Sân vận động Huế. Nguồn ảnh: http://www.skyscrapercity.com

Thời gian qua, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế nhận được nhiều đơn KN của ông, bà Khương Công Xê - Trần Thị Tuất và bà Khương Thị Thìn (con gái ông Xê, bà Tuất, đại diện theo ủy quyền của bà Trần Thị Tuất) KN việc bồi thường thiệt hại đất đai, tài sản trên đất, bố trí tái định cư (TĐC). Đồng thời, KN cho rằng, nhà đất mà Nhà nước đã giải tỏa tại số 101 đường Bà Triệu, phường Xuân Phú, TP Huế không nằm trong diện tích thu hồi. UBND tỉnh thu hồi đất giao cho Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch nhưng không sử dụng hết mà kêu gọi các nhà đầu tư khác đến đầu tư… nên bà Khương Thị Thìn KN và yêu cầu chi trả tiền bồi thường thiệt hại tài sản trên đất cho gia đình ông Xê, bà Tuất làm lại nhà đã bị cưỡng chế giải tỏa.

Qua rà soát các nội dung KN của ông, bà Khương Công Xê - Trần Thị Tuất và bà Khương Thị Thìn liên quan đến việc bồi thường thiệt hại về đất đai, tài sản trên đất, chính sách hỗ trợ và bố trí TĐC cũng như giải quyết KN trong quá trình thực hiện các dự án nói trên theo đề nghị của Thanh tra Chính phủ tại Công văn số 751/TTCP-CII, ngày 9/4/2010; đồng thời, qua buổi gặp gỡ, đối thoại trực tiếp của lãnh đạo UBND tỉnh cùng lãnh đạo các sở, ngành liên quan và UBND TP Huế, UBND phường Xuân Phú với ông, bà Khương Công Xê - Trần Thị Tuất vào ngày 12/7/2011 tại Trụ sở Tiếp công dân tỉnh, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế chính thức thông báo về kết quả rà soát, giải quyết đơn KN, phản ánh nói trên như sau:

Khiếu nại việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ và TĐC

Đối với hộ gia đình ông, bà Khương Công Xê - Trần Thị Tuất, khi thu hồi đất, Nhà nước đã thực hiện bồi thường đúng theo nguyên tắc đất đổi đất. Tức là, hoán đổi diện tích đất khi Nhà nước thu hồi và giao đất ở mới (đất bố trí TĐC) bảo đảm ngang bằng về diện tích đất và có cùng mục đích sử dụng. Nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng giá trị quyền sử dụng đất tại thời điểm có quyết định thu hồi. Trường hợp bồi thường bằng việc giao đất mới, nếu có chênh lệch về giá trị thì phần chênh lệch đó được thực hiện thanh toán bằng tiền. Nếu giá trị đất thu hồi lớn hơn giá trị đất bố trí TĐC thì Nhà nước trả phần giá trị chênh lệch cho hộ gia đình có đất bị thu hồi. Ngược lại, giá trị đất TĐC lớn hơn giá trị đất bị thu hồi thì hộ gia đình phải nộp bổ sung số tiền chênh lệch vào ngân sách Nhà nước.

Trên cơ sở đó, Nhà nước đã xác định diện tích, giá trị chênh lệch về đất bị thu hồi và đất bố trí TĐC đối với hộ gia đình ông, bà Khương Công Xê - Trần Thị Tuất như sau:

a) Về diện tích đất

Tổng diện tích đất Nhà nước đã thu hồi của gia đình ông Xê, bà Tuất khi thực hiện dự án xây dựng Trung tâm Thi đấu thể thao (TĐTT) tỉnh và dự án mở rộng, nâng cấp đường Bà Triệu là 525m². Trong đó: 406m² đất thuộc dự án Trung tâm TĐTT tỉnh; 119m² đất thuộc dự án mở rộng và nâng cấp đường Bà Triệu.

Tổng diện tích đất đã bố trí TĐC là 544,8m² (4 lô đất). Trong đó: Bố trí TĐC đợt 1 là 266,6m² (lô L108 = 133,7m² và lô L 109 = 132,9m² tại đường Tố Hữu); bố trí TĐC đợt 2 là 278,2m² (lô T1 = 152,2m² tại đường Huỳnh Tấn Phát và lô L44 = 126m² tại đường Trần Văn Ơn).

