Rác được những người đổ trộm đốt cháy khét lẹt trên địa bàn thành phố Hải Phòng. Ảnh: Tiến Bảo

Đây là chỉ đạo quyết liệt của Chủ tịch UBND TP Hải Phòng Lê Ngọc Châu tại chỉ thị vừa được ban hành về các biện pháp cấp bách kiểm soát ô nhiễm không khí.

Theo đánh giá, tình hình chất lượng không khí trên địa bàn thành phố Hải Phòng trong tháng 11 và đầu tháng 12/2025 đang có những diễn biến bất lợi.

Số liệu quan trắc cho thấy chỉ số chất lượng không khí (AQI) tại một số thời điểm đã chạm ngưỡng “xấu” và “rất xấu”, với tần suất các ngày ô nhiễm gia tăng so với cùng kỳ.

Thực trạng này đặt ra nhiều rủi ro đối với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là nhóm đối tượng nhạy cảm như trẻ em, người cao tuổi và những người có bệnh lý nền về hô hấp, tim mạch.

Nguyên nhân của đợt ô nhiễm này được xác định mang tính đa ngành, cộng hưởng từ khí thải giao thông, sản xuất công nghiệp, xây dựng và các hoạt động "đốt mở" như đốt phụ phẩm nông nghiệp, rác thải sinh hoạt hay hoạt động tại các làng nghề.

Bên cạnh đó, các yếu tố khí tượng đặc thù như gió yếu, hanh khô và hiện tượng nghịch nhiệt đã làm gia tăng sự tích tụ bụi mịn PM2.5 ở tầng thấp, khiến chất ô nhiễm khó khuếch tán.

Để ứng phó với tình trạng trên, Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng yêu cầu triển khai đồng bộ các giải pháp từ quản lý đến kỹ thuật. Trong đó, vai trò của chính quyền địa phương được đặc biệt đề cao.

Lãnh đạo thành phố Hải Phòng nhấn mạnh, UBND các xã, phường, đặc khu phải chịu trách nhiệm toàn diện trong việc kiểm soát nguồn thải trên địa bàn quản lý. Chủ tịch UBND cấp cơ sở phải chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND thành phố nếu để xảy ra đốt rác, đốt chất thải trái phép gây ô nhiễm.

Về công tác chuyên môn, Sở Nông nghiệp và Môi trường được giao làm đầu mối theo dõi, cảnh báo kịp thời chỉ số AQI; đôn đốc lắp đặt hệ thống quan trắc tự động và tăng cường kiểm tra các cơ sở phát thải lớn, kiên quyết xử lý nghiêm vi phạm.

Một giải pháp kỹ thuật cấp bách được yêu cầu thực hiện ngay là tăng tần suất phun sương dập bụi, rửa đường và hút bụi tại các trục giao thông chính, ưu tiên hoàn thành trước 6 giờ sáng hàng ngày.

Đối với hoạt động xây dựng và giao thông, Sở Xây dựng có trách nhiệm chủ trì rà soát, lập bản đồ các khu vực ô nhiễm bụi trọng điểm.

Đơn vị này sẽ phối hợp với Công an thành phố để phân luồng, giảm ùn tắc giao thông, đồng thời yêu cầu các công trình xây dựng thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp che chắn, phun ẩm và rửa xe ra vào công trường.

Đáng chú ý, khi chỉ số AQI chạm mức "rất xấu", các hoạt động phát sinh bụi lớn tại những khu vực nhạy cảm như trường học, bệnh viện, khu dân cư tập trung sẽ phải tạm dừng hoặc hạn chế tối đa.