Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. Ảnh: Đ.X

Chiều 25/6, sau khi nghe các báo cáo ở hội trường, Quốc hội thảo luận tại tổ về các nội dung cải cách tiền lương, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội từ 1/7.

“Hạn chế thấp nhất tăng lương, cũng tăng giá”

Nêu ý kiến, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh thông tin, Đảng, Nhà nước rất muốn đổi mới sâu sắc chính sách tiền lương để người lao động toàn tâm, toàn ý với công việc.

“Trả lương theo vị trí việc làm là tư tưởng rất mới, rồi cũng sẽ phải làm, nhưng ở thời điểm này thì còn rất nhiều bất cập, chưa thể thực hiện được”, bà Thanh đồng tình với kiến nghị của Chính phủ.

Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách Lê Minh Nam cũng thống nhất với báo cáo của Chính phủ và cơ quan thẩm tra - Ủy ban Xã hội.

“Tôi hoàn toàn thống nhất với quan điểm thực hiện cải cách tiền lương và các chính sách liên quan theo lộ trình, từng bước chắc chắn, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả, phù hợp khả năng chi trả của ngân sách”, ông Nam nói.

Trong thời gian chưa đủ điều kiện bãi bỏ mức lương cơ sở và hệ số lương, Chính phủ đề xuất, từ 1/7/2024, thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,8 triệu đồng hiện nay lên 2,34 triệu đồng/tháng (tăng 30%).

Mục tiêu tăng lương lần này, theo ông Nam là cải thiện đời sống cho người hưởng lương. Vì vậy, ông đề nghị Chính phủ quan tâm đến việc kiểm soát lạm phát.

“Khi Quốc hội thông qua việc tăng lương lần này, Chính phủ cần có giải pháp để hạn chế tác động tiêu cực, đặc biệt hạn chế thấp nhất tăng lương, cũng tăng giá, làm giảm ý nghĩa của việc tăng lương”, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách nhấn mạnh.

Ông Nam cũng kiến nghị thực hiện nghiêm các quy định của luật giá, liên quan đến kê khai giá, công khai minh bạch thông tin giá, để tránh đầu cơ, trục lợi hoặc thực hiện không đúng quy định của giá.

Mặt hàng nào không thể can thiệp bằng các công cụ pháp luật, phải vận hành theo cơ chế thị trường thì Nhà nước cũng cần phải có chính sách. “Cần phải thanh tra, kiểm tra để kiểm soát việc thực hiện về giá”, ông Nam góp ý.

Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách Lê Minh Nam. Ảnh: P.Thắng

Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Nguyễn Xuân Thắng cũng lưu ý khi tăng lương từ 1/7, phải kiểm soát giá cả.

“Không cẩn thận thì tỷ lệ tăng giá lại vượt hơn tỷ lệ tăng lương, không cải thiện, nâng cao đời sống cán bộ, công nhân viên chức, không tạo được động lực gì hết”, ông Thắng nói.

Chính phủ đã tích lũy được 680 nghìn tỷ đồng

Tổng nhu cầu kinh phí điều chỉnh lương cơ sở tăng 30%, thực hiện tiền thưởng 10% quỹ lương cơ bản, điều chỉnh lương hưu và trợ cấp lũy kế 3 năm 2024 - 2026 tăng thêm 913 nghìn tỷ đồng, theo báo cáo Chính phủ.

Báo cáo thêm với các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, phương án ban đầu thực hiện theo Nghị quyết 27 của Trung ương, Chính phủ tính toán tổng nhu cầu kinh phí tăng lương cho 3 năm (2024 - 2026) khoảng 760 nghìn tỷ đồng, bình quân tăng hơn 20%.

Khi điều chỉnh mức lương cơ sở tăng thêm 30%, cùng với 10% tiền thưởng quỹ lương cơ bản, và các chính sách có liên quan thì tổng mức tăng lên 913 nghìn tỷ đồng. Con số này tăng thêm so với phương án báo cáo Quốc hội tại kỳ 6 là 127 nghìn tỷ đồng.

Theo bà Trà, tới đây, Chính phủ đề xuất bổ sung nguồn cho cải cách tiền lương và các chính sách liên quan của năm 2024 và các năm tiếp theo. Chính phủ đảm bảo được nguồn tiền này.

Bộ trưởng Nội vụ cho biết, đến nay Chính phủ đã tích lũy được 680 nghìn tỷ đồng. Hai năm còn lại khi dấu hiệu kinh tế phục hồi tích cực cùng với nhiều giải pháp tăng thu, Chính phủ sẽ nỗ lực đảm bảo các nguồn cải cách tiền lương để thực hiện tổng thể chương trình.

Đi cùng đó là kiềm chế lạm phát, bởi hiện có tâm lý tăng lương thì giá cả có dấu hiệu tăng.

“Khi thực hiện điều chỉnh 20,8% năm 2023 có tâm lý là như vậy nhưng thực tiễn CPI tăng không đang kể, chưa vượt quá ngưỡng quy định của Quốc hội”, Bộ trưởng Bộ Nội vụ nói, Chính phủ đang cố gắng khống chế lạm phát ở mức 4 - 4,5%.

Chính phủ cũng đã lên kịch bản chi tiết, ban hành nghị quyết vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, vừa kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô… Từ đó, đảm bảo giá trị của tăng lương cho các đối tượng liên quan.

Với chặng đường sau năm 2026, theo bà Trà, phải có giải pháp rất quyết liệt cụ thể, tiết kiệm chi, tăng thu, báo cáo cấp có thẩm quyền bổ sung Nghị quyết 27 để thực hiện cải cách tiền lương đồng bộ, cụ thể, đầy đủ.