Như vậy, tổng diện tích đất bố trí TĐC cho hộ gia đình ông, bà Khương Công Xê - Trần Thị Tuất gồm 4 lô với diện tích là: 133,7m² + 132,9m² + 152,2m² + 126m² = 544,8m². Trong khi đó, diện tích đất bị thu hồi là 525m². Nghĩa là, lớn hơn diện tích đất bị thu hồi là 19,8m², bảo đảm đúng nguyên tắc bồi thường theo phương án đất đổi đất pháp luật qui định.

b) Về giá trị đất

Tổng giá trị tiền bồi thường và hỗ trợ với số tiền là 720.877.000 đồng. Trong đó: Giá trị đền bù tài sản trên đất và hỗ trợ 153.877.000 đồng; giá trị bồi thường về đất 525m² x 1.080.000 đồng/m² = 567.000.000 đồng (đền bù đợt 1 là 324.000.000 đồng và đền bù bổ sung đợt 2 là 243.000.000 đồng, theo Quyết định số 1920/QĐ-UBND, ngày 8/8/1997 của UBND tỉnh).

Tổng giá trị đất bố trí TĐC là 534.409.200 đồng. Trong đó, giá trị đất bố trí TĐC đợt 1 là 266,6m2 x 1.560.000 đồng/m² = 415.896.000 đồng (theo Quyết định số 1539/QĐ-UB, ngày 5/5/2005 của UBND tỉnh); giá trị đất bố trí TĐC đợt 2 là 278,2m² x 426.000 đồng/m² = 118.513.200 đồng (theo Quyết định số 1323/QĐ-UBND, ngày 30/6/2011 của UBND tỉnh).

Như vậy, giá trị về đất chênh lệch 32.590.800 đồng. Số tiền chênh lệch này, ngân sách tỉnh phải chi trả cho hộ gia đình ông Xê, bà Tuất. Tuy nhiên, đến nay, hộ ông Xê, bà Tuất và các con vẫn chưa nhận các khoản đền bù về đất, tài sản trên đất và tiền hỗ trợ. (Số tiền này Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã đưa vào Kho bạc Nhà nước tỉnh).

Phản ánh việc kêu gọi đầu tư tại Trung tâm TĐTT tỉnh

Phần diện tích đất (406m2) thu hồi của gia đình ông, bà Khương Công Xê - Trần Thị Tuất toạ lạc tại số 101 đường Bà Triệu nằm trong quy hoạch tổng thể cảnh quan của dự án xây dựng Trung tâm TĐTT tỉnh, đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1110/QĐ-TTg, ngày 22/8/2001. Một phần diện tích đất (119m²) nằm trong dự án mở rộng lộ giới và nâng cấp đường Bà Triệu theo qui hoạch của tỉnh đã được công bố năm 1999.

Do vậy, việc bà Khương Thị Thìn KN cho rằng, nhà đất số 101 đường Bà Triệu không nằm trong diện thu hồi và yêu cầu tỉnh chỉ đạo Chủ tịch UBND TP Huế chi trả tiền bồi thường thiệt hại tài sản trên đất cho gia đình ông Xê, bà Tuất làm lại nhà đã bị UBND TP Huế cưỡng chế là không đúng với qui định của pháp luật, không phù hợp với thực tế hiện trạng khu đất đã được qui hoạch xây dựng Trung tâm TĐTT tỉnh và mở rộng nâng cấp đường Bà Triệu.

Tại thời điểm thực hiện dự án, các hộ dân nằm trong vùng thực hiện các dự án nói trên đã chấp hành tốt chủ trương giải tỏa và đã sinh sống ổn định tại nơi ở mới từ năm 2004. Riêng hộ gia đình ông Xê, bà Tuất không chấp hành.

Về nguyên tắc, phần diện tích đất Nhà nước đã thu hồi thì phải có kế hoạch sử dụng phù hợp với quy hoạch, đúng mục đích và đặc điểm tình hình của địa phương. Việc kêu gọi đầu tư cũng là biện pháp sử dụng đất theo quy hoạch, kế hoạch của tỉnh. Tuy nhiên, phần đất của gia đình ông Xê, bà Tuất mà Nhà nước đã thu hồi (tại 101 đường Bà Triệu) không nằm trong vị trí khu đất mà tỉnh kêu gọi đầu tư tại khu vực Trung tâm TĐTT tỉnh. Vì thế, nội dung đơn KN, phản ánh của bà Khương Thị Thìn là không có cơ sở.

