Thanh tra giao thông kiểm tra thiết bị GSHT trên xe khách.

Gần 39% vi phạm

Kết thúc Thanh tra chuyên đề việc lắp đặt vận hành khai thác và chấp hành quy chuẩn kỹ thuật thiết bị GSHT theo QCVN 31: 2011/BGTVT, Thanh tra Sở GTVT TP. Hồ Chí Minh tiến hành kiểm tra hiện trường tổng số 456 phương tiện; xử lý 177 trường hợp, vi phạm (tỷ lệ vi phạm gần 39%), xử phạt 442,5 triệu đồng. Trong đó, đối tượng xe khách là vi phạm nhiều nhất và cũng bị xử phạt nhiều nhất với 103 trường hợp; sau đó, lần lượt đến xe công - ten - nơ và xe buýt với 62 và 12 trường hợp.

Bên cạnh đó, Thanh tra Sở GTVT cũng phối hợp với Sở GTVT tiến hành  kiểm tra việc tuân thủ các quy định của pháp luật chuyên ngành trong hoạt động kinh doanh vận tải trên địa bàn TP với 13 doanh nghiệp; Thanh tra Sở GTVT cũng chủ động lập đoàn kiểm tra với 10 doanh nghiệp. Kết quả đã đình chỉ 6 doanh nghiệp cho đến khi khắc phục xong tồn tại, trong đó, có hành vi lắp đặt thiết bị GSHT để đối phó nhưng thiết bị không hoạt động được.

Ngoài ra, Thanh tra Sở GTVT TP. Hồ Chí Minh còn triển khai 8 đoàn kiểm tra với 49 đơn vị kinh doanh vận tải khách và vận tải hàng hóa bằng công - ten - nơ. Qua đó, chỉ phát hiện và lập biên bản 2 trường hợp không lắp đặt thiết bị GSHT.

Lãnh đạo Thanh tra Sở GTVT TP. Hồ Chí Minh đánh giá, qua kết quả bước đầu trong thanh tra, kiểm tra việc lắp đặt, khai thác thiết bị GSHT trên địa bàn, tuy tỷ lệ xe vi phạm còn cao với gần 39% ở giai đoạn đầu. Nhưng, cho đến nay, đã có sự tác động nhất định vào ý thức chấp hành của các đơn vị tham gia kinh doanh vận tải hàng hóa và hành khách cũng như đội ngũ lái xe; được dư luận xã hội đồng tình ủng hộ. Từ tháng 10/2013 đến nay, sau khi tái kiểm tra hàng trăm phương tiện tại các bến xe, cũng như ngoài hiện trường thì số vụ vi phạm giảm rõ rệt, hiện còn rất ít.

Đề xuất phạt… nguội

Thực tế, qua kiểm tra, xử lý các phương tiện vi phạm, Thanh tra GTVT TP. Hồ Chí Minh chỉ rõ, một số đơn vị kinh doanh vận tải chưa ý thức đầy đủ trong việc chấp hành các quy định, quy chuẩn kỹ thuật về trang bị, vận hành thiết bị GSHT chỉ nhằm đối phó để được cấp phép kinh doanh vận tải và đăng kiểm phương tiện. Vì vậy, khi kiểm tra thì lái xe không biết cách sử dụng, thậm chí không biết “hộp đen” được lắp đặt ở vị trí nào, hoặc không nắm vững quy trình vận hành.

Các đơn vị kinh doanh vận tải hầu hết chưa có quy định, quy trình về xử lý dữ liệu trên thiết bị GSHT. Đối với các lái xe vi phạm như: Vượt tốc độ cho phép, điều khiển xe liên tục hơn 4 giờ hoặc quá thời gian quy định trong ngày... vẫn chưa có biện pháp xử lý cụ thể. Việc ghi chép vào sổ theo dõi an toàn giao thông qua dữ liệu GSHT vẫn chưa thực hiện đầy đủ.

Trong khi đó, công tác kiểm tra về thiết bị GSHT lại quá mới mẻ với cán bộ, Thanh tra viên nên còn gặp nhiều lúng túng, về chuyên môn kỹ thuật chưa được chuyên sâu, thao tác kiểm tra trên thiết bị chưa thành thạo. Mặt khác, phương tiện, công cụ để kiểm tra cũng còn hạn chế, lại thiếu tính đồng bộ nên gặp nhiều khó khăn, nhất là khâu triết xuất dữ liệu của hành trình...

Để giải quyết những tồn tại này, Thanh tra Sở GTVT kiến nghị Bộ GTVT cần sớm nghiên cứu kiến nghị Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định 91, 93 về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng ô tô. Theo hướng chỉ nên quy định xe vận tải hàng hóa bằng công - ten - nơ, đầu kéo rơ mooc hoặc sơ mi rơ mooc phải lắp đặt thiết bị GSHT chứ không nên phân biệt xe kinh doanh hay không kinh doanh như hiện nay.

Bên cạnh đó, cần phải bổ sung quy chuẩn thống nhất vị trí lắp đặt thiết bị GSHT và ban hành chuẩn thống nhất cho các máy in nhằm trích xuất dữ liệt “hộp đen” một cách thuận tiện, đồng bộ trong công tác kiểm tra xử lý.

“Bộ GTVT cũng cần nghiên cứu kiến nghị Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định xử phạt vi phạm hành chính cho phép áp dụng xử phạt hành chính qua dữ liệu trích xuất từ thiết bị GSHT (hay còn gọi là phạt nguội) phương tiện vận tải hành khách và hàng hóa đối với hành vi “lái xe liên tục quá 4 giờ” và “chạy quá tốc độ cho phép”. Như vậy, sẽ giúp giảm đáng kể những vi phạm về thời gian chạy xe, vượt tốc độ hàng trăm lần trên một hành trình như thời gian qua”. Lãnh đạo Thanh tra Sở GTVT TP. Hồ Chí Minh nhấn mạnh.

Tràng An