Tham dự tại điểm cầu Hà Nội còn có Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình, Trưởng ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai, Tổng Thanh tra Phan Văn Sáu cùng đại diện lãnh đạo các cơ quan của Quốc hội, Tòa án nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao và các bộ, ban, ngành Trung ương…

Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo là một trong những nhiệm vụ quan trọng của các cơ quan Nhà nước, liên quan chặt chẽ đến công tác quản lý Nhà nước, chỉ đạo điều hành phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh.

“Làm tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo không những bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân, củng cố lòng tin của nhân dân đối với chính quyền mà còn góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, giữ vững ổn định chính trị, xã hội”, Phó Thủ tướng nói.

Xuất phát từ vị trí, tầm quan trọng của công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, Phó Thủ tướng đề nghị, không nêu tình hình địa phương, mà tập trung đánh giá chính xác nguyên nhân dẫn đến khiếu nại, tố cáo, khách quan, sát thực tế cũng như dự báo trong thời gian tới.

“Tại sao khiếu nại, tố cáo trong thời gian qua giảm nhưng số vụ khiếu kiện đông người lại tăng? Chúng ta cần làm rõ nguyên nhân… Đặc biệt, pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai ngày càng hoàn thiện, tại sao khiếu nại, tố cáo vẫn tăng? Phải chăng ở khâu tổ chức thực hiện pháp luật?”, Phó Thủ tướng nêu vấn đề.

Thực tiễn giải quyết khiếu nại, tố cáo phong phú, đa dạng. Theo Phó Thủ tướng, cũng cần nêu bài học kinh nghiệm, kiểm nghiệm các cơ chế chính sách, pháp luật, nhất là các giải pháp nêu trong Nghị quyết của Đảng, Quốc hội, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ có phù hợp với thực tiễn không, hiệu quả như thế nào, cần sửa đổi, bổ sung những vấn đề gì? Từ đó, đề xuất chủ trương giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

“Giải quyết dứt điểm chứ không chỉ giải quyết hết thẩm quyền. Các giải pháp hiện nay đủ chưa, cần bổ sung những giải pháp nào, lựa chọn giải pháp nào là đột phá để ổn định tình hình khiếu nại, tố cáo hiện nay, làm giảm vụ việc đông người, bức xúc căng thẳng, vượt cấp lên Trung ương, bảo đảm quyền lợi chính đáng của nhân dân”, Phó Thủ tướng lưu ý.

Cũng theo Phó Thủ tướng, các vụ khiếu nại, tố cáo phức tạp, tồn đọng, bức xúc kéo dài ngoài những quy định như hiện nay cũng cần những chủ trương mới để giải quyết dứt điểm.

Báo cáo công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo giai đoạn 2012 - 2015 và nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới, Tổng Thanh tra Chính phủ khái quát, có xu hướng giảm so với giai đoạn trước.

Số lượt công dân đến các cơ quan hành chính Nhà nước để khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh giảm 4,3%, số đơn khiếu nại, tố cáo giảm 54,6%; số vụ việc khiếu nại, tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết của các cơ quan hành chính Nhà nước giảm 39,3%.

Tuy nhiên, số đoàn đông người tăng 32%, đặc biệt là số đoàn đông người khu vực miền Trung - Tây Nguyên tăng 61,6%. Các vụ việc đông người tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp, có đoàn lên tới vài trăm người với thái độ bức xúc, gay gắt, nhiều lần tập trung lên Trung ương, nhất là trong các dịp có sự kiện chính trị quan trọng của đất nước

Đặc biệt, tình trạng công dân khiếu kiện tại Trụ sở Tiếp công dân Trung ương có thái độ quá khích, bức xúc gia tăng và ngày càng nghiêm trọng.

Theo đánh giá của Thanh tra Chính phủ, phần lớn các vụ việc khiếu nại đông người, phức tạp là những vụ việc phát sinh từ những năm trước, chưa được giải quyết dứt điểm; nhiều trường hợp đã được các cấp giải quyết đúng pháp luật nhưng công dân vẫn tiếp tục khiếu kiện kéo dài.

Các vụ việc khiếu nại, tố cáo có tính chất phức tạp, bức xúc chủ yếu về bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng, thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội…

“Điều đáng lo ngại là tình hình khiếu nại, tố cáo hiện nay đang bị kẻ xấu lợi dụng kích động, xuyên tạc, bôi xấu, đe dọa và ảnh hưởng đến an ninh, trật tự. Đồng thời, tác động tiêu cực vào tâm lý, hành động của cán bộ, vào đời sống xã hội và niềm tin của một bộ phận không nhỏ nhân dân, cán bộ đối với chính quyền, đòi hỏi phải được quan tâm chỉ đạo quyết liệt”, Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết.

Thảo Nguyên