Bà Nguyễn Thị Màng trước hồ sơ KN tranh chấp đất đai. Ảnh: TL

Trên cơ sở kết luận thanh tra của Thanh tra Chính phủ (TTCP), Phó Thủ tướng Chính phủ đã giao UBND tỉnh Đồng Tháp khẩn trương thực hiện kết luận thanh tra để giải quyết KN của bà Màng. Tuy nhiên, vụ việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.

Theo đơn KN của bà Màng, thửa đất của gia đình do cố nội bà tạo lập đã được UBND huyện Lai Vung (tỉnh Đồng Tháp) cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) ngày 10/10/1996 diện tích 6.454m2. Trên phần đất vừa nêu, khi ông nội bà Màng xẻ con mương từ sông Ba Dinh ra sau ruộng, đã tạo nên một “phần đất hình tam giác” rộng khoảng 175m2 nằm cặp phía đất ông Nhu. Tuy nhiên, năm 1980 ông Nhu đã đứng ra ngăn cản khi bố bà Màng bán cây bằng lăng trên đất sát nhà ông Nhu; năm 1987 ông Nhu đòi quyền sử dụng 175m2 đất nói trên; năm 1991 ông Nhu đốn 2 bụi trúc do chính bà Màng trồng trên phần đất vừa nêu.

Qua xác nhận của các chủ cũ chuyển nhượng đất và những người cao tuổi tại địa phương, ý kiến của các ban ngành tham gia giải quyết và thực tế sử dụng đất sau nhiều lần hòa giải, ngày 15/10/1993, UBND xã Hòa Long đã tiến hành đo đạc và lập bản đồ thể hiện bề ngang phần đất của gia đình bà Màng (phía trước cặp sông Ba Dinh) là 40m, của gia đình ông Nhu là 37,5m.

Ngày 11/8/1994, UBND huyện Lai Vung đã ban hành Quyết định số 91/QĐ về việc “Công nhận kết quả giải quyết tranh chấp đất của UBND xã Hòa Long đối với 2 gia đình bà Màng và ông Nhu theo sơ đồ đo đạc của UBND xã Hòa Long và giao cho UBND xã phối hợp với các ngành Thanh tra, Nông nghiệp huyện tổ chức cắm mốc ranh đất” cho các đương sự.

Trước KN của ông Nhu, ngày 26/11/2008, Thanh tra tỉnh Đồng Tháp và Sở Địa chính phối với UBND huyện Lai Vung và xã Tân Dương (từ xã Hòa Long nhập đổi tên) đã tổ chức họp với 18 hộ dân, hầu hết ý kiến đều ủng hộ phần đất tranh chấp là của gia đình bà Màng như UBND huyện đã giải quyết. Ngày 4/9/1999, UBND tỉnh Đồng Tháp đã ban hành Quyết định số 469/QĐ hủy bỏ Quyết định số 91/QĐ của UBND huyện Lai Vung và xác định lại ranh mốc của 2 gia đình bà Màng và ông Nhu.

Điều đáng nói, theo quyết định của UBND tỉnh Đồng Tháp, ngoài việc được tiếp tục sử dụng phần đất đang tranh chấp, gia đình ông Nhu còn lấn đất và đốn chặt một số cây lâu năm của gia đình bà Màng, khiến vụ việc tranh chấp ngày càng trở nên phức tạp.

Ngày 6/9/2002, UBND tỉnh Đồng Tháp ban hành Quyết định số 421/QĐ về hủy Quyết định số 91/QĐ của UBND huyện Lai Vung và Quyết định số 469/QĐ của UBND tỉnh Đồng Tháp, đồng thời “giữ nguyên hiện trạng ranh đất đã có sẵn trước khi xảy ra tranh chấp”. Mặc dù quyết định vừa nêu của UBND tỉnh Đồng Tháp cũng đã đồng thời “bác đơn KN” của cả bà Màng và ông Nhu, nhưng theo bà Màng “sau các quyết định của UBND tỉnh Đồng Tháp việc lấn chiếm đất đai từ phía ông Nhu đã thực sự xảy ra”, nên bà đã làm đơn KN khẩn cấp gửi các cơ quan chức năng Trung ương.

