Tăng cường công tác chỉ đạo, lãnh đạo; nỗ lực cải cách; đầu tư, quản lý vận hành hệ thống điện an toàn, tin cậy; mở rộng dịch vụ; công khai thông tin; chú trọng quyền lợi khách hàng...là những hoạt động cụ thể minh chứng cho bước chuyển lớn của ngành điện từ ngành kinh tế hạ tầng “độc quyền” sang ngành kinh tế dịch vụ, lấy khách hàng làm trung tâm.

Thành tựu vượt bậc

Nhìn lại quá trình hình thành và phát triển của ngành điện Việt Nam 65 năm qua, trong đó Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) là nòng cốt cho thấy EVN đã có bước phát triển toàn diện và đạt được những thành tích ngoạn mục.

Khi tiếp nhận từ tay người Pháp, hệ thống điện Việt Nam hết sức manh mún, cũ nát, chắp vá, lạc hậu. Độ phủ điện hết sức khiêm tốn và hạn chế, chất lượng điện yếu và dịch vụ hầu như bằng không. Thế nhưng trong cả một thời kỳ dài đối mặt với vô vàn khó khăn thách thức đến từ cuộc chiến giành lại độc lập dân tộc, ngành điện Việt Nam không chỉ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước giao, mà còn từng bước củng cố, xây dựng hệ thống điện Việt Nam vững chắc, hiện đại theo phương châm “Điện phải đi trước một bước”.

Cho đến nay, EVN đã xây dựng được hệ thống hạ tầng nguồn và lưới điện ngang tầm khu vực với vị trí thứ 2 Đông Nam Á. Nếu như năm 1954, tổng công suất đặt các nhà máy điện khoảng 109MW, sản lượng điện sản xuất ước đạt vài trăm triệu kWh thì đến tháng 6/2019, công suất toàn hệ thống đã đạt 53.000 MW, sản lượng điện sản xuất năm 2019 ước đạt 226,4 tỷ kWh, sản lượng điện thương phẩm ước đạt 211,4 tỷ kWh. Tập đoàn cũng đã hoàn thành cơ bản tiến độ các công trình điện thuộc Quy hoạch phát triển điện quốc gia các giai đoạn. Đặc biệt giai đoạn 2011-2020, EVN đã hoàn thành xây dựng nhiều dự án nguồn điện lớn như nhà máy thủy điện Sơn La, Lai Châu với tiến độ vượt từ 1-3 năm, làm lợi cho Nhà nước hàng chục nghìn tỷ đồng. Đồng thời hoàn thành hàng nghìn công trình lưới điện 110 - 500 kV, trong đó phải kể đến công trình đường dây 500kV mạch 3 sẽ hoàn thành vào Quý II/2020. Trong giai đoạn này, EVN cũng đã đầu tư hơn 89.200 tỷ đồng (trong hơn 10 năm) để cấp điện cho nhiều xã/huyện đảo, đồng bào miền núi vùng sâu, vùng xa trên cả nước góp phần nâng tổng số huyện có điện lưới là 100%, gần 100% số xã và trên 98% số hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia. Hệ thống lưới điện đã phủ kín mọi vùng miền của đất nước và có kết nối khu vực với Lào, Camphuchia, Trung Quốc.

EVN đã có nhiều nỗ lực làm thay đổi hình ảnh thường thấy của nhiều doanh nghiệp nhà nước

EVN cũng đã vận hành hệ thống điện an toàn, linh hoạt, hợp lý các nguồn điện từ thủy điện, nhiệt điện than, nhiệt điện khí, nhiệt điện chạy dầu và các nhà máy điện năng lượng tái tạo; truyền tải điện từ Bắc vào Nam, đảm bảo cung cấp đủ điện cho phát triển kinh tế - xã hội với mức tăng trưởng phụ tải trên 10%/năm. Đây là điều thực sự có ý nghĩa to lớn, bởi trước 2010, Việt Nam luôn trong tình trạng thiếu điện, nhiều nơi phải cắt điện luân phiên, ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và sinh hoạt của nhân dân.

