Chiều 4/6/2015, Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh tiếp công dân tại TP Hải Phòng. Ảnh: Nguyễn Dung

Giải quyết thấu tình, đạt lý

Năm 2014, Thanh tra Chính phủ, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng Bộ Tư pháp, Hội Luật gia Việt Nam, Liên đoàn Luật sư Việt Nam ký kết chương trình phối hợp trong lĩnh vực tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết KN,TC, phản ánh, kiến nghị của công dân. Ngay sau khi ký kết chương trình, 5 cơ quan đã phối hợp tiếp công dân tại Trụ sở Tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước.

“Việc thực hiện chương trình đến nay đã có những hiệu quả nhất định. Người dân không phải đi lại vất vả, tốn kém. Các cơ quan hữu quan và Mặt trận cũng có điều kiện trực tiếp lắng nghe ý dân, phối hợp trao đổi, thống nhất xử lý theo quy định của pháp luật”, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Văn Pha nhấn mạnh.

Không chỉ thế, những người dân đến KN,TC, phản ánh, kiến nghị nếu chưa hiểu biết đủ pháp luật đã có 2 - 3 luật sư có mặt tại Trụ sở Tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước sẵn sàng tư vấn, trợ giúp pháp lý. Theo Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam Đỗ Ngọc Thịnh, 100 luật sư sẵn sàng tham gia phối hợp, thể hiện trách nhiệm xã hội của Liên đoàn, góp phần cho công tác tiếp công dân được thực hiện tốt hơn và tháo gỡ được nhiều vụ việc phức tạp, đông người, kéo dài.

“Đây là lần đầu tiên đội ngũ luật sư của Liên đoàn Luật sư Việt Nam tham gia vào hoạt động này. Chúng tôi sẽ phối hợp chặt chẽ với Thanh tra Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Bộ Tư pháp và Hội Luật gia Việt Nam trong công tác giám sát và tư vấn pháp luật, giải quyết KN, TC. Các luật sư sẽ dành thời gian kiên nhẫn lắng nghe người dân để hiểu được bản chất vụ việc, tư vấn thấu tình đạt lý. Điều gì Nhà nước đúng thì giải thích với người dân. Nếu dân đúng thì cũng dùng mọi cách để bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho nhân dân”, Phó Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam nói.

Chiều ngày 19/11/2014, tại Thanh tra Chính phủ đã diễn ra lễ ký kết Chương trình Phối hợp công tác trong lĩnh vực tiếp công dân, xử lý đơn thư, giải quyết KN, TC, phản ánh, kiến nghị của công dân giữa Thanh tra Chính phủ và Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Cùng dự có Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân và Trưởng ban Dân nguyện của Quốc hội Nguyễn Đức Hiền. Ảnh: Nguyễn Dung

Không 'né' điểm “nóng”

Các cơ quan còn phối hợp thống nhất lựa chọn một số vụ việc có tính chất điển hình, KN,TC đông người, phức tạp, “nóng”, có đơn kêu oan, việc giải quyết KN,TC, trả lời kiến nghị của dân để giám sát một cách thiết thực.

Trong tháng 7, Liên đoàn Luật sư Việt Nam đã chủ trì triển khai thực hiện giám sát quá trình điều tra, truy tố, xét xử 5 bị cáo tại xã Bằng Cốc, huyện Hàm Yên, tỉnh Tuyên Quang. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thì chủ trì triển khai giám sát tình hình phát triển và quản lý chợ; trách nhiệm của các cấp trong giải quyết KN,TC của một số tỉnh.

Sau giám sát nếu thấy cơ chế chính sách còn chưa phù hợp với thực tế hay phát hiện có vi phạm pháp luật, các cơ quan sẽ kiến nghị, theo dõi và đôn đốc để các cơ quan có thẩm quyền giải quyết một cách kịp thời, thấu đáo.

Thanh tra Chính phủ cũng có trách nhiệm tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ để Thủ tướng có ý kiến chỉ đạo chính quyền các cấp. Đơn cử, khi giám sát tại Quảng Ninh, đoàn liên ngành đã đề nghị, tỉnh tập trung giải quyết KN,TC từ cơ sở, không để phát sinh điểm “nóng”; đồng thời đồng ý đề xuất với Trung ương bổ sung thêm hình thức đầu tư chợ ngoài huy động xã hội hóa để phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội, yếu tố vùng, miền của từng địa phương đảm bảo lợi ích của 3 bên: Nhà nước, người dân và doanh nghiệp.

Trong thời gian tới, 5 cơ quan sẽ tiếp tục tăng cường phối hợp. Khi thực hiện giám sát sẽ công khai, minh bạch với quyết tâm đeo bám kiên trì để có kết quả. Cùng với đó, sẽ làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người dân để hạn chế việc KN,TC vượt cấp. Quan trọng, theo ông Pha, những cán bộ tham gia công tác này phải có tâm, có tầm, trọng dân, hiểu dân và am hiểu chính sách, pháp luật. “Mọi vụ việc KN,TC phải được các cơ quan xem xét giải quyết kịp thời, dứt điểm. Nếu vụ việc phức tạp do cách hiểu và áp dụng pháp luật khác nhau thì nên xử lý theo hướng có lợi cho dân”, ông Pha nhấn mạnh.

Tổng Thanh tra Huỳnh Phong Tranh: “Công tác tiếp dân tuy vất vả nhưng vui, giải quyết được yêu cầu của người dân. Khi tiếp dân, phải nắm vững vụ việc, thành phần tham gia đầy đủ, đặc biệt phải có cơ quan đại diện cho dân như Mặt trận Tổ quốc, luật sư… để họ vừa phản biện vừa đối thoại, bảo vệ quyền lợi cho dân. Khi nắm vững giải quyết cũng yên tâm, rõ ràng mà không sợ oan sai, không sợ giải quyết không đúng pháp luật. Thanh tra Chính phủ cũng phối hợp với TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh giải quyết KN vượt cấp kéo dài, đông người. Cử tổ công tác về địa phương giải quyết KN,TC, cố gắng giải quyết tại cơ sở”.

Thảo Nguyên