(Thanh tra) - Qua 10 năm thực hiện Chỉ thị 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, tín dụng chính sách xã hội đã giúp hàng triệu hộ nghèo và dân cư vùng sâu vùng xa tiếp cận vốn ưu đãi, tạo việc làm, cải thiện nhà ở, xây dựng công trình nước sạch và hỗ trợ học sinh, sinh viên đến trường.
Ngày 27/8/2025, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam ban hành Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng thực hiện Quyết định số 1560/QĐ-TTg ngày 18/7/2025 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch triển khai Chỉ thị số 39-CT/TW ngày 30/10/2024 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về nâng cao hiệu quả của tín dụng chính sách xã hội trong giai đoạn mới, tiếp nối Chỉ thị 40-CT/TW năm 2014 của Ban Bí thư Trung ương Đảng đã trải qua 10 năm thực hiện giúp hàng triệu hộ nghèo và dân cư vùng sâu vùng xa tiếp cận vốn ưu đãi, tạo việc làm, cải thiện nhà ở, xây dựng công trình nước sạch và hỗ trợ học sinh, sinh viên đến trường.
Theo NHNN Việt Nam, tín dụng chính sách xã hội được triển khai qua Ngân hàng Chính sách Xã hội (NHCSXH), đóng vai trò chủ lực trong việc giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội, đã thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội bền vững tại các vùng sâu vùng xa.
Một số địa phương đã thực hiện có kết quả nổi bật, theo báo cáo của tỉnh Quảng Ngãi: Tổng nguồn vốn của NHCSXH đạt trên 410,8 nghìn tỷ đồng, tăng 9,2% so với cuối năm 2024. Dư nợ tín dụng lên đến hơn 389,3 nghìn tỷ đồng, với gần 6,84 triệu khách hàng còn dư nợ.
Trong 8 tháng đầu năm 2025, doanh số cho vay đạt hơn 67,3 nghìn tỷ đồng cho hơn 1 triệu lượt hộ nghèo và đối tượng chính sách. Tỷ lệ nợ quá hạn được giữ ở mức rất thấp, chỉ 0,22% trên tổng dư nợ. Kết quả trên cho thấy tín dụng chính sách xã hội tiếp tục khẳng định vai trò công cụ hiệu quả trong giảm nghèo bền vững, xây dựng nông thôn mới và bảo đảm an sinh xã hội.
Tại tỉnh Tây Ninh, từ khi thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW, Tây Ninh đã đạt thành quả đáng kể: Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 0,65% xuống 0,16% giai đoạn 2022 - 2025.
Vùng biên giới Tân Châu ghi nhận 8/11 xã đạt nông thôn mới, với mạng lưới 2.655 tổ tiết kiệm và vay vốn, 94 điểm giao dịch tại xã giúp nguồn vốn đến tận người dân.
Hơn 18.700 lượt hộ vượt nghèo, gần 19.000 học sinh – sinh viên được vay vốn, 67.000 lao động có việc làm ổn định, 308.000 công trình nước sạch – vệ sinh, và 362 nhà ở kiên cố được xây dựng.
Dù đạt nhiều kết quả tích cực, tín dụng chính sách xã hội vẫn phải đối mặt với một số thách thức: Nguồn vốn chưa bền vững, phụ thuộc nhiều vào ngân sách Trung ương và địa phương; cần mở rộng nguồn vốn huy động linh hoạt, bao gồm ODA, đóng góp cộng đồng.
Cần nâng cấp khung pháp lý cho hoạt động NHCSXH để đáp ứng vai trò mới, tăng cường hiệu quả ủy thác và hỗ trợ khách hàng ở cơ sở. Chuyển đổi số và đào tạo vẫn là vấn đề cần tiếp tục được đẩy mạnh để nâng cao năng lực phục vụ người nghèo và các đối tượng chính sách. Giám sát và quản lý rủi ro cần được tăng cường hơn nữa để ngăn ngừa lỗi cả kỹ thuật và tiêu cực.
Trong giai đoạn mới, dưới sự chỉ đạo của NHNN cùng Trung ương Đảng và Chính phủ, tín dụng chính sách xã hội đã được định hướng theo một lộ trình rõ ràng và bài bản: Mở rộng quy mô, phạm vi và đối tượng thụ hưởng nhằm đảm bảo bao trùm và tăng tính bền vững.
Tăng nguồn vốn ủy thác từ ngân sách địa phương, phấn đấu chiếm 15 - 20% tăng trưởng dư nợ hàng năm, đạt 15% tổng nguồn vốn vào năm 2030. Tạo điều kiện tiếp nhận vốn ODA, vay ưu đãi, và đóng góp từ các tổ chức, cá nhân.
Gắn kết tín dụng chính sách với các chương trình hỗ trợ thiên về khoa học, khuyến nông, đào tạo nghề, ứng dụng cho vay theo chuỗi liên kết, sản xuất hợp tác để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.
Nâng cao vai trò của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận và tổ chức chính trị - xã hội, xác định tín dụng chính sách là nhiệm vụ trọng tâm trong kế hoạch phát triển địa phương. Đa dạng hóa nguồn vốn cho NHCSXH: Đặt mục tiêu đến năm 2030, vốn từ ngân sách nhà nước chiếm 30%. Đảm bảo nguồn vốn ổn định, đa dạng hoá cấu trúc tài trợ, gắn kết với chương trình mục tiêu.
Hoàn thiện cơ chế vận hành, tăng cường giao dịch cơ sở, nâng cao trách nhiệm và giám sát. Liên kết tín dụng với các chương trình phát triển như khuyến nông, chuyển giao kỹ thuật, hỗ trợ thị trường. Tăng cường hiệu quả quản lý, minh bạch và chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả tổng thể.
Tín dụng chính sách xã hội là trụ cột thiết yếu trong chiến lược giảm nghèo và phát triển bền vững của Việt Nam giai đoạn 2021 - 2030. Với sự điều hành hiệu quả của NHCSXH và hỗ trợ từ hệ thống chính trị, tín dụng chính sách xã hội sẽ tiếp tục là công cụ mạnh mẽ thúc đẩy phát triển nông thôn mới, bảo đảm an sinh và hướng đến một xã hội không ai bị bỏ lại phía sau.
