Một vụ khai thác rừng trái pháp luật ở Đắk Lắk. Ảnh: Anh Minh

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Đắk Lắk vừa có báo cáo kết quả thực hiện Kết luận thanh tra số 1858 ngày 18/10/2022 của Thanh tra Chính phủ. Trong đó có nội dung, Thanh tra Chính phủ yêu cầu, tỉnh Đắk Lắk thực hiện, đôn đốc, thu hồi vào ngân sách Nhà nước của các tổ chức, cá nhân còn nợ đọng tiền xử phạt trong lĩnh vực lâm nghiệp hơn 34 tỷ đồng.

Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh Đắk Lắk, Sở NN&PTNT đã ban hành công văn đề nghị các đơn vị liên quan rà soát tiền xử phạt vi phạm hành chính (VPHC) trong lĩnh vực lâm nghiệp còn nợ đọng chưa thu được để thực hiện các biện pháp thu hồi nộp vào ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, qua báo cáo của các đơn vị, không thể thu hồi số tiền hơn 34 tỷ đồng để nộp vào ngân sách Nhà nước vì lý do: Đối với số tiền xử phạt VPHC còn nợ đọng chưa thu được của các quyết định xử phạt VPHC từ năm 2016 đến năm 2019, hiện nay đã hết thời hiệu thi hành.

Sau khi các đối tượng vi phạm không chấp hành nộp tiền phạt, các đơn vị đã phối hợp với chính quyền địa phương tổ chức xác minh tài khoản tiền gửi tại các ngân hàng trên địa bàn, thu nhập, tài sản của các đối tượng vi phạm để làm căn cứ tham mưu cấp có thẩm quyền ban hành quyết định cưỡng chế. Tuy nhiên, qua xác minh các đối tượng vi phạm đều không có tiền gửi tại các ngân hàng, không có việc làm và thu nhập ổn định, không có tài sản để cưỡng chế kê biên.

Nguyên nhân không thu được số tiền xử phạt VPHC nêu trên xuất phát từ các nguyên nhân chủ yếu sau: Đa số các vụ vi phạm phá rừng trái pháp luật, đối tượng vi phạm là người đồng bào dân tộc thiểu số phía bắc di cư tự do, người đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ thiếu đất ở, đất sản xuất, họ không có tiền để nộp phạt, không có tài sản để cưỡng chế.

Đối với các vụ vi phạm vận chuyển lâm sản trái pháp luật: Ngoài hình thức phạt chính là phạt tiền, tổ chức, cá nhân vi phạm phải nộp một khoản tiền tương đương trị giá tang vật, phương tiện vi phạm vào ngân sách Nhà nước. Trong khi đó, đối tượng vi phạm (lái xe) là những người làm thuê, có hoàn cảnh khó khăn, không có thu nhập ổn định; khi bị xử phạt vi phạm hành chính với số tiền lớn thì họ không có tiền để nộp phạt và không có tài sản để cưỡng chế.

Đối với hành vi khai thác rừng trái pháp luật: Các đối tượng vi phạm chủ yếu là người đi làm thuê cho các đầu nậu (quá trình đấu tranh thì không xác định được đối tượng đầu nậu để xử phạt) hoặc là người dân tại địa phương khai thác gỗ về để làm nhà ở; họ không có việc làm và thu nhập ổn định, không có tiền để nộp phạt và không có tài sản để cưỡng chế.

Đối với các hành vi mua bán, tàng trữ… lâm sản trái pháp luật: Đối tượng vi phạm cũng chủ yếu là người dân tại địa phương, không có công việc và thu nhập ổn định, họ mua gỗ với khối lượng rất nhỏ về cất giữ để đóng đồ dùng trong gia đình; khi bị cơ quan chức năng thu giữ và xử phạt thì không có tiền để nộp và không có tài sản để cưỡng chế.