Cán bộ UBND quận 12 tại buổi làm việc với Phóng viên Báo Thanh tra

>> Lãnh đạo chính quyền thừa nhận thiếu sót
>> Phản hồi thế nào trước văn bản pháp lý?
>> Bức xúc trong “quản lý quy hoạch” và sử dụng đất

Như đã nói, Quyết định ngày 19/6/2001 của Thủ tướng Chính phủ, nhà máy XLNT Tham Lương - Bến Cát diện tích 11 ha, công suất 131m³/ngày đêm sẽ đặt tại địa bàn phường An Phú Đông. Vậy nhưng cũng tại đây, ngày 15/5/2003 Sở Quy hoạch Kiến trúc đã duyệt Quy hoạch chi tiết sử dụng đất tỷ lệ 1/2000 khu đô thị nhà vườn Thanh Thủy diện tích hơn 500 ha, quy mô dân số dự kiến 44.000 người. UBND quận 12 thông qua quy hoạch vừa nêu cũng đã bố trí 2 điểm XLNT 1,9 ha và 4,06 ha tại Khu phố 2 và Khu phố 5. Trước thông tin quy hoạch rộng mở, hàng ngàn hộ đã đổ về KĐT nhà vườn Thanh Thủy mua đất làm nhà xây dựng cuộc sống.

Sau đó, ngày 3/11/2004 BQL DA đầu tư, Sở NN&PTNT gửi văn bản “xin quy hoạch xây dựng nhà máy XLNT 11 ha trong KĐT nhà vườn Thanh Thủy (tại điểm XLNT 1,9 ha) và UBND quận 12 có văn bản đã chấp thuận. Ngày 16/9/2010 UBND TP có Quyết định 4040/QĐ vị trí, quy mô và giới hạn nhà máy XLNT 13,6 ha, xé rào diện tích 11 ha so với phê duyệt của Thủ tướng. Tuy nhiên, trước yêu cầu cung cấp thông tin của những người đến khu vực DA mua đất, chính quyền địa phương vẫn xác nhận “đất thuộc khu biệt thự nhà vườn”. Đến khi người dân “bị rơi vào” khu DA XLNT khiếu nại, UBND quận 12 có văn bản ngày 29/3/2011 trả lời: Các kiến nghị xung quanh điều chỉnh cục bộ, và quy mô vị trí nhà máy XLNT là “vượt thẩm quyền”, nên UBND quận tổng hợp chuyển “kiến nghị”, khi nào TP có “công văn”, quận sẽ có văn bản trả lời tiếp. Nhưng trong khi khiếu nại của người dân chính quyền chưa giải quyết, thì Ban bồi thường GPMB quận 12 đã “đưa lực lượng” kiểm kê đo đạc tài sản của hàng trăm hộ. 

Việc đặt nhà máy XLNT 13,6 ha tại KĐT nhà vườn Thanh Thủy, như văn bản trả lời Báo Thanh tra ngày 15/9/2011 của UBND quận 12 là “đã phủ kín quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 với chức năng sử dụng tại tất cả các thửa đất, như nhà liền kề, biệt thự vườn, công viên, trường học, công trình công cộng… nên chọn địa điểm nào cũng ảnh hưởng đến đất quy hoạch dân cư” của dân. Dư luận cho rằng, đó là hậu quả của việc buông lỏng quản lý quy hoạch sau quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Hậu quả đó đã dẫn tiếp thực trạng, hiện “quỹ đất tại Phường An Phú Đông còn rất ít, nằm rải rác không đủ quy mô bố trí nhà máy XLNT Tham Lương - Bến Cát theo yêu cầu” như văn bản vừa nêu của UBND quận 12 đã thừa nhận. Tại thông báo ngày 16/8/2012 của UBND TP. Hồ Chí Minh vừa qua, Phó chủ tịch Nguyễn Hữu Tín kết luận: Công tác quy hoạch đầu tư xây dựng nhà máy XLNT Tham Lương - Bến Cát tại phường An Phú Đông quận 12 “chưa bảo đảm chặt chẽ về pháp lý”, đây là “thiếu sót nghiêm trọng dẫn đến người dân khiếu nại bức xúc”. 

Theo báo cáo, đến ngày 3/12/2010 UBND quận 12 đã có 258 quyết định thu hồi đất 229 hộ dân trên địa bàn DA, trong đó, hàng chục gia đình bị cưỡng chế tháo dỡ nhà. Phương án 2987 bồi thường, hỗ trợ thu hồi đất tại DA nhà máy XLNT Tham Lương - Bến Cát kèm Quyết định 556/UBND ngày 13/12/2010 của UBND quận 12 quy định, giá bồi thường đất ở từ cầu Rạch Gia đến bến phà An Phú Đông, nơi cao nhất hơn 9 triệu, nơi thấp nhất gần 3,7 triệu đồng/m², giá đất nông nghiệp là 200.000 đồng/m². Nhưng đưa ra một số hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ đã được công chứng, người dân cho rằng “giá đất bồi thường chỉ bằng 20% đến 30% giá thị trường”. Dẫn Nghị định 69/CP ngày 13/8/2009 của Chính phủ và Quyết định 35/UBND ngày 28/5/2010 của UBND TP. Hồ Chí Minh: Trường hợp giá đất bồi thường tại thời điểm thu hồi chưa sát với giá đất thực tế thì phải qua thẩm định để xác định lại cho phù hợp theo giá thị trường, và không bị giới hạn về khung giá các loại đất, người dân khiếu nại “Phương án bồi thường, hỗ trợ thu hồi đất vừa nêu của UBND quận 12 không đúng với quy định” đã ban hành.

Dù đã có Phương án 2987 kèm Quyết định 556 về giá bồi thường, hỗ trợ, nhưng không hiểu vì sao cũng tại Phương án bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất DA kèm Quyết định này của UBND quận 12 lại quy định “Đơn giá đất ở trung bình của khu vực dự án để tính hỗ trợ đất nông nghiệp trong khu dân cư là 1,4 triệu đồng/m²”. Theo Quyết định 35 ngày 28/5/2010 của UBND TP. Hồ Chí Minh về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, thì đơn giá đất ở trung bình của khu vực DA nhà máy XLNT phải là 4.220.800 đồng/m². Như vậy, đơn giá để tính hỗ trợ đất nông nghiệp của UBND quận 12 có phải “còn thiếu hụt” gần 3 triệu triệu đồng/m² hay không?

Từ khi Thủ tướng Chính phủ duyệt quy hoạch nhà máy XLNT  Tham Lương - Bến Cát đến nay đã hơn 10 năm. Vậy nhưng trả lời Báo Thanh tra, văn bản ngày 15/9/2011 của UBND quận 12 thể hiện: Đến nay về mặt thủ pháp lý bồi thường GPMB DA nhà máy mới “tương đối hoàn chỉnh và chặt chẽ”. Trong khi ngày 21/8/2012 UBND TP. Hồ Chí Minh ban hành Thông báo kết luận: Việc quy hoạch đầu tư xây dựng nhà máy XLNT Tham Lương - Bến Cát “chưa bảo đảm chặt chẽ về pháp lý”, và nêu “trách nhiệm trước hết” thuộc Sở Quy hoạch Kiến trúc và UBND quận 12. Kết luận của UBND TP yêu cầu các cơ quan và đơn vị liên quan “tập trung kiểm tra” toàn bộ quy hoạch trên địa bàn quận 12 và quy hoạch nhà máy XLNT tại phường An Phú Đông. Và sau “trách nhiệm trước hết” này, còn có những cấp ngành nào phải chịu trách nhiệm tiếp theo?

Trúc Lâm