Khởi công xây cầu Cồn Nâm năm 2021. Ảnh: badontv

Thực hiện kế hoạch thanh tra năm 2024, Thanh tra Sở Xây dựng Quảng Bình đã lựa chọn và tiến hành thanh tra đối với 5 công trình, dự án do UBND thị xã Ba Đồn làm chủ đầu tư gồm: Cầu bê tông cốt thép và đường hai đầu cầu từ xã Quảng Lộc đi trung tâm các xã vùng Nam; đường từ phường Quảng Thọ đến Trạm biên phòng Cảng Gianh, phường Quảng Phúc; hệ thống hạ tầng kỹ thuật đường hai đầu cầu Cồn Nâm xã Quảng Minh, thị xã Ba Đồn; đường Nguyễn Hữu Cảnh nối dài đoạn từ ngã tư Võ Nguyên Giáp đi Quốc lộ 1A, thị xã Ba Đồn; tuyến đường từ trung tâm xã Quảng Văn kết nối với đường trục chính vùng Nam thị xã Ba Đồn.

Tổng mức đầu tư các công trình, dự án là 172,5 tỷ đồng được đầu tư bằng nguồn ngân sách Nhà nước (chủ yếu ngân sách tỉnh). Các công trình, dự án đều thuộc loại giao thông, 3 công trình cấp III, 2 công trình cấp IV; với quy mô đầu tư: Các tuyến đường có tổng chiều dài 6,29km (2,05km mặt đường láng nhựa rộng 6,5m-9,5m; 4,24km mặt đường bê tông nhựa rộng 7,5m); 2 cầu dầm bản rỗng dự ứng lực (1 cầu 2 nhịp 24m tại xã Quảng Văn; 1 cầu 5 nhịp 12m tại xã Quảng Lộc) và hệ thống thoát nước. Tại thời điểm thanh tra, có 3 công trình đang triển khai thi công, 2 công trình đã nghiệm thu hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng (công trình Cầu bê tông cốt thép và đường hai đầu cầu từ xã Quảng Lộc đi trung tâm các xã vùng Nam và công trình Đầu tư xây dựng đường từ phường Quảng Thọ đến Trạm biên phòng Cảng Gianh, phường Quảng Phúc).

Lập sai dự toán, tính sai khối lượng

Kết quả thanh tra công tác khảo sát, lập, thẩm tra, trình thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu kỹ thuật, báo cáo kinh tế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công - dự toán cho thấy tại Công trình Cầu bê tông cốt thép và đường hai đầu cầu từ xã Quảng Lộc đi trung tâm các xã vùng Nam, đơn vị tư vấn lập dự toán tháng 10/2019 và dự toán điều chỉnh (tháng 7/2020, tháng 6/2021) không có chức danh người chủ trì theo quy định; hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công - dự toán lập tháng 10/2019 tính sai khối lượng một số công tác (cụ thể: Tăng 4,63m3 vữa bê tông không co ngót 40Mpa khe co giãn mặt cầu, tăng 1.174,31kg cốt thép lan can giải phân cách d<=18mm gờ lan can), khối lượng công tác lắp đặt khe co giãn mặt cầu tính toán từ bản bản vẽ thiết kế là 30md nhưng dự toán lập 60md, dẫn đến làm tăng giá trị dự toán 366,21 triệu đồng.

Cầu Cồn Nâm, xã Quảng Minh trong quá trình thi công. Ảnh: LHC

Trong công tác lựa chọn nhà thầu thi công xây dựng, tại công trình Cầu bê tông cốt thép và đường hai đầu cầu từ xã Quảng Lộc đi trung tâm các xã vùng Nam, Thanh tra Sở Xây dựng chỉ ra các tồn tại:

Thứ nhất, dự toán điều chỉnh tháng 7/2020 (điều chỉnh giá gói thầu xây lắp theo quy định của Nghị định 68/2019/NĐ-CP ngày 14/8/2019 của Chính phủ về quản lý chi phí đầu tư xây dựng và các thông tư hướng dẫn): Dự toán lập có tên hạng mục công việc “lao lắp dầm bản L=12m bằng cẩu lao dầm” và áp định mức mã hiệu AG.52110 “lao lắp dầm cầu bằng cẩu lao dầm bê tông các loại” không đúng so với bản vẽ thiết kế thi công (bản vẽ thiết kế thi công dùng cẩu bánh xích 30 tấn để cẩu dầm), làm tăng giá gói thầu xây lắp 121,66 triệu đồng.

Thứ hai, quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu từ lập hồ sơ mời thầu đến thương thảo, hoàn thiện hợp đồng, Ban Quản lý dự án thị xã (bên mời thầu) và nhà thầu trúng thầu chưa chặt chẽ, dẫn đến việc ký hợp đồng thi công có hạng mục công việc “lao lắp dầm bản L=12m bằng cẩu lao dầm” không đúng so với bản vẽ thiết kế thi công được duyệt như đã nêu trên.

Về công tác thi công và giám sát thi công xây dựng công trình, Thanh tra nêu rõ Công trình Cầu bê tông cốt thép và đường hai đầu cầu từ xã Quảng Lộc đi trung tâm các xã vùng Nam: Ban Quản lý dự án thị xã, đơn vị thi công và tư vấn giám sát nghiệm thu để thừa khối lượng một số công tác như nêu tại phần kết quả thanh tra công tác khảo sát, lập, thẩm tra, trình thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu kỹ thuật, báo cáo kinh tế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công - dự toán (vữa bê tông không co ngót khe co giãn mặt cầu, cốt thép gờ lan can d<=18mm, lắp đặt khe co giãn mặt cầu); nghiệm thu đối với công tác “lao lắp dầm bản L=12m bằng cẩu lao dầm” không đúng bản vẽ thiết kế và hồ sơ quản lý chất lượng thi công, dẫn đến quyết toán hợp đồng thi công xây dựng không đúng quy định với tổng giá trị là 487,87 triệu đồng.

Xử phạt và thu hồi tài sản

Từ thực tế đó, thanh tra kiến nghị xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng giao thông Quảng Bình với số tiền 40 triệu đồng về hành vi “Tính sai khối lượng, lập dự toán có khối lượng không đúng với khối lượng tính toán từ bản vẽ thiết kế tại công trình Cầu bê tông cốt thép và đường hai đầu cầu từ xã Quảng Lộc đi trung tâm các xã vùng Nam” quy định tại điểm g khoản 2 Điều 30 Nghị định số 16/2022/NĐ-CP ngày 28/1/2022 của Chính phủ Quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng (Chánh Thanh tra Sở Xây dựng đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 31/QĐ-XPHC ngày 18/6/2024).

Thu hồi số tiền 487,87 triệu đồng (giá trị trước thuế) tại UBND thị xã Ba Đồn do thiếu sót trong công tác thiết kế bản vẽ thi công - dự toán, lựa chọn nhà thầu thi công, nghiệm thu, quyết toán hợp đồng thi công tại công trình Cầu bê tông cốt thép và đường hai đầu cầu từ xã Quảng Lộc đi trung tâm các xã vùng Nam.

Thanh tra đề nghị chủ đầu tư là UBND thị xã Ba Đồn phải kiểm điểm rút kinh nghiệm đối với các thiếu sót trong hoạt động xây dựng tại các công trình, dự án; chịu trách nhiệm chuyển số tiền thu hồi vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra Sở Xây dựng Quảng Bình đúng thời hạn. Đồng thời, chỉ đạo Ban quản lý dự án thị xã kiểm điểm trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân liên quan đến các thiếu sót, tồn tại trong hoạt động xây dựng tại các công trình.