Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình. Ảnh: Diệu Anh

Báo Thanh tra xin trân trọng giới thiệu bài viết của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình, người đã gắn bó với ngành Thanh tra trong suốt nhiệm kỳ vừa qua, để thấy được những kết quả đáng ghi nhận của Thanh tra Chính phủ và ngành Thanh tra trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong 5 năm qua (2016 - 2020), Thanh tra Chính phủ đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc và ngành Thanh tra phát huy truyền thống, bám sát chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành quyết liệt, hiệu quả của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để xây dựng và triển khai thực hiện các nhiệm vụ trong công tác thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo (KN,TC), phòng, chống tham nhũng (PCTN), chú trọng công tác xây dựng Đảng, xây dựng ngành, uy tín và vị thế của ngành Thanh tra không ngừng được nâng cao, góp phần quan trọng trong việc giữ vững trật tự, kỷ cương, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Trong nhiệm kỳ qua, dưới sự lãnh đạo tập trung của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN và sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng Chính phủ, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành 125 cuộc thanh tra trên nhiều lĩnh vực, trong đó tập trung thanh tra những lĩnh vực trọng điểm, nhạy cảm, dễ nảy sinh tiêu cực tham nhũng, nhất là đã tập trung thanh tra, xử lý, kiến nghị xử lý nghiêm sai phạm tại nhiều dự án, vụ việc gây thất thoát, thua lỗ lớn; trong đó nổi bật phải nói đến việc Thanh tra Chính phủ đã hoàn thành kết luận vụ việc Tổng Công ty Mobifone mua 95% cổ phần của Công ty Cổ phần nghe nhìn toàn cầu AVG, góp phần tạo sự đột phá trong công tác đấu tranh chống tham nhũng.

Trong quá trình công tác, Thanh tra Chính phủ đã chú trọng lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động thanh tra, bảo đảm chặt chẽ, khách quan, kịp thời. Nhiều vụ việc được Thanh tra Chính phủ thanh tra, phát hiện sai phạm nghiêm trọng, kết luận, kiến nghị xử lý nghiêm minh, thu hồi được tài sản có giá trị lớn… đã cơ bản đáp ứng được yêu cầu của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, góp phần nâng cao hiệu quả công tác PCTN và củng cố niềm tin của Nhân dân.

Ngành Thanh tra thực hiện tốt chức năng quản lý Nhà nước gắn với tiếp công dân, xử lý đơn thư và giải quyết KN, TC; trong đó, đã giúp các cơ quan hành chính tiếp 1.856.180 lượt công dân; tiếp nhận, xử lý 1.435.990 đơn KN, TC và giải quyết 107.794 vụ việc thuộc thẩm quyền, đặc biệt là đã ban hành kế hoạch và tập trung kiểm tra, rà soát, giải quyết dứt điểm nhiều vụ việc đông người, phức tạp, kéo dài, góp phần ổn định chính trị xã hội và bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.

Trong công tác PCTN, ngành Thanh tra đã tập trung triển khai đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ công tác PCTN theo chỉ đạo của Trung ương, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, cơ bản đạt được mục tiêu đề ra trong Chiến lược quốc gia PCTN đến năm 2020. Nhiều biện pháp phòng ngừa tham nhũng được thực hiện có hiệu quả như: Cải cách hành chính, công khai minh bạch trong hoạt động của cơ quan, đơn vị; xây dựng, thực hiện các chế độ, định mức, tiêu chuẩn… Công tác thanh tra, kiểm tra vụ việc có dấu hiệu tham nhũng được thực hiện nghiêm túc, kiến nghị xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật. Đáng chú ý, Thanh tra Chính phủ đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 10/CT/TTg ngày 22/4/2019 về tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc, góp phần từng bước ngăn chặn, xử lý có hiệu quả tình trạng “tham nhũng vặt” đã gây bức xúc kéo dài.

