Con đường dự kiến thu hồi là đất thổ cư để “trả nợ” hộ ông Hưng. Ảnh: Hồng Bài.

Ngày 15/12/2004, UBND tỉnh Hòa Bình ra Quyết định số 2561/QĐ-UB về việc thu hồi 8.360m2 đất các loại tại xã An Bình, huyện Lạc Thủy để giao cho UBND huyện Lạc Thủy quy hoạch khu dân cư. Trong đó: Đất nông nghiệp 6.715m2, đất chưa sử dụng 1.645m2.

Ngày 17/1/2006, UBND huyện Lạc Thủy ra Quyết định số 10/QĐ-UBND về việc giao đất cho các hộ gia đình, cá nhân tại khu Chợ Đập, xã An Bình. Có 34 hộ được giao đất ở với diện tích từ 85 - 175m2/lô, trong đó, 10 hộ được giao đất mặt đường khu Chợ Đập, thôn An Sơn 1, mỗi lô diện tích 175m2 (5m mặt đường).

Sau khi nhận đất, một số hộ đã chuyển quyền sử dụng đất cho hộ khác, một số hộ đã xây nhà kiên cố.

Một thời gian sau, ông Nguyễn Đức Hưng, thôn Chợ Đập đến thửa đất được giao (thửa số 14, tờ bản đồ 31) để làm nhà thì thấy thửa đất của mình chỉ còn khoảng 70m2, thiếu hơn 100m2. Ông Hưng kiến nghị lên UBND xã.

Để có đủ diện tích 175m2 đất cho hộ ông Hưng, UBND xã An Bình đã làm Tờ trình số 187/TTr-UBND ngày 28/9/2012 về việc xin thu hồi đất phần đường đi của xã đi vào 2 hộ Quách Công Toán và Đinh Khắc Thúy, đồng thời làm đường đi mới theo quy hoạch nông thôn mới.

Phương án này của UBND xã An Bình bị hộ ông Thúy và ông Toán phản đối. Ông Thúy cho rằng, con đường đi rộng 4m đã có trong quy hoạch và được thể hiện trên bản đồ địa chính xã, vì vậy, không thể thu hồi làm đất thổ cư. Ông Toán và ông Thúy đã làm đơn khiếu nại gửi UBND xã An Bình, UBND huyện Lạc Thủy và UBND tỉnh Hòa Bình về việc một số hộ sau khi được giao đất đã tự lấn chiếm sang đất hộ khác (phần mặt đường) nên dẫn đến thửa đất số 14 của hộ ông Nguyễn Đức Hưng bị thiếu diện tích.

Trao đổi với PV, ông Bùi Tiến Dũng, Chủ tịch UBND xã An Bình cho biết: Hộ ông Quách Công Toán và hộ ông Đinh Khắc Thúy, thôn An Sơn 1, trước đây đã mua đất, dựng nhà trái phép trên khu đất mặt đường Chợ Đập, UBND xã đã cưỡng chế và 2 hộ đã được giao đất lùi vào phía trong, cách mặt đường khoảng 100m. Con đường 2 hộ đang sử dụng, trước đây là đường tự phát do các chủ mỏ đá cho xe ô tô vào mỏ vận chuyển đá, UBND xã không quy hoạch đất làm đường giao thông nông thôn. Việc mở con đường mới là phù hợp, đúng với quy hoạch chung của xã để xây dựng nông thôn mới.

Theo Kết luận thanh tra số 04/KL-UBND, ngày 14/5/2013 của UBND huyện Lạc Thủy: “Phần diện tích đất do UBND xã An Bình đề nghị thu hồi không nằm trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của UBND xã An Bình, hiện nay chưa được cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi”. Như vậy, con đường mà ông Quách Công Toán và ông Đinh Khắc Thúy khiếu nại cho rằng UBND xã An Bình đã thu hồi để cấp cho hộ ông Nguyễn Đức Hưng làm đất thổ cư là chưa hoàn toàn đúng. UBND Lạc Thủy yêu cầu UBND xã An Bình “cần xem xét việc quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất tại thôn Chợ Đập, nếu phù hợp với quy hoạch được HĐND xã thông qua, được cấp có thẩm quyền phê duyệt thì làm các thủ tục trình UBND huyện xem xét”. Trên cơ sở thực tế, theo quy hoạch mô hình nông thôn mới thì việc UBND xã An Bình thu hồi diện tích đất con đường mà gia đình ông Toán, ông Thúy đang sử dụng là đúng và hợp lý.

Qua thanh tra còn cho thấy, 9/10 hộ được giao đất tại khu Chợ Đập đều vi phạm Luật Đất đai, tự ý lấn chiếm đất. Cụ thể: Hộ Nguyễn Văn Bộ, thửa số 2, diện tích được giao là 115m2, diện tích đo thực tế là 219m2, tăng 104,5m2; hộ Lê Văn Ý, số thửa 15, diện tích được giao là 175m2, diện tích thực đo là 227,3m2, tăng 52,3m2; hộ Đinh Ngọc Đức, thửa số 01, diện tích tăng là 41,2m2... Trong khi đó, hộ ông Nguyễn Đức Hưng, diện tích được giao là 175m2, diện tích thực đo là 70m2, thiếu 105m2.

Vì lợi ích cá nhân, các hộ trên đã cố tình vi phạm Luật Đất đai, gây khó khăn cho chính quyền xã An Bình trong việc cấp trả đất cho hộ ông Nguyễn Đức Hưng. Từ đó cũng cho thấy, công tác quản lý sử dụng đất đai ở đây chưa chặt chẽ.

Ông Vũ Duy Hưng, Chánh Thanh tra huyện Lạc Thủy cho biết: Sau khi có kết luận thanh tra, UBND huyện đã giao cho UBND xã An Bình phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường và Chi cục Thuế tiến hành xử lý vi phạm hành chính đối với các hộ lấn chiếm đất, vi phạm Luật Đất đai và thu tiền sử dụng đất theo quy định.

Sự chỉ đạo của UBND huyện Lạc Thủy là kịp thời, kiên quyết nhưng chưa đủ tính răn đe. Vì hành vi vi phạm của các hộ trên là cố tình vì lợi ích cá nhân, đặc biệt có hộ diện tích đất lấn chiếm tăng tới 104,5m2, cần bị thu hồi.

   Hồng Bài