(Thanh tra) - Sáng ngày 31/7, Diễn đàn "Chuyển đổi xanh và Ngày hội Tái chế 2025" đã chính thức khai mạc tại TP Hồ Chí Minh, do Hội Doanh nghiệp Hàng Việt Nam Chất lượng cao phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) tổ chức. Sự kiện thu hút gần 500 đại biểu từ các bộ, ngành Trung ương, địa phương, doanh nghiệp, tổ chức quốc tế, trường đại học và cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo vì môi trường.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên và áp lực từ các tiêu chuẩn quốc tế về phát thải ròng bằng 0 (Net Zero), diễn đàn là cầu nối quan trọng giữa chính sách, khoa học và doanh nghiệp, đồng thời lan tỏa tinh thần sống xanh và tiêu dùng có trách nhiệm.
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh, nhấn mạnh tầm quan trọng của chuyển đổi xanh trong chiến lược đưa thành phố trở thành 1 trong 100 đô thị đáng sống nhất thế giới.
Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh khẳng định: “Chuyển đổi xanh không còn là lựa chọn, mà là xu thế tất yếu của thời đại". Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng rõ nét, chuỗi cung ứng toàn cầu định hình lại theo tiêu chuẩn ESG (môi trường, xã hội, quản trị), cạnh tranh địa chính trị gia tăng và không gian đô thị mở rộng, chuyển đổi xanh không chỉ là bảo vệ môi trường mà còn là chiến lược đảm bảo an ninh kinh tế, thu hút đầu tư và duy trì vị thế đầu tàu kinh tế của TP Hồ Chí Minh.
Ông Nguyễn Văn Được nhấn mạnh rằng chuyển đổi xanh đòi hỏi một hệ sinh thái bền vững, được kiến tạo từ các giải pháp liên ngành. Về hạ tầng, thành phố định hướng phát triển giao thông công cộng xanh, với tuyến Metro số 1 là xương sống, kết hợp xe buýt điện, đường thủy và phương tiện không phát thải. Về tài nguyên, ông kêu gọi chuyển đổi tư duy từ “xử lý” sang “tái tạo giá trị”, coi chất thải là tài nguyên thông qua tái chế và phân loại tại nguồn. Các dự án như nhà máy đốt rác phát điện và trung tâm tái chế pin xe điện được xem là bước đi chiến lược, đặt nền móng cho ngành công nghiệp tái chế hiện đại.
Trong lĩnh vực công nghiệp, TP Hồ Chí Minh ưu tiên thu hút vốn FDI chất lượng cao, công nghệ tiên tiến, chuyển đổi các khu công nghiệp theo mô hình kinh tế tuần hoàn và số hóa.
Ông Được nhấn mạnh bốn định hướng then chốt: Thể chế đi trước với chính sách linh hoạt; khoa học công nghệ là động lực dẫn dắt; doanh nghiệp là lực lượng tiên phong; và người dân là nền tảng, gắn chuyển đổi xanh với lối sống bền vững.
Ông kêu gọi sự đồng lòng của toàn xã hội để biến thách thức thành cơ hội, xây dựng TP Hồ Chí Minh thành biểu tượng phát triển xanh trong kỷ nguyên mới.
Tại diễn đàn, ông Huỳnh Thành Đạt, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia (NIS). Ông khẳng định doanh nghiệp là lực lượng then chốt trong chuyển đổi sang kinh tế xanh và tuần hoàn, thông qua đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D), xanh hóa sản xuất và số hóa sản phẩm. Nhà nước cam kết đồng hành với các chính sách ưu đãi về thuế, tín dụng và đất đai, đồng thời hoàn thiện hành lang pháp lý với Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Công nghiệp công nghệ số, và các quy chuẩn về tín chỉ carbon, ESG.
Chính phủ cũng ưu tiên đầu tư vào hạ tầng số, dữ liệu mở và công nghệ nền tảng như AI, IoT, blockchain để quản lý phát thải carbon và logistics xanh. Hợp tác công - tư và liên kết giữa Nhà nước, viện nghiên cứu và doanh nghiệp được xem là chìa khóa để hình thành các khu công nghiệp sinh thái và vùng đổi mới sáng tạo xanh. Ông Đạt nhấn mạnh: “Chuyển đổi xanh chỉ thành công khi có cơ chế hỗ trợ thực chất cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa.”
Phiên tham luận “Chuyển đổi xanh vì phát triển bền vững” mang đến góc nhìn đa chiều từ chính sách đến thực tiễn. Ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP Hồ Chí Minh, trình bày lộ trình xanh hóa đến năm 2030, nhấn mạnh vai trò của khu vực tư nhân trong kiến tạo đô thị thông minh.
Ông Nguyễn Gia Huy Chương, CEO PRO Việt Nam, chia sẻ về trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) trong ngành bao bì, đối mặt với áp lực từ quy định pháp lý và tiêu dùng xanh.
Ông Đinh Hồng Kỳ, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Xanh TP Hồ Chí Minh, cảnh báo về thách thức trong bối cảnh thế giới BANI (mong manh, lo lắng, phi tuyến tính, khó đoán định), đòi hỏi doanh nghiệp linh hoạt thích ứng.
Ông Lê Anh, Giám đốc Phát triển bền vững Duy Tân, khẳng định chuyển đổi xanh là cơ hội chiến lược để doanh nghiệp tái cấu trúc và gắn kết với người tiêu dùng.
Diễn đàn “Chuyển đổi xanh và Ngày hội Tái chế 2025” không chỉ là nơi kết nối chính sách và thực tiễn, mà còn là lời kêu gọi hành động, thúc đẩy TP Hồ Chí Minh tiến tới mục tiêu phát triển bền vững, trở thành trung tâm kinh tế xanh hàng đầu khu vực.
