Thanh tra đường sắt cần bổ sung thẩm quyền để quản lý, đảm bảo an toàn đường sắt tốt hơn, nhất là xử lý vi phạm. Ảnh: OH

Gặp khó vì vượt thẩm quyền

Theo số liệu thanh tra trong kỳ gần nhất, các đơn vị Thanh tra - An toàn thuộc Cục ĐSVN đã kiểm tra, phối hợp kiểm tra, xử phạt 1.043 hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực đường sắt, nộp kho bạc Nhà nước hơn 552 triệu đồng. So với năm 2016, tăng 60% số hành vi bị xử phạt, tăng 72% số tiền nộp kho bạc Nhà nước.

Mặc dù các hành vi vi phạm có xu hướng tăng, tuy nhiên, theo lực lượng Thanh tra - An toàn đường sắt, họ lại gặp không ít khó khăn trong công tác xử lý. Cụ thể về thể chế, Luật Xử lý vi phạm hành chính và các văn bản hướng dẫn không quy định các chức danh Đội trưởng Đội Thanh tra và trưởng các phòng nghiệp vụ thanh tra thuộc Cục ĐSVN có thẩm quyền xử phạt. Điều này dẫn đến khó khăn cho công tác xử phạt vi phạm hành chính.

Bên cạnh đó, đa số các hành vi xử phạt theo quy định tại Nghị định số 46/2016/NĐ-CP đều vượt quá thẩm quyền xử phạt của công chức thanh tra. Do đó, công chức thanh tra chỉ lập biên bản vi phạm hành chính và gửi về Cục ĐSVN để Cục trưởng ra quyết định xử phạt theo thẩm quyền. Vì vậy, để đảm bảo thời gian quyết định xử phạt vi phạm hành chính là rất khó khăn.

Qua thực tiễn một số hành vi vi phạm đang diễn ra nhưng chưa được quy định trong Nghị định số 46/2016/NĐ-CP dẫn đến thiếu chế tài xử phạt. Nội dung về thanh tra chuyên ngành thường xuyên được quy định tại Luật Thanh tra. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có văn bản hướng dẫn thực hiện cũng gây khó khăn cho hoạt động thanh tra chuyên ngành đường sắt...

Đề xuất sửa đổi, bổ sung thể chế

Để tháo gỡ khó khăn trong công tác thanh tra chuyên ngành đường sắt, lãnh đạo Cục ĐSVN đề xuất cần sửa đổi, bổ sung về thể chế.

Theo đó, Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 theo hướng bổ sung thêm thẩm quyền xử phạt cho các chức danh thuộc tổ chức thanh tra chuyên ngành giao thông vận tải như: Trưởng phòng với thẩm quyền không quá 25 triệu đồng, Đội trưởng với thẩm quyền không quá 1,5 triệu đồng (tương tự thẩm quyền xử phạt của công an nhân dân theo quy định tại Điều 39).

Đối với Luật Thanh tra 2010 và các văn bản hướng dẫn theo hướng bộ phận tham mưu về công tác thanh tra chuyên ngành giao thông vận tải (đường sắt, đường bộ, đường thủy nội địa) được tổ chức lại như Thanh tra Cục Hàng không, Cục Hàng hải... theo mô hình tổ chức thanh tra là cơ quan thanh tra độc lập trực thuộc cục quản lý chuyên ngành. Vì trong tương lai, hoạt động đường sắt không chỉ trong nước mà còn kết nối quốc tế. Khi đó cần có tổ chức thanh tra chuyên ngành đường sắt để phù hợp khi hội nhập quốc tế. Nhất là khi Việt Nam hiện là thành viên Tổ chức Hợp tác Đường sắt Quốc tế (OSJD), Hiệp hội Đường sắt tiểu vùng Mê Công (GMRA).

“Cùng với đó, Nghị định 07/2012/NĐ-CP cũng cần sửa đổi, bổ sung, theo hướng tập trung, thống nhất về tổ chức và hoạt động thanh tra chuyên ngành. Trong đó, quy định cụ thể về xác định biên chế tối thiểu cho lực lượng làm công tác thanh tra chuyên ngành, để các cơ quan được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành chủ động trong việc xây dựng kế hoạch hằng năm cho công tác tuyển dụng, bổ sung biên chế đáp ứng nhu cầu, phù hợp với thực tế, địa bàn quản lý. Đồng thời, hướng dẫn về quy trình, trình tự, thủ tục tiến hành thanh tra thường xuyên. Xây dựng quy định cụ thể về chế độ, phụ cấp, chính sách đối với công chức được giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành. Ngoài ra, cần sửa đổi, bổ sung thêm những hành vi vi phạm còn thiếu được quy định tại Nghị định 46/NĐ-CP của Chính phủ”, Phó Cục trưởng Cục ĐSVN Khương Thế Duy đề xuất.

Oanh Hữu