Người dân trong khu vực ảnh hưởng đang nói về nhà máy XLNT tại Khu quy hoạch đô thị vườn Thanh Thủy

>> Bức xúc trong quản lý quy hoạch và sử dụng đất

Trước hết, bài báo “DA nhà máy XLNT Tham Lương - Bến Cát: Bức xúc trong quản lý quy hoạch và sử dụng đất” đã đề cập, ngày 19/6/2001 Thủ tướng Chính phủ có Quyết định 752/QĐ-TTg về duyệt Quy hoạch tổng thể hệ thống thoát nước TP. Hồ Chí Minh đến năm 2020. Theo đó, nhà máy XLNT Tham Lương - Bến Cát công suất 131m3/ngày đêm, diện tích 11ha sẽ đặt tại Phường An Phú Đông, nhưng chưa xác định vị trí cụ thể. Tuy nhiên, trên địa bàn đã có quy hoạch của Thủ tướng, ngày 15/5/2003, sau khi được UBND Quận 12 thông qua, Sở Quy hoạch và Kiến trúc TP (QH&KT TP) đã phê duyệt Bản đồ quy hoạch sử dụng đất tỷ lệ 1/2000 khu đô thị nhà vườn Thanh Thủy diện tích hơn 500 ha. Phản hồi trước vấn đề này, văn bản của UBND Quận 12 dẫn Công văn số 1348/SQHKT-HTKT ngày 20/5/2011 của Sở QH&KT TP. Hồ Chí Minh. Công văn vừa nêu có sau bài báo phát hành, nhưng vẫn thể hiện “Nội dung Quy hoạch chi tiết sử dụng đất khu đô thị nhà vườn Thanh Thủy tại Phường An Phú Đông được thỏa thuận sơ bộ theo Văn bản số 1741/QHKT ngày 15/5/2003 của Sở QH&KT TP”. Như vậy, sự thật nội dung bài báo đã được xác định tại văn bản phản hồi của UBND Quận 12 vừa nêu.

Tiếp tục xác nhận, khu đô thị nhà vườn Thanh Thủy “có định hướng” bố trí 2 khu xử lý nước thải cục bộ (1,9 ha và 4,06 ha) cho dân cư nhà vườn, văn bản “phản hồi dẫn công văn” của UBND Quận 12 cho rằng, quy hoạch vừa nêu là “do chưa có cơ sở xác định vị trí cụ thể” nhà máy. Từ năm 2001, Thủ tướng đã duyệt quy hoạch, theo đó Phường An Phú Đông đã có nhà máy XLNT Tham Lương - Bến Cát. Vậy trách nhiệm quản lý, triển khai thực hiện sau quy hoạch của Thủ tướng (bao gồm việc xác định vị trí cụ thể nhà máy trên địa bàn) là những cấp nào, mà “phản hồi dẫn công văn” của UBND Quận 12 cho rằng, đến năm 2003 “chưa có cơ sở”. Tại sao trên địa bàn đã có nhà máy XLNT theo quy hoạch của Thủ tướng, cơ quan chức năng và chính quyền địa phương vẫn “chồng chéo một cách không toan liệu” khi quy hoạch Khu đô thị nhà vườn hơn 500ha, kéo theo hàng trăm hộ gia đình đến mua đất, làm nhà rồi cuối cùng lại phải bị giải tỏa ra đi. Theo phê duyệt của Thủ tướng, diện tích nhà máy là 11 ha, nhưng nay đã lên tới 13,6 ha vượt thẩm quyền cho phép. Phải chăng, chính những vấn đề vừa nêu đã dẫn đến hậu quả “bức xúc trong quy hoạch và sử dụng đất” khiến người dân ảnh hưởng phải làm “đơn khiếu nại” lên cơ quan chức năng và chính quyền các cấp kể cả ở Trung ương?

Cũng theo văn bản: “Tuy nhiên sau đó UBND Quận 12 vẫn thống nhất” xác định vị trí nhà máy XLNT theo đề xuất của Ban quản lý đầu tư DA “là vì yêu cầu cần thiết phải đặt nhà máy” trên địa bàn Phường An Phú Đông. Thiết nghĩ, nếu như đã “mạnh dạn” trước thực trạng, văn bản của UBND Quận 12 nên nêu một cách rõ ràng, là nhà máy XLNT Tham Lương - Bến Cát hiện đã đặt vào quy hoạch Khu đô thị nhà vườn Thanh Thủy. Còn nói chung chung “trên địa bàn Phường An Phú Đông” thì không phải bàn, bởi đó là “mệnh lệnh” sau phê duyệt của Thủ tướng. Vấn đề là sau quy hoạch nói chung, trách nhiệm của chính quyền địa phương tổ chức quản lý, và triển khai tại địa điểm cụ thể nào cho hợp lý. Việc đặt nhà máy tại Khu đô thị nhà vườn (trên địa bàn Phường An Phú Đông) như văn bản của UBND Quận 12 là “đã phủ kín quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 với chức năng sử dụng tại tất cả các thửa đất, như nhà liền kề, biệt thự vườn, công viên, trường học, công trình công cộng… chọn địa điểm nào cũng sẽ ảnh hưởng đến đất quy hoạch dân cư”. Chúng tôi cho rằng, đó là hậu quả của việc buông lỏng quản lý quy hoạch sau quyết định của Thủ tướng. Hậu quả đó đã dẫn tiếp thực trạng, hiện “quỹ đất tại Phường An Phú Đông nói chung còn rất ít, nằm rải rác không đủ quy mô bố trí nhà máy XLNT Tham Lương - Bến Cát theo yêu cầu”, nên phải đặt vào nơi đã có quy hoạch tỷ lệ 1.2000 Khu đô thị nhà vườn như chính văn bản phản hồi của UBND Quận 12 xác nhận.

