Cao tốc Long Thành - Dầu Giây hiện rơi vào tình trạng quá tải. Cần triển khai các dự án vành đai 3, cao tốc Biên Hoà - Vũng Tàu, vành đai 4, góp phần hoàn thiện hạ tầng giao thông liên vùng. Nguồn ảnh: Internet

Đó là ý kiến của ông Lê Kim Thành - Vụ trưởng Vụ Đối tác công tư, Bộ GTVT trong buổi tọa đàm "Đột phá hạ tầng thúc đẩy vùng kinh tế TP.HCM - Đồng Nai - Bà Rịa Vũng Tàu", ngày 22/12.

Mở đầu tọa đàm, ông Lê Bá Thảo - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giao thông (Viện Chiến lược và Phát triển GTVT, Bộ GTVT) cho biết, TP.HCM là trung tâm kinh tế trọng yếu phía Nam. Cùng đó còn có các tỉnh như: Đồng Nai, Tây Ninh, Bà Rịa Vũng Tàu... Trong đó, tam giác TP.HCM - Đồng Nai - Bà Rịa Vũng Tàu đóng góp rất lớn về ngân sách.

Ông Lê Bá Thảo - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu giao thông (Viện Chiến lược và Phát triển GTVT, Bộ GTVT)

Việc kết nối giao thông đến các cửa ngõ quốc tế là yêu cầu rất cấp thiết để giảm thời gian, giảm chi phí. Giao thông được phân chia thành các hình thức vận tải. Trong đó, 3, thành tỉnh hội tụ các phương thức vận tải về hàng hải, hàng không, đường sắt, nhưng các phương thức này chưa kết hợp với nhau, bổ trợ cho nhau để phát triển. Hiện nay, tuyến quốc lộ (QL)51 vẫn đang qua tải.

Theo ông Đinh Hồng Hà, Tổng Giám đốc Công ty CP Phát triển đường cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu (BVEC - chủ đầu tư dự án mở rộng QL51), mật độ giao thông trên QL51 hiện đã vượt xa công suất thiết kế. Cụ thể, thiết kế ban đầu tuyến QL51 có công suất 12.000 lượt xe/ngày đêm, đến cuối năm 2020, công suất trung bình đã tăng lên gấp ba lần. Trong dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5, trung bình mỗi ngày có gần 50.000 lượt xe qua trạm T2 (Long Thành, Đồng Nai).

"Việc đầu tư các tuyến để chia sẻ cho QL51 là rất cấp thiết. Tuyến cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu trước đây Thủ tướng Chính phủ đã giao triển khai, chúng tôi đã bỏ 13 tỷ đồng để khảo sát, nhưng sau 10 năm rồi vẫn vậy. Về hình thức đầu tư đã xác định theo phương thức PPP nhưng thực tế rất khó khăn.  Do vậy, nên chuyển sang hình thức đầu tư công mới tiến triển nhanh được", ông Đinh Hồng Hà bày tỏ.

Tuy nhiên ông Lê Kim Thành cho rằng, một số ý kiến cho rằng quy định tỷ lệ vốn góp của Nhà nước trong các dự án PPP là rào cản thu hút đầu tư thì chưa hoàn toàn chuẩn xác. Khả năng thu hút đầu tư phụ thuộc rất lớn vào điều kiện từng dự án.

Ở góc độ nhà đầu tư, ông Đinh Hồng Hà, Tổng Giám đốc BVEC và cũng là chủ đầu tư dự án mở rộng QL51 chia sẻ, doanh nghiệp đã thực hiện khảo sát từ hơn 10 năm trước nhưng vẫn chưa được triển khai.

"Nếu chính quyền địa phương chuyển đổi dự án sang hình thức đầu tư công, cần lưu ý đặc biệt về vấn đề giải phóng mặt bằng. Trục QL 51 đều đã đô thị hóa với mật độ cư dân sinh sống cao, trong khi hệ thống giao thông tắc nghẽn và quá tải trầm trọng. Ở phía vốn vay, hiện nay các ngân hàng cũng rất khắt khe khi cho vay các dự án BOT giao thông", ông Đinh Hồng Hà nhấn mạnh.

TS Trần Du Lịch - chuyên gia kinh tế, thành viên Tổ Tư vấn Chính phủ

TS Trần Du Lịch - chuyên gia kinh tế, thành viên Tổ Tư vấn Chính phủ nhìn nhận, mạng lưới giao thông đã vùng phía Nam quy hoạch hơn 500km đường cao tốc, nhưng hiện nay mới chưa được 90km. Điều đó để thấy rằng, quy hoạch và nhu cầu đã có, vấn đề tại sao không thực hiện?

"Không thể chấp nhận một thành phố như TP.HCM mà không có đường vành đai nào kết nối, toàn đường "vành khuyên" như thế này", ông Lịch nói và cho rằng, nếu Sân bay Quốc tế Long Thành làm đúng tiến độ đưa vào khai thác vào năm 2025, nhưng hạ tầng giao thông như hiện nay thì không thể kết nối được với TP.HCM. Bởi cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây và đặc biệt nút giao An Phú thường xuyên ùn tắc dịp cuối tuần.

Ông Trần Du Lịch đề xuất 3 vấn đề cần thực hiện: Đó là cần mở cơ chế công tư đối tác; có cơ chế để hình thành định chế quỹ đầu tư vùng về hạ tầng; có hội đồng vùng và huy động nguồn vốn làm đối tác để thu hút đầu tư cho toàn vùng.

Ông Lê Kim Thành

Ông Lê Kim Thành lại cho rằng, ngoài nguồn vốn Trung ương, các địa phương cần linh hoạt trong việc kêu gọi các nguồn vốn khác để đầu tư hạ tầng giao thông. Khi có nguồn vốn, phải tập trung vào cho công tác gỉải phóng mặt bằng để dự án được thực hiện nhanh chóng.