Trụ sở các đơn vị, cơ quan chưa được xử lý, ảnh hưởng cảnh quan môi trường đô thị và sự phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Ảnh: Xuân Thống

“Ma trận” trụ sở sau chấm dứt hoạt động

Khối Phan Bội Châu là địa giới hành chính trung tâm của thị trấn Nam Đàn, huyện Nam Đàn. Từ nhiều năm trước, đây là nơi có rất nhiều trụ sở của các cơ quan, đơn vị của Nhà nước tại địa phương. Đáng chú ý, ở dọc tuyến đường bám Quốc lộ 46 về quê Bác, lâu nay đang chứng kiến nhiều trụ sở cơ quan cũ vẫn còn tồn tại sau khi được di chuyển đến nơi khác theo quy hoạch và thực tế sử dụng đất của địa phương.

 Dãy đất này hiện có các thửa đất kèm tài sản trên đất của 4 cơ quan cũ, gồm: Chi cục Thuế huyện Nam Đàn, Công an huyện Nam Đàn, Trung tâm Văn hóa huyện Nam Đàn và tòa nhà Nam Đàn Plaza thuộc Ngân hàng Thương mại TNHH Một thành viên Đại Dương (OceanBank), với tổng diện tích hơn 10.400m².

Theo quan sát của phóng viên, trong khi các dãy nhà, đất này đang trong quá trình xứ lý, sắp xếp lại thì các trụ sở, nhà, đất từ trung tâm khối Phan Bội Châu đến đường vào trụ sở cơ quan Đảng, đoàn thể và UBND huyện Nam Đàn đang được nhiều hộ dân tự phát “chuyển đổi” công năng sử dụng làm nơi đậu xe công cộng, nơi tập kết, trưng bày hoa, cây cảnh, một số tận dụng diện tích để kinh doanh, buôn bán các mặt hàng quần áo, thậm chí một số phòng làm việc cũ còn được “trưng dụng” làm nơi tá túc của các hộ gia đình. Từ Quốc lộ 46 nhìn sang trông thật nhếch nhác, mất mỹ quan đô thị.

Tiếp xúc với một vài hộ đang kinh doanh tạm nơi đây, họ đều cho rằng, tận dụng điểm mặt bằng thuận lợi bám quốc lộ của các trụ sở, cơ quan cũ sau khi di chuyển thì họ đến đây kinh doanh, làm ăn tự phát, không chịu bất cứ một loại thuế, phí hay thỏa thuận hợp đồng sử dụng đất nào.

Cũng theo thông tin từ các hộ kinh doanh này, dạo trước có thấy một vài người đến đo, vẽ, khảo sát gì đó, nhưng đến nay không thấy cơ quan nào về thực hiện hay xử lý các thửa đất “hoang” này.

Sau khi di chuyển nơi làm việc các cơ quan, đơn vị, dãy nhà, đất này được các hộ cá nhân sử dụng làm nơi kinh doanh, buôn bán, không gian nhếch nhác. Ảnh: XT

Ông Nguyễn Hồng Hải, Chủ tịch UBND thị trấn Nam Đàn cho biết: Thực trạng các thửa đất này bị bỏ hoang ảnh hưởng đến bộ mặt đô thị của địa phương và tiềm ẩn yếu tố phức tạp về an ninh, trật tự. Vì lâu nay, chỗ đó bỏ hoang, rác thải lâu ngày nhiều quá nên thị trấn tạo điều kiện cho Hội Sinh vật cảnh của huyện mới được thành lập để cho họ để trưng bày, bán cây cảnh, vừa tạo điều kiện cho họ hoạt động vừa gắn trách nhiệm quản lý, vệ sinh rác thải.

“Chỗ này cũng phức tạp, vừa ô nhiễm rác thải, vừa là nơi vào ra tiêm chích của một số đối tượng nghiện hút. Còn phương án xử lý thì thị trấn cũng nắm được là hiện huyện đang đo đạc, để tổng hợp trình cấp trên chuyển đổi thành tài sản công”, ông Hải thông tin thêm.

