+ Xin ông cho biết những sai phạm thường gặp của các DN trên địa bàn tỉnh được phát hiện sau thanh tra, kiểm tra?

-  Sai phạm lớn nhất của hầu hết DN là thực hiện không đúng chế độ bảo hiểm (BH) cho NLĐ bằng cách đưa NLĐ vào diện “thời vụ” (thời gian lao động không quá 3 tháng) hoặc đều đặn trừ 6% lương hằng tháng để đóng BH (5% BHXH, 1% BHYT), 17% còn lại (15% BHXH, 2% BHYT, tính theo lương lao động, do DN đóng cho NLĐ) thì DN không chịu trích nộp. Theo quy định của pháp luật, đối với hợp đồng lao động thời vụ, khi trả lương, DN phải cộng thêm 30% lương cho NLĐ, để họ tự đóng BH; tuy nhiên chưa DN nào thực hiện điều này.

Ngoài ra, việc chấp hành pháp luật trong sản xuất kinh doanh tại các Cty cổ phần có nhiều sai phạm như: Họp đại hội đồng cổ đông không đúng qui định tại Điều 97 Luật DN; không lập sổ đăng ký cổ đông của Cty theo qui định tại Điều 86 Luật DN…  Đối với các DN có vốn đầu tư nước ngoài còn vi phạm thêm: Triển khai thực hiện dự án chậm tiến độ so với giấy chứng nhận đầu tư; không huy động đủ và đúng hạn số vốn đã đăng ký theo quy định tại  khoản 1 Điều 39 Luật DN.

+ Được biết, qua thanh tra đã phát hiện những sai phạm về thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước. Các sai phạm đó được che giấu dưới những hình thức nào thưa ông?

  - Qua thanh tra, kiểm tra cho thấy, nhiều DN không kê khai hàng hoá mua vào để trốn doanh thu đầu ra. Thực hiện mua và xuất bán trực tiếp cho người mua hưởng chênh lệch.

Các DN sai phạm có nhiều gian lận trong việc kê khai như: Một số trường hợp có phát sinh hoạt động kinh doanh nhưng không kê khai hoặc kê khai không trung thực nhằm trốn thuế. Kê khai doanh thu không kịp thời nhằm kéo giãn thời gian phải nộp thuế, thường xảy ra ở các DN xây dựng, bằng cách chuyển doanh thu đã phát sinh treo trên tài khoản doanh thu chưa thực hiện, hạch toán vào tài khoản phải trả khác... Kê khai khống chi phí đầu vào. Chuyển quyền sử dụng đất, chuyển quyền thuê đất có lãi nhưng kê khai lỗ hoặc hoà vốn để trốn thuế thu nhập DN. Kê khai khống chi phí vận chuyển, chi phí phát sinh ngoài dự toán nhằm khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào và tăng chi phí, làm giảm thu nhập chịu thuế, giảm thuế thu nhập DN phải nộp.

Ngoài ra, một số DN nhượng bán, trao đổi vật tư không ghi nhận doanh thu mà chỉ hạch toán thay đổi cơ cấu tài sản lưu động bằng các bút toán nhập, xuất, thu, chi hoặc công nợ phải thu, phải trả. Giảm trừ doanh thu tính thuế thông qua các hình thức giảm giá, chiết khấu không đúng quy định. Tính lãi vay hạch toán vào giá thành lớn hơn so với số lãi thực tế trả cho ngân hàng và cá nhân. Mua, sử dụng hoá đơn bất hợp pháp. Không thực hiện công tác kiểm kê, không phân bổ chi phí thu mua cho hàng tồn kho mà tính hết vào chi phí kinh doanh trong kỳ. Đưa các khoản chi phí tiếp khách riêng, chi phí phục vụ cho nhu cầu cá nhân (có hoá đơn) vào chi phí của Cty.
    
+ Công tác thanh tra, kiểm tra thuế đã phát hiện những sai phạm nào thưa ông?

- Những sai phạm về thuế của các DN mà Thanh tra Thái Bình phát hiện được phải kể đến: DN trốn thuế bằng cách không kê khai lượng hàng mua vào để trốn doanh thu đầu ra, hàng đã tiêu thụ vẫn phản ánh tồn kho, không kê khai để kéo dài thời gian chiếm dụng thuế. DN hoạt động trong lĩnh vực xây dựng cơ bản bán lại công trình để hưởng % hoặc cho mượn tư cách pháp nhân để ký hợp đồng, nhưng mọi khoản thanh toán công trình khi hoàn thành không thông qua DN có tư cách pháp nhân, tức là lợi dụng kẽ hở trong quản lý để trốn thuế. DN kinh doanh xuất nhập khẩu thì lợi dụng chính sách khuyến khích xuất khẩu để trốn thuế. Đặc biệt, có tình trạng DN đua nhau trốn thuế bằng cách giả... "chết" tập trung ở các DN FDI. Mẫu chung là thường xuyên kê khai lỗ nhưng vẫn mở rộng hoạt động kinh doanh.

Một “thủ đoạn” trốn thuế phổ biến khác là kê khai giá bán hàng hóa dịch vụ cho các đơn vị liên kết thấp hơn giá bán cho các đơn vị giao dịch độc lập.

+ Xin cám ơn ông!

         Tố Hoa