Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn khẳng định, hệ thống chợ ở thời điểm hiện nay cũng như về sau có vai trò quan trọng trong đời sống dân sinh, phát triển thương mại dịch vụ trên địa bàn tỉnh. Ảnh: HH

Nhiều khó khăn cần tháo gỡ

Bắc Ninh - nơi có nhiều khu công nghiệp, cụm công nghiệp, thu hút lớn lượng lao động khắp nơi đổ về nên chợ vẫn giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cung ứng hàng hóa phục vụ đời sống của nhân dân, góp phần tăng nguồn thu quan trọng cho ngân sách Nhà nước...

Hiện, Bắc Ninh có 106 chợ, trong đó, 91 chợ do Nhà nước đầu tư, quản lý và 15 chợ do doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư, quản lý, khai thác.

Thời gian qua, nhiều chợ trên địa bàn tỉnh được xây mới hoặc nâng cấp, cải tạo, chuyển đổi mô hình hoạt động như: Chợ Châu Cầu, chợ thị trấn Phố Mới (Quế Võ), chợ Nam Sơn (thành phố Bắc Ninh), chợ trung tâm thị trấn Gia Bình, chợ Ngã Tư Dâu (Thuận Thành)…

Các chợ sau khi chuyển đổi công tác an ninh trật tự, vệ sinh môi trường, phòng cháy chữa cháy được quan tâm, cải tiến đáng kể….

Tuy nhiên, hiện phần lớn các chợ đã được đầu tư từ nhiều năm trước, dẫn đến tình trạng hạ tầng các chợ xuống cấp, nhất là các chợ do Nhà nước đầu tư, quản lý.

Điều này tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, trong đó có một số số chợ công tác cháy chữa cháy không đảm bảo đã phải dừng hoạt động như Chợ Nhớn, chợ Chờ, hay vụ việc cháy xảy ra tại Chợ Đọ, thành phố Bắc Ninh vào tháng 7/2022 đã gây thiệt hại hàng chục tỷ đồng…

Trong khi đó, tình trạng họp chợ không đúng nơi quy định chưa được giải quyết triệt để, gây mất an toàn giao thông, ô nhiễm môi trường…

Ngoài những bất cập trên, quá trình đầu tư xây dựng chợ cũng gặp nhiều khó khăn.

Ông Hoàng Công Đoàn - Chủ tịch HĐQT Hợp tác xã đầu tư, xây dựng quản lý và khai thác chợ Hải An - Châu Cầu nêu: Dự án chợ Châu Cầu, thị xã Quế Võ được UBND tỉnh Bắc Ninh phê duyệt thời gian hoàn thành đi vào hoạt động từ quý IV năm 2022. Tuy nhiên, trong thời gian này, dự án phải dừng thi công giữa lúc đại dịch Covid-19.

Ông Đoàn băn khoăn, dự án có được coi là chậm tiến độ trong trường hợp bất khả kháng hay không? việc chưa được bàn giao toàn bộ mặt bằng thi công dự án có bị tính là chậm đưa đất vào sử dụng hay không?

Trả lời nội dung này, Giám đốc Sở kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Đình Xuân cho biết: “UBND tỉnh Bắc Ninh đã có quyết định rõ ràng trong thời gian thực hiện từ năm 2020 - 2021 đối những trường hợp triển khai thực hiện dự án vướng dịch bệnh, thì được kéo dài thêm và đối với chợ Châu Cầu thì đủ điều kiện để gia hạn theo đúng hồ sơ thẩm định của dự án. Nếu đơn vị có nhu cầu thì làm hồ sơ theo đúng trình tự để chúng tôi làm căn cứ báo cáo các cấp theo đúng thẩm quyền quy định”.

Xây dựng kế hoạch tổng thể về phát triển chợ

Đại diện doanh nghiệp nêu khó khăn trong phát triển và quản lý chợ. Ảnh: HH

Chia sẻ thêm về khó khăn trong đầu tư xây mới chợ, bà Nguyễn Thị Tươi, Giám đốc Công ty Cổ phần Tuấn Hải (thị xã Thuận Thành) cho biết, sở dĩ dự án đầu tư chợ của Công ty chậm tiến độ là do năm 2020 và 2021, địa phương là nơi xảy ra đại dịch Covid-19 rất lớn, bị phong tỏa nên không thể tiến hành thi công đúng tiến độ đã cam kết.

Ngoài ra, còn do một phần đất công ích và một bộ phận người dân chưa nhận tiền bồi thường hỗ trợ Nhà nước thu hồi đất, nên Công ty chưa được giao phần diện tích đất còn lại.

Vị giám đốc bày tỏ mong muốn, được tỉnh cũng như thị xã Thuận Thành giúp đỡ, hướng dẫn các thủ tục, gia hạn thời gian thực hiện dự án.

Ngoài những khó khăn trên, việc đầu tư xây dựng chợ còn gặp khó do vướng... cơ chế.

Đơn cử, theo Nghị định 02/2003, Nghị định 114/2009 quy định vốn từ ngân sách hỗ trợ đầu xây dựng các đầu mối nông sản, thực phẩm và chợ hạng 3 (chợ dân sinh) ở địa bàn nông thôn, trong khi không quy định chợ thành thị được hỗ trợ từ ngân sách.

Mặt khác, danh mục chợ chưa thuộc lĩnh vực, ngành nghề được quy định chính sách khuyến khích xã hội hoá theo Nghị định 69/2008 ngày 30/5/2008 của Chính phủ nên khó thu thu hút được vốn xã hội hóa đầu tư chợ.

Đến thời điểm này, tỉnh Bắc Ninh mới chỉ có 14% số chợ do doanh nghiệp, hợp tác xã quản lý khai thác…

Những khó khăn, vướng mắc nêu trên đang là rào cản đối với các nhà đầu tư chợ, kìm hãm sự phát triển hệ thống chợ của tỉnh Bắc Ninh.

Tại buổi gặp gỡ, lãnh đạo UBND tỉnh Bắc Ninh và đại diện lãnh đạo các sở, ngành đã trực tiếp trả lời những câu hỏi, ý kiến, kiến nghị của các doanh nhân, đại diện doanh nghiệp.

Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh Vương Quốc Tuấn khẳng định, hệ thống chợ ở thời điểm hiện nay cũng như về sau có vai trò quan trọng trong đời sống dân sinh, phát triển thương mại dịch vụ trên địa bàn tỉnh.

Việc UBND tỉnh Bắc Ninh lựa chọn chủ đề về phát triển và quản lý chợ vì thực tiễn qua quá trình theo dõi, đánh giá, các mô hình hoạt động chợ trên địa bàn tỉnh còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, đòi hỏi phải có những hướng dẫn, biện pháp cụ thể trong việc tháo gỡ khó khăn.

Chủ tịch tỉnh đề nghị, từ nay đến hết ngày 30/12/2024, tất cả các huyện, thị xã, thành phố phải hoàn thành việc xây dựng kế hoạch tổng thể về phát triển, củng cố hệ thống chợ trên địa bàn của địa phương mình.

Cùng với kế hoạch chung của địa phương, từng chợ cũng cần có kế hoạch chuyển đổi, thời gian, mô hình hoạt động cho phù hợp, hiệu quả.

Trên cơ sở quy hoạch, các địa phương xây dựng lộ trình thu hút đầu tư đối với những địa điểm, vị trí quy hoạch để phát triển chợ, tập trung thu hút đầu tư từ nay đến năm 2027, chậm nhất đến năm 2030, hoàn thành củng cố hoạt động của chợ.