Trong công tác xây dựng, hoàn thành thể chế, Thanh tra Chính phủ đã trình Chính phủ đề xuất sửa đổi nhiều đạo luật quan trọng như Luật PCTN, Luật TC, Luật Thanh tra. Trên cơ sở đó, Chính phủ đã trình và được Quốc hội thông qua Luật PCTN và Luật TC năm 2018, đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021 đối với Luật Thanh tra. Nhiều văn bản quy phạm pháp luật, đề án quan trọng trong lĩnh vự thanh tra, giải quyết KN, TC và PCTN cũng được Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu, xây dựng đã từng bước hoàn thiện cơ chế, chính sách trong công tác quản lý Nhà nước.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện nhiệm vụ vẫn còn những tồn tại hạn chế nhất định. Tình hình KN, TC, thực trạng vi phạm pháp luật và tham nhũng vẫn còn phức tạp, đã và đang đặt ra những thách thức rất lớn, đòi hỏi trong thời gian tới chúng ta phải có sự quyết tâm và nỗ lực hơn nữa.

Năm 2021 và trong nhiệm kỳ tới, chúng ta cần phải tập trung triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII. Bên cạnh các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại, chúng ta cần phải đẩy mạnh PCTN, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân. Trong đó, ngành Thanh tra cần phải xác định rõ mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ để triển khai thực hiện một cách có hiệu quả trong công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết KN, TC và PCTN.

Thứ nhất, Thanh tra Chính phủ và ngành Thanh tra bám sát Định hướng chương trình thanh tra để xây dựng kế hoạch thanh tra và triển khai thực hiện, gắn với thanh tra đột xuất khi có dấu hiệu vi phạm pháp luật, tập trung thanh tra công tác quản lý Nhà nước của các ngành, các cấp và việc chấp hành pháp luật của các tổ chức, cá nhân. Qua thanh tra, phải phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật; chấn chỉnh, khắc phục khuyết điểm, yếu kém, hoàn thiện chính sách, pháp luật trên lĩnh vực được thanh tra. Thanh tra Chính phủ cần tăng cường thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật và nhiệm vụ, quyền hạn của Bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế; thanh tra vụ việc do Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN chỉ đạo và Thủ tướng Chính phủ giao.

Thứ hai, Thanh tra Chính phủ và ngành Thanh tra phải triển khai đồng bộ các chủ trương, chính sách, pháp luật về tiếp công dân, giải quyết KN, TC, nhất là Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 26/5/2014 của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 14/CT-TTg ngày 18/5/2012 của Thủ tướng Chính phủ, Luật Tiếp công dân, Luật KN, Luật TC. Tổ chức thực hiện tốt công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư; giải quyết kịp thời, có hiệu quả các vụ việc KN, TC, bảo vệ lợi ích của Nhà nước và quyền, lợi ích hợp pháp của công dân. Nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, tăng cường đối thoại, hoà giải; tập trung kiểm tra, rà soát, giải quyết dứt điểm các vụ việc đông người, phức tạp, kéo dài. Năm 2021 phải tập trung làm tốt công tác tiếp công dân, giải quyết KN, TC phục vụ bầu cử Đại biểu Quốc hội khóa XV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026.

Thứ ba, thực hiện có hiệu quả các giải pháp phòng ngừa, phát hiện và xử lý tham nhũng, thu hồi tài sản tham nhũng. Tập trung triển khai quy định mới về kiểm soát tài sản, thu nhập; thực hiện tốt công khai, minh bạch hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị, cải cách hành chính, chuyển đổi vị trí công tác của cán bộ, công chức; tăng cường phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh các hành vi tham nhũng và xử lý trách nhiệm của người đứng đầu để xảy ra tham nhũng; thực hiện tốt việc khen thưởng, bảo vệ người tố cáo tham nhũng.

Thứ tư, đổi mới phương pháp, tăng cường chỉ đạo, điều hành; tập trung xây dựng và hoàn thiện thể chế, nhất là xây dựng Luật Thanh tra (sửa đổi); quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, năng lực, phẩm chất, đạo đức nghề nghiệp cán bộ, công chức thanh tra; tiếp tục học tập và làm theo tấm gương, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; thực hiện tốt lời huấn thị của Người: “Thanh tra là tai, mắt của trên, là người bạn của dưới”.

Nhân dịp năm mới và Xuân Tân Sửu sắp đến, thay mặt Chính phủ, chúc Thanh tra Chính phủ và toàn ngành Thanh tra phát huy thành tích, khắc phục khó khăn, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành một cách quyết liệt, hiệu quả, góp phần cùng với Đảng và Nhà nước xây dựng bộ máy Nhà nước trong sạch, vững mạnh, liêm chính, kiến tạo, phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ

Trương Hoà Bình