Quá trình xem xét, giải quyết của cơ quan có thẩm quyền

Việc KN của bà Trần Thị Tuất đã được Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế xem xét, giải quyết tại Quyết định số 2474/QĐ-UBND, ngày 10/8/2005.

Đến tháng 8/2006, bà Trần Thị Tuất (ủy quyền cho bà Khương Thị Thìn) tiếp tục gửi đơn KN có nội dung phát sinh tình tiết mới về đền bù đối với phần diện tích đất thuộc dự án mở rộng đường Bà Triệu.

Sau khi xem xét nội dung KN mới phát sinh này, ngày 28/12/2007, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã ban hành Quyết định số 2960/QĐ-UBND về việc giải quyết KN của bà Trần Thị Tuất.

Đồng thời, trong quá trình giải quyết, lãnh đạo UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế, UBND TP Huế, UBND Phường Xuân Phú và thủ trưởng các sở, ngành liên quan đã nhiều lần tiếp xúc, gặp gỡ, đối thoại với gia đình ông Xê, bà Tuất cũng như có nhiều văn bản giải quyết, trả lời về vụ việc KN này. Tuy nhiên, hộ gia đình ông Xê, bà Tuất vẫn không đồng ý.

Tại Công văn số 751/TTCP-CII, ngày 9/4/2010 rà soát các vụ việc KN, tố cáo tồn đọng kéo dài tại địa bàn tỉnh (trong đó có vụ việc của ông Xê, bà Tuất), Thanh tra Chính phủ nhận định: Phần diện tích mở rộng đường Bà Triệu tuy không nằm trong dự án Trung tâm TĐTT tỉnh nhưng quá trình thực hiện dự án, Hội đồng Bồi thường hỗ trợ và giải phóng mặt bằng đã lập phương án bồi thường, hỗ trợ và bố trí đất TĐC theo chính sách của dự án Trung tâm TĐTT tỉnh.

Qua vụ việc KN của hộ gia đình ông Xê, bà Tuất, sau khi rà roát trình tự, thủ tục đền bù đối với phần đất thuộc dự án Trung tâm TĐTT tỉnh, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế khẳng định: Các cơ quan tham mưu đã thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ và bố trí TĐC theo đúng quy định của pháp luật. Vì thế, 65 hộ dân có đất thổ cư và 71 hộ có đất nông nghiệp bị ảnh hưởng của dự án đều nghiêm chỉnh chấp hành quyết định giải tỏa của cấp có thẩm quyền và đã nhận tiền đền bù, nhận đất TĐC, làm nhà ở ổn định tại các khu quy hoạch: Nam Vĩ Dạ, Tùng Thiện Vương, đường Tố Hữu...

Riêng phần diện tích 119m2 của gia đình ông Xê, bà Tuất, do tại thời điểm thực hiện dự án xây dựng Trung tâm TĐTT tỉnh phải khẩn trương giải phóng mặt bằng, gấp rút hoàn thành nhiều hạng mục công trình để phục vụ Hội khoẻ Phù Đổng năm 2004 và các hoạt động thể thao, nên theo đề nghị của Sở Thể dục - Thể thao (nay là Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch) và UBND TP Huế, UBND tỉnh đã cho phép thu hồi cả phần diện tích đất nằm trong lộ giới giao thông đường Bà Triệu đã được công bố quy hoạch năm 1999 (thuộc dự án mở rộng giao thông đường Bà Triệu) là hoàn toàn phù hợp với thực tế khi triển khai dự án xây dựng Trung tâm TĐTT tỉnh.

Tuy quá trình thực hiện có thiếu sót về thủ tục thu hồi đất đối với hộ gia đình ông Xê, bà Tuất, nhưng quy trình thực hiện việc kiểm kê, đền bù, hỗ trợ, bố trí TĐC theo dự án Trung tâm TĐTT tỉnh là chặt chẽ, đúng qui định của pháp luật, được nhân dân đồng tình, ủng hộ và chấp hành tốt chủ trương giải tỏa, góp phần thành công Hội khỏe Phù Đổng lần thứ 6 được tổ chức tại tỉnh Thừa Thiên - Huế vào năm 2004.

