Biệt thự phía Nam đê bao TP Quảng Ngãi không thuộc diện được cấp giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư

>>Tự miễn thuế thu nhập doanh nghiệp

Ngày 18/4/2009, Cty TNHH Trường Xuân (Cty Trường Xuân) gửi đơn khởi kiện và được TAND tỉnh Quảng Ngãi tiếp nhận ngày 28/4/2009, nhưng mãi đến ngày 24/12/2009, Tòa mới tiến hành thụ lý vụ án hành chính sơ thẩm.

Ngày 29/7/2011, phiên tòa sơ thẩm được mở. Hội đồng xét xử (HĐXX) TAND tỉnh ra Bản án số 01/2011/HCST, trong đó nhận định thu nhập từ hoạt động chuyển quyền sử dụng đất (QSDĐ) của Cty Trường Xuân phát sinh từ năm 2006 - 2007 không được miễn giảm thuế là đúng. HĐXX tuyên xử bác yêu cầu của Cty về đề nghị hủy truy thu khoản tiền thuế thu nhập hơn 3,6 tỷ đồng. Chấp nhận một phần nội dung khởi kiện của Cty đối với Quyết định số 111 của UBND tỉnh, hủy bỏ mức phạt 10% với số tiền xử phạt là 289 triệu đồng, hủy mức phạt 0,05% do chậm nộp thuế là 220 triệu đồng.

Sau khi nhận được bản án trên, UBND tỉnh chỉ đạo xác lập thủ tục để kháng cáo một phần bản án sơ thẩm và phía Cty Trường Xuân cũng làm đơn kháng cáo lên cấp phúc thẩm.

Đến ngày 3/5/2012, HĐXX của TAND Tối cao tại Đà Nẵng, do ông Phạm Bá sơn làm chủ tọa, đã đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm. Tại phiên tòa, đại diện Viện KSND Tối cao giữ quyền công tố nêu ý kiến đề nghị giữ nguyên mức xử phạt 10% và truy thu số tiền thuế thu nhập từ việc chuyển QSDĐ của Cty Trường Xuân là hơn 3,9 tỷ đồng, chỉ hủy bỏ nội dung xử phạt 0,05% do chậm nộp thuế với số tiền 220 triệu đồng.

Tuy nhiên, HĐXX lại dựa vào tình tiết: “Trong quá trình hoạt động kinh doanh, Cty kê khai báo cáo thuế gửi Cục Thuế tỉnh Quảng Ngãi đầy đủ, đúng hạn... Mặt khác, tại phần D Thông tư số 128 ngày 22/12/2003 quy định trách nhiệm kiểm tra, thanh tra việc kê khai nộp quyết toán thuế thuộc trách nhiệm của cơ quan thuế. Vì vậy, không có cơ sở cho rằng Cty kê khai sai thuế thu nhập từ hoạt động chuyển QSDĐ”.

Cuối cùng, HĐXX phúc thẩm đã tuyên Bản án số 05/2012/HC-PT chấp nhận nội dung khởi kiện của Cty Trường Xuân. Hủy phần truy thu thuế thu nhập, hủy phần xử phạt hành vi kê khai sai thuế, hành vi chậm nộp... thể hiện tại Điều 1 Quyết định số 111 của UBND tỉnh Quảng Ngãi. Hoàn trả lại cho Cty Trường Xuân hơn 4,1 tỷ đồng mà Cty đã nộp vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh.

Sau khi Bản án số 05/2012 của Tòa Phúc thẩm có hiệu lực, UBND tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng thi hành án thông qua việc giải ngân toàn bộ số tiền tạm giữ, giao lại cho Cty Trường Xuân.

Vấn đề cốt lõi của vụ án trên, là chứng minh việc Cty Trường Xuân có thuộc diện được miễn, giảm thuế thu nhập từ chuyển QSDĐ trong năm 2006 và 2007 hay không? Điều này không khó, nhưng lại không được Tòa phân tích làm rõ, mà mượn ý kiến của đại diện Cty để đánh giá và không dựa vào cơ sở pháp lý nào để phân định đúng sai, nên trong án văn của Tòa ghi lập lờ: “Cách hiểu trên của doanh nghiệp là không sai”... HĐXX cấp phúc thẩm còn nhầm lẫn trong việc áp dụng pháp luật khi xem xét việc miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) với thuế thu nhập từ hoạt động chuyển QSDĐ.

 Qua đối chiếu điểm a, khoản 7, Điều 17 Luật Thuế TNDN năm 1997; điểm 8, Thông tư số 88/2004/TT-BTC ngày 1/9/2004 của Bộ Tài chính về sửa đổi Thông tư số 128 ngày 23/12/2003 của Bộ Tài chính, hướng dẫn thi hành Nghị định số 64/NĐ-CP ngày 23/12/2003 của Chính phủ, quy định chi tiết thi hành Luật Thuế TNDN; tất cả các điều, khoản trên không đề cập cụ thể đến thuế thu nhập từ hoạt động chuyển QSDĐ mà chỉ hướng dẫn các cơ sở kinh doanh đang được miễn, giảm thuế TNDN theo Luật thuế TNDN năm 1997 và Thông tư số 128, Thông tư số 88 của Bộ Tài chính.

Thêm vào đó, việc tính thuế thu nhập của Cty Trường Xuân áp dụng trong năm 2006 và 2007, khi đó Luật Thuế TNDN 2003 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2004, đã quy định rất rõ tại điểm 2, Điều 31, chương VIII là: “Bãi bỏ quy định về thuế chuyển QSDĐ đối với cơ sở kinh doanh quy định tại Luật Thuế chuyển quyền SDĐ. Thu nhập từ chuyển QSDĐ của cơ sơ kinh doanh phải chịu thuế TNDN theo quy định của Luật này”. Vậy mà, Tòa phúc thẩm lại viện dẫn Luật Thuế TNDN năm 1997 đã hết hiệu lực thi hành để xem xét và tuyên xử vụ án.

Mặt khác, dự án nằm dọc đê bao TP Quảng Ngãi là không thuộc diện được cấp giấy chứng nhận ưu đãi đầu tư, thì Cty Trường Xuân phải chịu thuế TNDN đối với các khoản thu nhập từ chuyển QSDĐ là điều hiển nhiên.

UBND tỉnh Quảng Ngãi khẳng định, Cty Trường Xuân không đủ điều kiện để miễn, giảm thuế đối với thu nhập từ chuyển nhượng đất, chuyển quyền thuê đất trong các năm 2006, 2007 với số tiền hơn 3,6 tỷ đồng, là đúng quy định pháp luật. Theo đó, các khoản xử phạt vi phạm hành chính về khai thiếu số tiền thuế phải nộp, phạt chậm nộp thuế về sau của Cty, cũng là điều tất yếu phải xem xét.

Để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật, đề nghị lãnh đạo TAND Tối cao và Viện KSND Tối cao cùng các cơ quan hữu trách ở T.Ư cần sớm xem xét lại Bản án số 05/2012 của Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại Đà Nẵng, theo trình tự Giám đốc thẩm.

Nguyên Ngọc Phó