Một góc thành phố Cần Thơ nhìn từ trên cao. Ảnh: baocantho.com.vn

I. MỤC TIÊU, YÊU CẦU

1. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm và thói quen tìm hiểu, sử dụng và tuân theo pháp luật của người dân, đặc biệt là đối tượng đặc thù, trẻ em, người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo; tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận pháp luật.

2. Nâng cao năng lực giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố, các tổ chức thành viên của Mặt trận trong hỗ trợ người dân tăng cường khả năng tiếp cận pháp luật.

3. Các tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội và các tổ chức hành nghề trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp được nâng cao năng lực, phát huy trách nhiệm xã hội trong việc hỗ trợ thông tin pháp luật, tư vấn pháp luật cho người dân.

4. Sở, ban ngành thành phố; Ủy ban nhân dân quận, huyện được đảm bảo các điều kiện để thực hiện có hiệu quả chức năng, nhiệm vụ được giao đáp ứng yêu cầu thực tiễn, tạo thuận lợi cho người dân tiếp cận pháp luật.

5. Hoàn thành việc rà soát, đề xuất chính sách, thể chế liên quan đến tiếp cận pháp luật của người dân bảo đảm đồng bộ, hiệu quả, khả thi, phù hợp với từng giai đoạn.

II. NỘI DUNG

1. Rà soát, nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện chính sách, thể chế bảo đảm, hỗ trợ người dân tiếp cận pháp luật

a) Rà soát, nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện các quy định pháp luật về phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở, chuẩn tiếp cận pháp luật, tiếp cận thông tin để đổi mới nội dung, phương thức thực hiện theo hướng Nhà nước thiết lập các điều kiện cần thiết cho người dân chủ động tiếp cận thông tin pháp luật:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành, đoàn thể thành phố; Ủy ban nhân dân quận, huyện; cơ quan, tổ chức có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Từ năm 2023 - 2026.

b) Rà soát, nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện các chính sách, quy định pháp luật về trợ giúp pháp lý, bổ trợ tư pháp để tạo cơ sở huy động nguồn lực xã hội, phát huy vai trò, trách nhiệm xã hội của các tổ chức và thành viên:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; Đoàn Luật sư thành phố; Hội Luật gia thành phố; Hội Công chứng viên thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Từ năm 2023 - 2026.

2. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm, hình thành thói quen tìm hiểu, sử dụng và tuân theo pháp luật của người dân

a) Quán triệt, thông tin, truyền thông thường xuyên, liên tục bằng các hình thức phù hợp về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của pháp luật đối với đời sống xã hội; sự cần thiết của việc chủ động nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật của người dân:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; Báo cần Thơ; Đài Phát thanh và Truyền hình thành phố; Ủy ban nhân dân quận, huyện; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

b) Khảo sát, đánh giá nhu cầu, thực trạng thực hiện, sử dụng pháp luật của người dân; nghiên cứu, xây dựng, triển khai các mô hình, hình thức tiếp cận pháp luật phù hợp với từng đối tượng, địa bàn thuộc phạm vi quản lý:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Theo yêu cầu nhiệm vụ của các cơ quan, từ năm 2023 - 2030.

c) Cung cấp, hướng dẫn các kiến thức, kỹ năng tìm hiểu, khai thác pháp luật bằng các hình thức phù hợp, chú trọng ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, phương tiện thông tin đại chúng, lồng ghép trong sinh hoạt cộng đồng...:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

d) Củng cố, nâng cao hiệu quả đường dây nóng và các kênh tiếp nhận, trả lời kiến nghị, phản ánh, giải đáp, tư vấn, hỗ trợ các vấn đề liên quan đến việc bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người dân:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

đ) Nâng cao khả năng tiếp cận pháp luật của các đối tượng đặc thù, trẻ em, người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo:

- Kiện toàn đội ngũ nhân lực có kiến thức pháp luật, kỹ năng hỗ trợ thông tin pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật, tư vấn, trợ giúp pháp lý; xây dựng, triển khai các chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật, tư vấn, trợ giúp pháp lý phù hợp với từng đối tượng:

+ Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

+ Cơ quan phối hợp: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Ban Dân tộc; Công an thành phố; Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố; Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố; Hội Luật gia thành phố; Đoàn Luật sư thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

+ Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

- Nâng cao năng lực, hỗ trợ kinh phí cho các tổ chức đại diện của đối tượng đặc thù thực hiện nhiệm vụ hỗ trợ thông tin pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật, tư vấn, trợ giúp pháp lý cho hội viên, thành viên của tổ chức mình:

+ Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

+ Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; Đoàn Luật sư thành phố; Hội Luật gia thành phố; các tổ chức đại diện của các đối tượng đặc thù, cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

+ Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

- Nghiên cứu, triển khai các giải pháp mới nhằm nâng cao khả năng tiếp cận pháp luật, hỗ trợ thông tin pháp luật, phổ biến, giáo dục pháp luật phù hợp với từng đối tượng:

+ Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

+ Cơ quan phối hợp: Sở Lao động - Thương binh và Xã hội; Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Ban Dân tộc; Công an thành phố; Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố; Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố; Hội Luật gia thành phố; Đoàn Luật sư thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

+ Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

e) Tổ chức bình chọn, tôn vinh, khen thưởng công dân gương mẫu, người tốt, việc tốt trong xây dựng, bảo vệ, thực hiện pháp luật; thu hút, biểu dương các sáng kiến hữu ích trong hỗ trợ tiếp cận pháp luật và nâng cao năng lực tiếp cận pháp luật của người dân:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

3. Nâng cao năng lực, trách nhiệm của sở, ban ngành thành phố; Ủy ban nhân dân quận, huyện

a) Nâng cao nhận thức, thực hiện đầy đủ chức năng, nhiệm vụ được giao của các cơ quan có trách nhiệm thi hành pháp luật, tăng cường hoạt động tự giám sát, tự kiểm tra quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ. Rà soát, bảo đảm điều kiện, hướng dẫn, hỗ trợ người dân các thông tin pháp luật, thực hiện quyên, bảo vệ lợi ích hợp pháp trong quá trình tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị, nhất là trách nhiệm giải trình và công khai, minh bạch các nội dung trả lời phản ánh, kiến nghị của người dân; tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính; trao đổi, đối thoại; thực hiện dân chủ ở cơ sở; đánh giá chuẩn tiếp cận pháp luật ở các địa phương:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

b) Củng cố, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của cơ quan, tổ chức trong bảo đảm, hỗ trợ việc tiếp cận pháp luật, đặc biệt trong hoạt động giải quyết các công việc liên quan trực tiếp đến người dân, trọng tâm là xây dựng, triển khai chương trình bồi dưỡng, tập huấn theo định kỳ và tổ chức hội thảo, tọa đàm, cuộc thi chuyên môn nghiệp vụ, chú trọng đội ngũ báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật người dân tộc thiểu số, người có uy tín tại cộng đồng:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

c) Thực hiện đầy đủ trách nhiệm cung cấp thông tin theo quy định của pháp luật, tăng cường hiệu quả cung cấp thông tin theo yêu cầu, xây dựng ban hành Thông cáo báo chí về văn bản quy phạm pháp luật do chính quyền địa phương cấp tỉnh, cấp huyện chủ trì ban hành:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

d) Tiếp tục thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp về trợ giúp pháp lý cho người dân:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

đ) Xây dựng cơ chế thu hút luật sư, luật gia, người có kiến thức pháp luật, người có uy tín tham gia hòa giải ở cơ sở; xây dựng, nhân rộng mô hình điển hình về hòa giải ở cơ sở:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

- Cơ quan phối hợp: Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố; Đoàn Luật sư thành phố; Hội Luật gia thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

e) Đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, thi đua, khen thưởng trong việc thi hành pháp luật liên quan đến quyền con người, quyền công dân và trách nhiệm, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức trong các hoạt động liên quan đến tiếp cận pháp luật của người dân:

- Cơ quan chủ trì: Sở Tư pháp; Ủy ban nhân dân quận, huyện;

- Cơ quan phối hợp: Sở, ban ngành thành phố; cơ quan, tổ chức khác có liên quan;

- Thời gian thực hiện: Hằng năm, từ năm 2023 - 2030.

Anh Tuấn

(Còn nữa)