Thanh tra tỉnh Kiên Giang chỉ ra nhiều sai phạm trong quản lý đất đai tại huyện Hòn Đất. Ảnh: A.X

Đó là một trong những nội dung đáng chú ý có trong kết luận của Thanh tra tỉnh Kiên Giang về việc thực hiện các quy định pháp luật về đất đai trên địa bàn huyện Hòn Đất.

Phát hiện nhiều trường hợp xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp

Theo kết luận thanh tra, UBND xã Lình Huỳnh và thị trấn Hòn Đất quản lý quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn chưa chặt chẽ, không ngăn chặn và xử lý kịp thời việc sử dụng đất không đúng mục đích.

Cụ thể, đã để xảy ra 3 trường hợp tách thửa 3 khu đất nông nghiệp thành nhiều thửa nhỏ, xây dựng đường nội bộ bê tông xi măng, đường đá bụi, sử dụng đất nông nghiệp xây dựng 42 căn nhà ở và 2 nhà yến kiên cố sai mục đích sử dụng đất.

Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) Hòn Đất xác nhận đủ điều kiện để tách thửa và tham mưu VPĐKĐĐ tỉnh, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) cho tách thửa đối với 3 trường hợp này về thời gian chưa phù hợp quy định, gây khó khăn trong công tác quản lý đất đai tại địa phương.

Đáng chú ý, sai phạm về việc sử dụng sai mục đích đất đối với các hộ dân, đến nay chưa được UBND xã Lình Huỳnh và thị trấn Hòn Đất xử lý.

Trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) giai đoạn 2020 - 2023, Phòng TN&MT huyện, UBND các xã, thị trấn, Chi nhánh VPĐKĐĐ Hòn Đất, Văn phòng HĐND và UBND huyện đã lập thủ tục cấp GCNQSDĐ nhưng thực hiện trễ thời gian, là thực hiện chưa đảm bảo thời gian theo đúng Điều 61 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ; các quyết định của UBND tỉnh quy định về thủ tục, thời gian giải quyết, thời gian thực hiện thủ tục cấp GCNQSDĐ.

Chưa xử lý 25 trường hợp vi phạm về đất đai với diện tích hơn 21,5ha

Giai đoạn 2020 - 2023, chủ tịch UBND các xã, thị trấn (Bình Giang, Mỹ Lâm, Thổ Sơn, Lình Huỳnh, Bình Sơn, Sơn Kiên, thị trấn Hòn Đất) và tổ công tác theo Quyết định số 1776/QĐ-UBND ngày 16/4/2021 của Chủ tịch UBND huyện không kịp thời phát hiện, xử lý hoặc tham mưu xử lý 25 trường hợp vi phạm pháp luật đất đai với diện tích hơn 21,5ha... đối với các hộ gia đình, cá nhân có lấn chiếm đất, sử dụng đất sai mục đích, là vi phạm Điều 15 Luật Đất đai năm 2003; khoản 1, khoản 3 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013.

Ngoài ra, đoàn thanh tra còn phát hiện một số trường hợp vi phạm về đất đai xảy ra trong giai đoạn 2005 tới 2018, nhưng do vượt quá thời kỳ cho phép theo quyết định thanh tra nên chưa xác minh.

Trong việc quản lý, sử dụng đất công, qua thanh tra, xác định trên địa bàn huyện Hòn Đất có tổng số 445 thửa đất công với diện tích hơn 183,6ha. Hiện nay, huyện, xã, thị trấn quản lý được gần 174ha. Còn lại diện tích hơn 9,7ha đã bị các hộ dân, doanh nghiệp lấn, chiếm và thị trấn, khu phố cho thuê sai thẩm quyền.

Kết luận cho rằng, UBND huyện Hòn Đất đã thiếu chỉ đạo kiểm tra, xử lý để còn 23 thửa đất công bị người dân lấn, chiếm. Không kiểm tra, xử lý, ngăn chặn kịp thời, để Doanh nghiệp Tư nhân Nam Hà vào sử dụng, xây dựng 2 sân quần vợt trên diện tích đất hơn 1.800m² khi chưa có sự chấp thuận chủ trương đầu tư của UBND tỉnh…

Bên cạnh đó, UBND huyện Hòn Đất, UBND xã Bình Giang, xã Bình Sơn chưa thực hiện lập phương án, giao cấp đất hoặc cho thuê đất tại 3 khu đất với diện tích hơn 2.970ha theo quyết định của UBND tỉnh, là chưa thực hiện nghiêm ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh.

Giao đất chưa đúng thẩm quyền

Trong việc quản lý, sử dụng đất tại các dự án cụm, tuyến dân cư vượt lũ, UBND huyện Hòn Đất đã giao đất cho các tổ chức sử dụng 45 nền trong các cụm dân cư (27 nền chính sách, 18 nền sinh lợi) và 15 nền trong các tuyến dân cư chưa đúng thẩm quyền quy định, không phù hợp với kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đã được phê duyệt.

UBND huyện, Ban Quản lý tuyến cụm dân cư huyện Hòn Đất cũng được xác định là chưa quyết liệt tổ chức thu hồi nợ, chưa xử lý dứt điểm đối với 24 hộ dân trúng đấu giá và bán giá sàn các nền sinh lợi tại các cụm dân cư với số tiền 690 triệu đồng; để các hộ dân mua nền chính sách tại cụm dân cư nợ số tiền hơn 4,4 tỷ đồng.

Kết luận cho rằng, UBND xã Bình Giang chưa tổ chức thực hiện 2 nội dung tại 2 kết luận của Chủ tịch UBND huyện năm 2016, 2017, chưa tiến hành kiểm tra, xử lý, để trên địa bàn xã còn có 414 hộ lấn, chiếm đất diện tích hơn 16,7ha tại các tuyến dân cư vượt lũ… UBND thị trấn Sóc Sơn quản lý không chặt chẽ, để ban lãnh đạo khu phố Sơn Thịnh cho 3 hộ dân thuê diện tích 3.825m² tại tuyến dân cư Tà Hem từ năm 2011 đến nay sai thẩm quyền, thu tiền thuê không nộp về ngân sách huyện mà để lại khu phố Sơn Thịnh…

Trước những sai phạm được nêu trong kết luận, Thanh tra tỉnh kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở Nội vụ tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của Chủ tịch UBND huyện Hòn Đất với vai trò của người đứng đầu nhưng từng lúc còn thiếu đôn đốc, kiểm tra để chấn chỉnh, xử lý ngăn chặn kịp thời các vi phạm.

Qua kiểm điểm, tùy theo tính chất, mức độ khuyết điểm, vi phạm, xử lý đúng theo quy định. Cùng với đó, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm các phó chủ tịch UBND huyện đối với lĩnh vực được phân công phụ trách để xảy ra khuyết điểm, sai phạm.

Thanh tra tỉnh kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh giao UBND huyện Hòn Đất tổ chức kiểm điểm trách nhiệm nhiều cá nhân giữ vai trò là Trưởng Phòng TN&MT, Chủ tịch UBND xã Bình Giang, xã Mỹ Hiệp Sơn, thị trấn Hòn Đất (liên quan đến giai đoạn xảy ra sai phạm)… Nhiều công chức địa chính - xây dựng của một số xã cũng bị kiểm điểm trách nhiệm liên quan tới những khuyết điểm, vi phạm được nêu trong kết luận.