Không chỉ đạt được thành tựu về quy mô hệ thống điện, EVN đã có bước chuyển cực lớn từ tư duy “độc quyền tự nhiên” sang ngành kinh tế dịch vụ cạnh tranh với những thay đổi về dịch vụ khách hàng thích ứng với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 trong bối cảnh hội nhập. Đáng kể nhất là chỉ số tiếp cận điện năng tăng hàng chục bậc theo xếp hạng của Ngân hàng Thế giới; Việc xây dựng và đưa các trung tâm chăm sóc khách hàng vào hoạt động; Cung cấp dịch vụ điện trực tuyến cấp độ 4 cho các khách hàng sử dụng điện…Các khách hàng được tiếp cận với mọi thông tin, hưởng những nhiều dịch vụ tiện ích hiện đại của ngành điện.

Đổi mới tư duy & phương thức lãnh đạo

Theo kết quả điều tra, khảo sát của phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam hàng năm về chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) cho thấy, dịch vụ điện năng được các khách hàng đánh giá rất cao. Tỷ lệ doanh nghiệp hài lòng về dịch vụ cung cấp điện của EVN ngày càng có chuyển biến tích cực và không còn phàn nàn về sự độc quyền.

Trong khi đó, các tổ chức quốc tế như Liên hiệp quốc, Ngân hàng thế giới...cũng đánh giá khá cao những thành tích của ngành điện trong việc cấp điện cho toàn dân, đặc biệt ở các vùng sâu, vùng xa, biên giới hải đảo góp phần xóa đói giảm nghèo, phát triển kinh tế xã hội địa phương, tạo công bằng xã hội. Hay như chỉ số tiếp cận điện năng đã có bước tăng trưởng nhanh chóng góp phần tạo niềm tin cho các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

EVN đã xây dựng được hệ thống hạ tầng nguồn và lưới điện ngang tầm khu vực với vị trí thứ 2 Đông Nam Á

Nhiều chuyên gia cho rằng, EVN đã có nhiều nỗ lực làm thay đổi hình ảnh thường thấy của nhiều doanh nghiệp nhà nước cung cấp dịch vụ độc quyền là sự chậm chạp, trì trệ và thiếu năng động... Chuyển từ ngành kinh tế hạ tầng kỹ thuật sang ngành kinh tế dịch vụ lấy khách hàng làm trung tâm.

Qua theo dõi sự phát triển của EVN cho thấy, trong lĩnh vực đầu tư, dù là doanh nghiệp Nhà nước nhưng EVN đã chủ động mở rộng hợp tác với các đối tác trong và ngoài nước tìm nguồn vốn cho đầu tư các dự án điện cũng như trả nợ thay vì trông chờ phân bổ nguồn ngân sách như trước đây. Bên cạnh đó, Lãnh đạo EVN từ Chủ tịch, Tổng giám đốc đến các lãnh đạo các nhất của các đơn vị trực thuộc đã thường xuyên bám sát kế hoạch và căn cứ tình hình thực tế để chỉ đạo điều hành, tăng cường giám sát cũng như tìm cách tháo gỡ khó khăn cho các dự án điện.

Đơn cử như trong công tác giải phóng mặt bằng đối với các dự án truyền tải điện, trực tiếp người đứng đầu EVN đã chủ động đến từng địa phương để làm việc, thông báo, đề xuất chương trình phối hợp, giải quyết khó khăn, thúc đẩy tiến độ cho dự án.

Quan trọng hơn ngành Điện đã bám sát và thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết, Chỉ thị của Trung ương Đảng, từng bước nỗ lực đổi mới căn bản hệ thống quản lý, bộ máy tổ chức; đổi mới lề lối, tác phong và tư duy làm việc; áp dụng công nghệ mới, đẩy mạnh cải cách hành chính; loại bỏ những thủ tục không cần thiết, bổ sung thêm nhiều chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật, dịch vụ nhằm nâng cao hiệu quả quản lý điều hành, sản xuất kinh doanh, tăng năng suất lao động và chất lượng công tác dịch vụ khách hàng, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của khách hàng và xã hội. Cán bộ công nhân ngành Điện đã có bước chuyển mạnh mẽ trong nhận thức, khắc phục các biểu hiện quan liêu, cửa quyền, xây dựng tác phong làm việc chuyên nghiệp, tận tụy thân thiện hơn với doanh nghiệp, người dân.

PV