuất và triển khai thực hiện kiểm tra đôn đốc, chủ động chuẩn bị “từ sớm”, “từ xa”, tập trung trọng tâm những địa bàn trọng điểm, phức tạp, có khả năng phát sinh “điểm nóng” nhằm phục vụ tốt nhất, đảm bảo an ninh, an toàn tuyệt đối cho Đại hội Đảng bộ các cấp và Đại hội lần thứ XIV của Đảng.

Mô hình TCD trực tuyến cũng là điểm nhấn trong năm 2024. Ảnh: TH

Trưởng ban TCDTW cũng không giấu niềm tự hào khi chia sẻ về việc triển khai mô hình TCD trực tuyến. Đây cũng là dấu ấn nổi bật về công tác TCD và trên thực tế đã triển khai đạt hiệu quả rất cao. Cụ thể: 63/63 tỉnh, thành phố đã liên hệ để triển khai kết nối, trong đó có 39/63 địa phương hoàn thành kết nối, sẵn sàng sử dụng để tiếp, đối thoại, vận động công dân khi có yêu cầu.

“Việc này, Ban đã có báo cáo Thủ tướng về kết quả thí điểm và kiến nghị, đề xuất Thủ tướng chỉ đạo triển khai thực hiện đại trà. Mô hình này sẽ tạo điều kiện thuận lợi, giảm bớt thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí, thời gian cho công dân; đồng thời tăng tính công khai, minh bạch trong hoạt động TCD, giải quyết KNTC; tạo đồng thuận, tăng cường hiệu quả công tác phối hợp giữa cơ quan Trung ương và địa phương, giữa các cơ quan có liên quan trong công tác TCD, giải quyết  KNTC; xem đây là giải pháp hữu hiệu để hạn chế công dân khiếu kiện vượt cấp về Trung ương”, Trưởng ban nhấn mạnh.

Một điểm nhấn khác là kết quả rà soát các vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài. Sau 6 năm triển khai Quyết định 1849/QĐ-TTG và Kế hoạch 363/KH-TTCP, 1910/KH-TTCP, thì trong năm 2024, Ban TCDTW đã tham mưu TTCP có báo cáo kết quả cuối cùng với 1.003 vụ việc, đã thực hiện nhập liệu vào Cơ sở dữ liệu quốc gia để khai thác, sử dụng…

Kỷ niệm khó quên

Những kết quả ấn tượng là vậy, nhưng ông Điệp cũng tâm tư, có nhiều vụ việc chính quyền địa phương chưa giải quyết dứt điểm nên công dân phải kéo lên Trung ương, có những vụ việc còn kéo theo trẻ em đi khiếu kiện. 

Lãnh đạo TTCP luôn thực hiện TCD đúng theo quy định của pháp luật. Ảnh: TH

Nhớ lại, ngày 11/9/2024, đoàn công dân gồm 40 người, trong đó có 24 trẻ em ở Thanh Chương, Nghệ An đã nghỉ học, vượt gần 400km ra tận Thủ đô Hà Nội để khiếu kiện trong điều kiện thời tiết mưa, lũ, ngập lụt nhiều nơi. Gặp, nghe những bức xúc trong việc sáp nhập trường học, ông đồng cảm, chia sẻ với với đoàn công dân, nhất là thương cảm cho “những bút măng non”.

“Tại buổi tiếp, tôi hứa sẽ chuyển các nội dung kiến nghị, đề nghị, phản ánh của bà con đến Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương và yêu cầu chính quyền địa phương tổ chức đối thoại với người dân. Đồng thời đề nghị, các phụ huynh không được bắt các em, các cháu nghỉ học đi theo cùng để khiếu kiện, làm vậy, vô hình chung đã làm gián đoạn việc đến trường học tập của các em, các cháu”.

Hay trong buổi tiếp dân định kỳ tháng 11/2024, dù đã hoàn thành tiếp hai vụ việc theo lịch trình, đồng hồ đã điểm 12giờ trưa, nhưng khi biết tin có đoàn đông người đại diện 91 hộ dân liên quan đến vụ việc kéo dài gần 20 năm tại Dự án Khu dân cư Đông Giáp, phường Nam Hải, quận Hải An, TP Hải Phòng, đang chờ, Phó Tổng Thanh tra Dương Quốc Huy vẫn nán lại để tiếp.

Trưởng ban TCDTW Nguyễn Hồng Điệp tiếp thành công nhiều đoàn đông người khiếu kiện. Ảnh: TH

Ông Điệp trải lòng, việc lãnh đạo TTCP linh hoạt trong tiếp dân, không chỉ thể hiện sự gần gũi, lắng nghe ý kiến của Nhân dân mà còn là minh chứng cho cam kết mạnh mẽ trong việc xử lý dứt điểm các vụ việc tồn đọng, phức tạp.

“Nhận lời tiếp ngoài giờ, ngoài kế hoạch, không chỉ góp phần xoa dịu sự bức xúc của người dân mà còn tạo niềm tin vào sự tận tâm, trách nhiệm của các cơ quan thanh tra trong việc giải quyết các vấn đề nổi cộm. Đây là bài học về tinh thần trách nhiệm và sự chủ động mà các cấp chính quyền cần học hỏi”, ông Điệp nói.

Trưởng ban chia sẻ thêm, sau buổi tiếp, đại diện 91 hộ dân không giấu được sự xúc động khi được Phó Tổng Thanh tra Dương Quốc Huy tiếp đột xuất, lắng nghe và chia sẻ những khó khăn, bức xúc kéo dài gần 20 năm. Người dân bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc tới lãnh đạo TTCP vì đã không quản ngại vượt ngoài kế hoạch để tiếp họ, thể hiện tinh thần trách nhiệm và sự thấu hiểu. Đây cũng là nguồn động viên lớn để người dân tin tưởng vào sự quan tâm của các cơ quan Trung ương.

Nhắc lại đánh giá của Phó Tổng Thanh tra Dương Quốc Huy về công tác chuyên môn “Ban luôn phát huy tinh thần đoàn kết, thống nhất, đổi mới, sáng tạo vì việc chung, không nói không, không nói khó, không nói có nhưng không làm, biến không thành có, biến khó thành dễ, biến không thể thành có thể", Trưởng ban TCDTW khẳng định, những dấu ấn, những kết quả đạt được trong công tác TCD trong thời gian qua, không chỉ là sự nỗ lực hết mình của những người làm công tác TCD, mà còn là sự chia sẻ, động viên, ghi nhận từ lãnh đạo Đảng, Nhà nước và nhất là lãnh đạo TTCP.