Đó là kết quả của một cuộc thăm dò dư luận đối với 2.000 công nhân và nhân viên làm việc tại các công trường xây dựng ở Quebec, do Ủy ban Xây dựng Québec thực hiện, vừa được công bố chính thức.

Kết quả thăm dò này đã khiến Ủy ban Chống tham nhũng Québec (còn gọi là Ủy ban Charbonneau) khá bất ngờ. Bởi trong thời gian qua, Ủy ban Charbonneau đã rất cố gắng, nỗ lực và đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong phòng, chống tham nhũng trong lĩnh vực xây dựng ở Québec. Thế nên, khi được xem kết quả cuộc thăm dò (cả bằng phiếu đánh giá cũng như những băng ghi âm những cuộc phỏng vấn) Ủy ban Charbonneau hiểu ra rằng, cuộc chiến chống tham nhũng, nhất là trong lĩnh vực xây dựng ở Québec, vẫn còn rất gian nan.

Theo kết quả cuộc thăm dò vừa được công bố, 1/3 số người được hỏi đều cho rằng, tham nhũng, gian lận trong các dự án xây dựng vẫn đang “hiện hữu”. Trong đó, 1/3 công nhân (những người làm việc trực tiếp tại công trường xây dựng) và 1/4 nhân viên (làm việc văn phòng tại các dự án xây dựng) đều khẳng định từng chứng kiến những hành vi sai phạm trong xây dựng như thông đồng, móc ngoặc giữa các nhà thầu hoặc giữa chủ đầu tư với nhà thầu thi công…

Cuộc thăm dò cũng cho thấy, hơn một nửa số nhân viên và 45% công nhân làm việc tại các công trường, dự án xây dựng đều cho rằng, việc chống tham nhũng, gian lận trong xây dựng nên trao cho chính Ủy ban Xây dựng Québec, hơn là trao cho nhiều đơn vị khác, như cảnh sát, cơ quan chống gian lận thương mại hay Ủy ban Charbonneau. Cùng với đó, 51% nhân viên cho rằng, họ thà tuân thủ những quy định nghiêm khắc trong công việc còn hơn là trở thành “mục tiêu” của Ủy ban Charbonneau.

Cũng theo kết quả cuộc thăm dò, tình trạng “đi đêm” đang ngày càng trở nên phổ biến trong lĩnh vực xây dựng. Hầu hết những người được hỏi đều cho rằng, “đi đêm” diễn ra ở hầu hết các lĩnh vực, nhưng có đến 1/3 những vụ “đi đêm” hoặc trốn thuế xảy ra trong ngành công nghiệp xây dựng. 2/5  người được hỏi cũng khẳng định, tình trạng “đi đêm” không hề thay đổi trong những năm vừa qua.

Trong khi đó, 27% nhân viên và 21% công nhân thì cho rằng, tình trạng này đang ngày càng gia tăng. Thế nên, theo những người được hỏi, để giảm hoặc chấm dứt tình trạng này là cả vấn đề cực kỳ gian nan và tốn rất nhiều thời gian, sức lực.

Khi được hỏi về những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này, 1/3 số người được hỏi cho rằng đó là do sự tăng cao của các loại thuế và lệ phí ở Québec, còn 1/4 thì lại cho rằng, việc cho phép những thành phần bất hảo (mafia, chính trị gia, doanh nhân từng “nhúng chàm” liên quan tới các hành vi tham nhũng, biển thủ, hối lộ…) dễ dàng được tham gia vào lĩnh vực xây dựng cũng là một trong những nguyên nhân khiến tình trạng “đi đêm” trong xây dựng ngày một tăng cao.

“Đi đêm đang giết chết nền kinh tế”, Yves Ouellet- Tổng Giám đốc Tập đoàn Xây dựng FTQ từng thốt lên như vậy. Tổng Giám đốc FTQ khẳng định, vấn đề này thuộc về các chủ đầu tư, các nhà thầu, đừng đổ lỗi cho những yếu tố khách quan bên ngoài.

Ông Yves Ouellet cũng cho biết thêm, trong lĩnh vực xây dựng hiện nay ở Québec, vấn đề “đi đêm” còn đi kèm với vấn đề dọa nạt, bắt ép. Người ta thường bắt gặp trường hợp đe dọa như sau: “Có chấp thuận như vậy không. Nếu không, tôi sẽ hất cẳng anh ra khỏi dự án này”.

Nhật Minh