Sau khi tiến hành kiểm tra xác minh, ngày 3/12/2007 TTCP đã có Kết luận thanh tra số 2596/KL-TTCP gửi Thủ tướng Chính phủ, với nội dung: Trong quá trình sử dụng đất, gia đình bà Màng và gia đình ông Nhu đã đăng ký, kê khai quyền sử dụng đất qua các thời kỳ và được thể hiện trong sổ mục kê, sổ địa chính và bản đồ giải thửa của chính quyền địa phương. Phần đất tranh chấp giữa 2 gia đình bà Màng và ông Nhu liên quan đến 2 thửa đất thuộc tờ bản đồ số 4 tọa lạc tại ấp Hậu Thành B xã Hòa Long (nay là xã Tân Dương) của huyện Lai Vung. Trong đó, thửa đất 370 diện tích 5.900m2 do gia đình ông Nhu sử dụng chưa được cấp GCNQSDĐ, thửa đất 371 diện tích 6.454m2 của gia đình bà Màng sử dụng đã được UBND huyện Lai Vung cấp GCNQSDĐ ngày 10/10/1996.

Trong quá trình giải quyết tranh chấp, UBND tỉnh Đồng Tháp đã ban hành Quyết định 421/QĐ ngày 6/9/2002 với nội dung “hủy Quyết định 91/QĐ ngày 1/8/1994 của UBND huyện Lai Vung và Quyết định 496/QĐ ngày 4/9/1999 của UBND tỉnh Đồng Tháp, giữ nguyên hiện trạng ranh đất đã có sẵn trước khi xảy ra tranh chấp, bác đơn KN của cả 2 gia đình bà Màng và ông Nhu”.

TTCP nhận thấy việc KN của bà Màng đối với quyết định của UBND tỉnh Đồng Tháp là có cơ sở bởi “quyết định giữ nguyên hiện trạng đất của 2 gia đình bà màng và ông Nhu trước khi tranh chấp, nhưng chưa ghi rõ giữ nguyên hiện trạng đất được thể hiện trong sổ mục kê, sổ địa chính và bản đồ giải thửa của 2 gia đình đang lưu trữ tại UBND xã Tân Dương và UBND huyện Lai Vung, chưa giải quyết hậu quả của việc ông Nhu cưa, chặt các cây ăn quả và cây lấy gỗ, hoa màu trên phần đất của gia đình bà Màng sử dụng hợp pháp”.

Từ những thực tế trên, TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Tháp xử lý theo hướng: “Xác định phần đất tranh chấp giữa gia đình bà Màng và gia đình ông Nhu trên cơ sở sổ mục kê, sổ địa chính và bản đồ địa chính đang lưu giữ tại UBND xã Tân Dương và UBND huyện Lai Vung. Đồng thời, khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại cây cối hoa màu cho gia đình bà Màng”.

Ngày 4/1/2008, Văn phòng Chính phủ đã có Văn bản số 55/VPCP truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng: “Đồng ý với kiến nghị tại Kết luận thanh tra số 2596/KL-TTCP ngày 3/12/2007 của TTCP, giao UBND tỉnh Đồng Tháp khẩn trương thực hiện kiến nghị của TTCP để giải quyết dứt điểm KN của bà Màng”.

Ngày 20/3/2009, TTCP lại có Văn bản số 533/TTCP gửi UBND tỉnh Đồng Tháp “Đề nghị đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh kiểm tra, chỉ đạo thực hiện đúng kết luận thanh tra của TTCP đã được Phó Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo tại Văn bản số 55/VPCP ngày 4/1/2008 của Văn phòng Chính phủ và báo cáo kết quả lên TTCP”.

Tuy nhiên đến nay, UBND tỉnh Đồng Tháp mới “chỉ đạo UBND huyện Lai Vung khắc phục hậu quả bồi thường thiệt hại cây cối hoa màu trên đất gia đình bà Màng với số tiền 839.500 đồng do tổ chức thực hiện Quyết định số 469/QĐ của UBND tỉnh gây ra, nhưng gia đình bà Màng không đồng ý nên đã gửi ngân hàng”.

Theo bà Màng, thay vì theo kết luận của TTCP phải “xác định phần đất tranh chấp trên cơ sở sổ mục kê, sổ địa chính và bản đồ đang lưu giữ tại UBND xã Tân Dương và huyện Lai Vung” thì UBND tỉnh Đồng Tháp đã chỉ đạo huyện Lai Vung “thu hồi GCNQSDĐ đã cấp cho gia đình bà Màng để lập thủ tục cấp lại theo hiện trạng” mặc cho bà đã “cương quyết phản đối việc làm khuất tất” của chính quyền địa phương.

Hiện bà Màng đang gửi đơn “yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp đối thoại”, đồng thời đề nghị Thủ tướng Chính phủ tiếp tục chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Tháp thực hiện đúng theo kết luận của TTCP.

Trúc Lâm