Báo cáo giám sát chuyên đề của HĐND tỉnh về các dự án treo, dự án chậm tiến độ và các dự án sử dụng đất không đúng mục đích trên địa bàn tỉnh Nghệ An (ngày 6/7/2022) cho thấy, kết quả thực hiện quyết định của UBND tỉnh về thu hồi dự án, thu hồi đất còn hạn chế và gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức thực hiện, trong đó có dự án tòa nhà Nam Đàn Plaza do OceanBank làm chủ đầu tư.

Việc xử lý các dự án sau khi chấm dứt hoạt động còn chậm và chưa thu hút được nhiều dự án đầu tư thay thế...

Qua tìm hiểu ở UBND huyện Nam Đàn, chúng tôi được biết, việc xử lý tài sản của khu đất này cũng như từng trụ sở được huyện vào cuộc qua rất nhiều cuộc họp và làm việc với các bên liên quan, nhưng đến nay chưa được giải quyết dứt điểm. Cách đây mấy năm, đã có nhà đầu tư về khảo sát để lập quy hoạch khu đô thị, thương mại, khách sạn Nam Đàn Complex với diện tích hơn 10.400m², gồm cả khu đất của 4 đơn vị. Sau, do vướng quy định sắp xếp lại, xử lý tài sản công nên không thực hiện được.

Phải chờ kết quả xử lý từ OceanBank 

Theo tìm hiểu, từ năm 2011 đến năm 2020, trụ sở của các đơn vị này đã được thu hồi và bàn giao cho UBND huyện Nam Đàn quản lý. Riêng dự án tòa nhà Nam Đàn Plaza, do không thuộc thẩm quyền quyết định của UBND tỉnh nên chưa thể thu hồi và bàn giao cho huyện.

Vấn đề tồn tại trong thời gian dài của các trụ sở sau khi chấm dứt hoạt động đã dẫn tới những hệ lụy trong phát triển kinh tế - xã hội của huyện cũng như kế hoạch sử dụng đất đối với các khu đất nói trên. Trong khi chờ các cấp giải quyết thì các khu đất đang ngày đêm “trơ gan cùng tuế nguyệt”, trong khi giá trị tài sản nhà và đất nơi đây là rất lớn, đã làm lãng phí rất lớn việc sử dụng đất cũng như quy hoạch của tỉnh.

Nhân dân địa phương, cử tri nhiều lần kiến nghị, phản ánh đến nhiều cấp, nhiều ngành nhưng chưa có chuyển biến.

Mới đây, tại kỳ họp thứ 2, HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021- 2026, vấn đề trên lại được tổng hợp giải quyết ý kiến, kiến nghị của cử tri.

Phúc đáp vấn đề này, đến ngày 24/6/2022, UBND tỉnh đã có trả lời chưa nhận được đề xuất phương án xử lý của UBND huyện Nam Đàn.

Theo UBND tỉnh, trụ sở Công an huyện Nam Đàn, trụ sở Chi cục Thuế huyện Nam Đàn đã được Bộ Tài chính chuyển về tỉnh Nghệ An quản lý. UBND tỉnh đã có văn bản giao UBND huyện Nam Đàn tiếp nhận, bảo quản và đề xuất phương án xử lý trình cấp có thẩm quyền quyết định.

Đối với khu đất Trung tâm Văn hóa huyện Nam Đàn, đến nay, Sở Tài chính chưa nhận được hồ sơ đề nghị phê duyệt phương án sắp xếp lai, xử lý nhà, đất của huyện. UBND tỉnh tiếp tục chỉ đạo huyện Nam Đàn, căn cứ quy định tại Nghị định 167/2017 của Chính phủ về việc sắp xếp lại, xử lý tài sản công cũng như Nghị định 67/2021 của Chính phủ, để có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đối với khu đất này.