Từ khi Thủ tướng duyệt quy hoạch có Nhà máy XLNT  Tham Lương - Bến Cát đến nay là 10 năm, và thời điểm UBND TP. Hồ Chí Minh có công văn trình Thủ tướng về đầu tư xây dựng nhà máy đã 4 năm. Nhưng, văn bản phản hồi của UBND Quận 12 thể hiện “đến nay về mặt thủ tục pháp lý” triển khai bồi thường giải phóng mặt bằng DA nhà máy mới “tương đối hoàn chỉnh và chặt chẽ”. Trong khuôn khổ “quản lý quy hoạch và sử dụng đất” của bài báo chưa đề cập đến nhiều những vấn đề thủ tục pháp lý. Nhưng với nội dung như vừa nêu, có phải chính ông Phó chủ tịch UBND Quận 12 người ký văn bản phản hồi đã thừa nhận, khi chưa hoàn chỉnh thủ tục pháp lý chính quyền địa phương đã triển khai DA, và đến thời điểm này thủ tục pháp lý việc xây dựng nhà máy XLNT cũng chỉ mới “tương đối” hoàn chỉnh và chặt chẽ (!?). Thiết nghĩ, muốn nhận được sự đồng thuận của người dân khi thực hiện DA nhà máy XLNT trên địa bàn, trước hết cơ quan chức năng và chính quyền địa phương cần hoàn chỉnh thủ tục pháp lý theo đúng quy định của pháp luật liên quan, và chỉ trên cơ sở đó việc “cố gắng tuyên truyền vận động thực hiện DA trên địa bàn” như văn bản nêu, mới có hiệu quả.

Trở lại bài báo “DA nhà máy XLNT Tham Lương - Bến Cát: Bức xúc trong quản lý quy hoạch và sử dụng đất” trên Báo Thanh tra, vấn đề trách nhiệm quản lý quy hoạch, sau phê duyệt của Thủ tướng là của cơ quan chức năng và chính quyền địa phương. Bởi bên cạnh hiệu lực pháp lý thẩm quyền, quy hoạch chung của Thủ tướng có trước quy hoạch Khu đô thị nhà vườn Thanh Thủy tại Phường An Phú Đông của chính quyền địa phương. DA nhà máy XLNT theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ là 11ha, nhưng hiện nay đã lên tới 13,6 ha. Không kết luận đúng sai, nhưng trước thực tế quy hoạch Khu đô thị nhà vườn Thanh Thủy đã “phát sinh” trên địa bàn An Phú Đông, bài báo đã đưa ra việc “xem xét lại vị trí và diện tích sử dụng đất” trên cơ sở phù hợp với quy hoạch của Thủ tướng. Từ khi phát hành, ngoài việc đánh giá bài báo nêu đúng thực trạng, Báo Thanh tra chưa nhận được ý kiến cho rằng “do bài viết trích dẫn không đầy đủ nội dung của Công văn số 2465/UBND-ĐTMT ngày 22/4/2008 nên người đọc có thể hiểu sai lệch sự việc” như văn bản phản hồi của UBND Quận 12 đã nêu.

Tuy nhiên, cho dù việc “có thể hiểu sai sự việc” như văn bản phản hồi của UBND Quận 12 là không khẳng định (nhất là trong trường hợp Công văn số 2465/UBND-ĐTMT ngày 22/4/2008 của UBND TP. Hồ Chí Minh, cơ sở để Thủ tướng Chính phủ ra văn bản cho phép đầu tư xây dựng nhà máy). Nhưng ông Phó chủ tịch UBND quận, người ký văn bản phản hồi vừa nêu có thể tìm hiểu người đọc nào, ở đâu “có hiện tượng” hiểu sai như thế nào, để giải thích tuyên truyền vận động trên cơ sở chủ trương chính sách pháp luật Nhà nước, nhằm tạo sự đồng thuận trong việc thực hiện DA trên địa bàn. Với vai trò trách nhiệm báo chí nói chung, chúng tôi sẽ cùng đồng hành vì sự phát triển kinh tế và ổn định đời sống xã hội.
                                   
(Còn tiếp)