Là đơn vị có khá nhiều thành tích trong lĩnh vực xây dựng, Cty C.C.5 được biết đến qua nhiều công trình chất lượng đã làm cho ngành Thuế. Tuy nhiên, mấy năm gần đây, uy tín này dường như bị “người ta” bỏ mặc và Cty C.C.5 trở nên khó khăn trong hoạt động của mình dù chất và lượng không thay đổi. Điển hình là việc đấu thầu cho Dự án nhà làm việc Cục Thuế Đắk Lắk vào tháng 5/2010.

Sau vòng loại, chỉ có Cty C.C.5 và một đơn vị khác lọt vào vòng trong. Đã có 4/5 giám khảo đánh giá Cty C.C.5 đạt được các yêu cầu. Vị giám khảo còn lại cho rằng, có một số lỗi trong bộ hồ sơ dự thầu của Cty C.C.5 như: Nhà thầu có sử dụng 2 loại gạch xây (gạch thủ công và gạch tuynel) và có 2 giá cửa cho cùng một loại… Để bảo đảm khách quan, ngày 21/7/2010, Cục Thuế Đắk Lắk có Công văn số 2722/CT-HCQTTVAC gửi Tổng Cục Thuế xin ý kiến. Ngày 16/8/2010, Tổng cục Thuế có Văn bản 3077/TCT-TVQT trả lời: Yêu cầu phải sửa lỗi đơn giá gạch thủ công sang gạch tuynel theo đơn giá dự thầu và không hiệu chỉ giá cửa vì không coi là đơn giá khác thường… Sau khi có chỉ đạo này, Cục Thuế Đắk Lắk đã có văn bản gửi Cty C.C.5 yêu cầu đơn vị này sửa lỗi số học như tinh thần của Công văn số 3077. Tuy nhiên, Cty C.C.5 khẳng định trong hồ sơ dự thầu chỉ sử dụng loại gạch tuynel chứ không có gạch thủ công và đề nghị giữ nguyên giá trị khối lượng xây bằng gạch tuynel, mà không điều chỉnh. Về giá cửa, Cty C.C.5 cho rằng không thể có 2 giá cho cùng một loại cửa nên quyết định thống nhất một loại giá (loại rẻ hơn).

Khoản 3, Điều 66, Nghị định 85/2009/NĐ-CP: “… Từ ngày phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu đến trước khi ký kết hợp đồng, người có thẩm quyền có quyền không công nhận kết quả lựa chọn nhà thầu đối với gói thầu khi có bằng chứng cho thấy tổ chức, cá nhân tham gia đấu thầu có hành vi vi phạm pháp luật về đấu thầu… Trong văn bản không công nhận kết quả lựa chọn nhà thầu phải nêu rõ lý do, nội dung, biện pháp và thời gian để khắc phục vi phạm về đấu thầu”.
Trong trường hợp vụ việc này, người có thẩm quyền (Tổng Cục trưởng Tổng Cục thuế) đã không làm như vậy.

Ngày 13/9/2010, dựa trên các tiêu chí, tiêu chuẩn và Báo cáo thẩm định của Tổ thẩm định đấu thầu, Cục trưởng Cục Thuế Đắk Lắk đã ban hành Quyết định 740 về phê duyệt kết quả đấu thầu, quyết định cho Cty C.C.5 trúng thầu. Cùng ngày, Cục trưởng Cục Thuế Đắk Lắk cũng ban hành văn bản thông báo việc trúng thầu trên và mời Cty C.C.5 đến tiến hành thương thảo, hoàn thiện hợp đồng trước 14h, ngày 14/9/2010.

Thật bất ngờ, ngay trong ngày 14/9/2010, Tổng cục Thuế có Văn bản 3556/TCT-TVQT do bà Trần Thị Mai Hương, Vụ trưởng Vụ Tài vụ Quản trị ký, gửi hỏa tốc cho Cục Thuế Đắk Lắk với nội dung không công nhận kết quả lựa chọn nhà thầu theo Quyết định 740. Lý do đưa ra là Cục Thuế Đắk Lắk đã không thực hiện chỉ đạo tại Công văn 3077. Đồng thời, yêu cầu Cục trưởng Cục Thuế Đắk Lắk cùng toàn bộ thành viên Tổ chuyên gia đấu thầu, thẩm định đấu thầu phải có mặt ngay trong ngày 15/9/2010 để báo cáo về quá trình đấu thầu.

Không rõ cuộc họp giữa Tổng cục Thuế và Cục Thuế Đắk Lắk diễn ra như thế nào, chỉ biết rằng, ngày 17/9/2010, Cục Thuế Đắk Lắk đã có Văn bản 3404/CT-HCQTTVAC thông báo không có nhà thầu trúng thầu.

Quyết định tiền hậu bất nhất này ngay lập tức đã bị Cty C.C.5 khiếu nại nhiều lần, bằng nhiều văn bản tới Tổng cục Thuế (24/9 và 25/10/2010; 10/1;/10/3; 31/5 và 5/9/2011) vì cho rằng Tổng cục Thuế đã chỉ đạo trái luật Cục Thuế Đắk Lắk huỷ kết quả trúng thầu. Nhưng mãi đến ngày 30/9/2011, Tổng cục Thuế mới có Văn bản 3477/TCT-TVQT trả lời. Tại văn bản này, Tổng cục Thuế khẳng định rằng, Công văn 3077 chỉ là văn bản hướng dẫn, hỗ trợ pháp lý. Còn việc không công nhận kết quả đấu thầu tại Văn bản 3556 là vì Cục Thuế Đắk Lắk vi phạm Luật Đấu thầu (không thực hiện chỉ đạo theo tinh thần Công văn 3077)… Câu trả lời này đã không nhận được sự đồng tình của Cty C.C.5 vì, bản thân Công văn 3077 cũng đã không nhận định đúng sự việc, trong Hồ sơ dự thầu không có 2 loại gạch. Vậy, việc “bắt” nhà thầu phải điều chỉnh giá gạch là vô lý. Việc không cho điều chỉnh giá cửa lại càng vô lý nữa, vì không thể để 2 giá với cùng một loại cửa trong cùng một dự án. Hơn nữa, ngay chính tại Văn bản 3477, Tổng cục Thuế cũng thừa nhận, nội dung Công văn 3077 cũng có phần “chưa chuẩn xác”. Do đó, việc bắt Cục Thuế Đắk Lắk thực hiện văn bản “chưa chuẩn xác” là vô lý. Và khi không thực hiện theo tinh thần của Công văn 3077 không thể là vi phạm Luật Đấu thầu như nhận định của Văn bản 3556 được.

Vậy, việc “bắt” cho bằng được phải huỷ kết quả trúng thầu của Tổng cục Thuế nêu trên có ẩn chứa khuất tất gì hay không? Chúng tôi sẽ đề cập trong số báo sau.

(Còn nữa)

Bắc Hà