Riêng khu đất tòa nhà Nam Đàn Plaza, thuộc dự án do OceanBank trước đây là chủ đầu tư, được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thực hiện mua lại bắt buộc OceanBank với giá 0 đồng và ngân hàng này trở thành ngân hàng 100% vốn Nhà nước. Do đó, cơ sở tòa nhà Nam Đàn Plaza không thuộc đối tượng thực hiện sắp xếp, xử lý tài sản công theo quy định tại Nghị định 167/2017 và Nghị định 67/2021 của Chính phủ.

Sau nhiều năm, đến nay, phương án thanh lý dự án và tài sản tại tòa nhà Nam Đàn Plaza ở thị trấn Nam Đàn chưa được xử lý dứt điểm. Ảnh: Xuân Thống

Tháng 3/2010, dự án tòa nhà Nam Đàn Plaza của OceanBank được UBND tỉnh Nghệ An cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 2712000004. Dự án được triển khai theo tiến độ từ quý II/2010 đến quý I/2011.

Đến ngày 10/12/2016 được UBND tỉnh cho phép gia hạn tiến độ hoàn thành, nhưng đến tháng 5/2017, chủ đầu tư vẫn không trình cấp có thẩm quyền hoàn thiện các thủ tục đất đai, xây dựng để tiếp tục thực hiện.

Năm 2017, đoàn kiểm tra liên ngành của UBND tỉnh tiếp tục kiểm tra tình hình thực hiện dự án và đã tham mưu UBND tỉnh Nghệ An ban hành Quyết định 2364/QĐ.UBND ngày 2/7/2017 phê duyệt kết quả kiểm tra, chấm dứt hoạt động dự án, thu hồi giấy chứng nhận đầu tư và hủy bỏ các văn bản pháp lý có liên quan, xử lý công trình xây dựng theo quy định của pháp luật. 

Liên quan dự án này, năm 2019, ông Thái Thanh Quý, Chủ tịch UBND tỉnh (nay là Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An) đã có cuộc làm việc với OceanBank. Kết luận cuộc làm việc tại Thông báo số 216/TB-UBND ngày 10/4/2019 đề nghị phía ngân hàng sớm báo cáo Ngân hàng Nhà nước và Bộ Tài chính đề xuất phương án thanh lý dự án và tài sản theo quy định hiện hành. Sau khi Ngân hàng Nhà nước thanh lý xong thì đề nghị UBND huyện Nam Đàn tham mưu thực hiện theo quy định của Luật Đất đai.

Ngày 16/8, ông Nguyễn Hồng Sơn, Chủ tịch UBND huyện Nam Đàn cho biết: Liên quan toàn bộ khu đất gần 1,1ha này, huyện đang đề nghị tỉnh cho đấu giá, sau đó kêu gọi đầu tư từ doanh nghiệp, chứ giờ đang vướng khu đất của OceanBank là tài sản công của Ngân hàng Nhà nước quản lý, họ chưa giao về nên chưa thể có phương án.

Huyện đề xuất nhiều lần nhưng được trả lời là liên quan vụ án Hà Văn Thắm, khi nào xong mới xử lý được. Giờ ở đó thì huyện cũng để đó, giao cho các đơn vị dọn sạch sẽ để không ảnh hưởng không gian và mỹ quan đô thị của địa phương.

Theo điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và kế hoạch sử dụng đất năm đầu của kỳ điều chỉnh huyện Nam Đàn được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 365/QĐ-UBND ngày 12/6/2018,  khu đất nói trên được quy hoạch vào mục đích đất thương mại, dịch vụ và đất hạ tầng.

Đại diện Sở Tài chính cho biết, trước đây, huyện Nam Đàn đã đề xuất phương án quy hoạch toàn bộ khu vực này thành khu đô thị, thương mại, khách sạn, nhưng do vướng khu vực của OceanBank chưa giải quyết được nên chưa thực hiện.