Về 2 phương án do ông Xê, bà Tuất đề xuất

Sau khi lãnh đạo UBND tỉnh cùng lãnh đạo các sở, ngành liên quan và UBND TP Huế, UBND phường Xuân Phú tổ chức gặp gỡ, đối thoại với hộ gia đình ông Xê, bà Tuất vào ngày 12/7/2011 tại Trụ sở Tiếp công dân tỉnh, ông Xê, bà Tuất có đơn đề nghị UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế xem xét, giải quyết 1 trong 2 phương án do chính ông Xê, bà Tuất đề xuất.

Qua xem xét, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế xét thấy:

- Việc đề nghị đổi lô đất T1, diện tích 152,2m² tại đường Huỳnh Tấn Phát (khu quy hoạch Kiểm Huệ giai đoạn 4, phường An Đông) đã giao cho hộ gia đình ông Xê, bà Tuất để đổi lấy lô đất B1-1, diện tích 136,5m² tại khu qui hoạch khu vực 4 Xuân Phú với giá đất 426.000 đồng/m² là không phù hợp vì chiều rộng của 2 tuyến đường không giống nhau, giá giao đất khác nhau nên đề nghị trên không giải quyết được.

- Việc đề nghị hỗ trợ thêm một lô đất A1-1: Điều 13 (khoản 2) Nghị định số 197/2004/NĐ-CP, ngày 3/12/2004 của Chính phủ về bồi thường, hỗ trợ và TĐC khi Nhà nước thu hồi đất qui định: Diện tích đất bồi thường bằng giao đất ở mới cho người có đất bị thu hồi cao nhất bằng hạn mức giao đất ở tại địa phương; trường hợp đất ở bị thu hồi có diện tích lớn hơn hạn mức giao đất ở thì UBND cấp tỉnh căn cứ vào quỹ đất của địa phương và số nhân khẩu của hộ gia đình bị thu hồi đất, xem xét, quyết định giao thêm một phần diện tích đất ở cho người bị thu hồi đất, nhưng không vượt quá diện tích của đất bị thu hồi.

Như phân tích ở trên, diện tích đất bị thu hồi là 525m² trong khi diện tích đất giao bố trí TĐC là 544,8m² (lớn hơn diện tích đất bị thu hồi là 19,8m²) nên việc ông Xê, bà Tuất đề nghị hỗ trợ thêm một lô đất A1-1 diện tích 212,24m² là không có cơ sở vì diện tích đất bố trí đã vượt quá diện tích đất thu hồi.

- Về nội dung đề nghị nếu không thực hiện được phương án 1 thì đền bù chênh lệch giá với số tiền 2.610.700.000 đồng cho gia đình ông Xê, bà Tuất: Theo quy định của pháp luật về bồi thường, hỗ trợ và TĐC thì dự án triển khai thực hiện tại thời điểm nào sẽ áp giá vào thời điểm đó. Do đó, việc gia đình ông Xê, bà Tuất đề nghị đền bù theo giá tại thời điểm hiện hành là không có cơ sở để xem xét, giải quyết.

Yêu cầu chấp hành việc giải toả mặt bằng theo qui hoạch

Theo đề nghị của Thanh tra Chính phủ (tại Công văn số 751/TTCP-CII, ngày 9/4/2010), qua nhiều lần xem xét, rà soát các nội dung KN của hộ gia đình ông Xê, bà Tuất, UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế khẳng định: Việc bồi thường, hỗ trợ và bố trí đất TĐC cho gia đình ông, bà Khương Công Xê - Trần Thị Tuất đã được các cơ quan chức năng và các cấp chính quyền của tỉnh thực hiện bảo đảm quyền lợi của người bị thu hồi đất theo quy định của pháp luật.

UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế yêu cầu hộ gia đình ông Xê, bà Tuất thực hiện tốt nghĩa vụ của công dân; chấp hành nghiêm việc giải toả mặt bằng theo qui hoạch. Đồng thời, khẩn trương liên hệ với Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch để nhận các khoản tiền bồi thường về đất, tài sản trên đất, tiền hỗ trợ và nhận đất TĐC để sớm ổn định cuộc sống.

Mới đây, tại Văn bản số 291/TB-UBND, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế Phan Ngọc Thọ đã thông báo về kết quả rà soát, giải quyết đơn KN của ông, bà Khương Công Xê - Trần Thị Tuất, bà Khương Thị Thìn, trong đó nêu rõ: Kể từ nay, Chủ tịch UBND tỉnh không tiếp nhận và trả lời đơn, thư KN của hộ gia đình ông Xê, bà Tuất có nội dung đã được xem xét, rà soát tại thông báo này.

Thanh Hà - Bảo Minh