Đồng thời, đề nghị cấp có thẩm quyền sớm giải quyết dứt điểm vụ việc để doanh nghiệp có nguồn chi trả các hộ dân đã đóng góp vốn để thực hiện Dự án (D.A) Hạ tầng kỹ thuật khu phố thương mại và siêu thị chợ Cuối.

Tố cáo thất thu ngân sách

Đây là 1 trong 11 vụ việc KN, tố cáo (TC) tồn đọng kéo dài tại tỉnh Hải Dương được Tổ Công tác của Thanh tra Chính phủ tiến hành rà soát theo Kế hoạch 1130. (Các năm 2009 - 2010, Báo Thanh tra đã có loạt bài phản ánh). 

Thực hiện kế hoạch xây dựng D.A chợ Cuối đã được phê duyệt, năm 2006, UBND tỉnh Hải Dương ban hành quyết định phê duyệt hình thức đấu thầu và danh sách các nhà thầu để xây dựng và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật khu phố thương mại và siêu thị chợ Cuối, hình thức đấu thầu hạn chế. Tham gia đấu thầu, Công ty Cổ phần Đầu tư Tây Bắc (Cty Tây Bắc) là đơn vị trúng thầu với mức giá cao nhất hơn 3,8 tỷ đồng.

Trên cơ sở kết quả phiên đấu giá, tháng 5/2007, UBND tỉnh Hải Dương ban hành Quyết định số 1689 thu hồi và giao đất để thực hiện D.A xây dựng Khu phố thương mại và siêu thị chợ Cuối huyện Gia Lộc với tổng diện tích thu hồi hơn 18,1 nghìn m2 (trong đó, thu hồi 16.933m2 đất do các hộ gia đình và 1.222m2 UBND thị trấn Gia Lộc đang quản lý, sử dụng). Diện tích đất Cty Tây Bắc khai thác kinh doanh là hơn 10,4 nghìn m2, phần còn lại làm hạ tầng kỹ thuật khu dân cư mới. Sau khi hoàn thành, Cty Tây Bắc bàn giao cho UBND thị trấn Gia Lộc quản lý.

Tháng 11/2007, Cty Tây Bắc được UBND tỉnh Hải Dương ban hành quyết định cấp giấy chứng nhận (GCN) quyền sử dụng đất (QSDĐ) với tổng diện tích hơn 6,5 nghìn m2, thời hạn sử dụng 50 năm. Diện tích còn lại đang làm thủ tục cấp GCN QSDĐ theo quyết định thu hồi và giao đất của UBND tỉnh.

Sau khi nhận bàn giao mặt bằng, hoàn thành các nghĩa vụ theo quy định, Cty Tây Bắc tiến hành triển khai đầu tư D.A bằng nguồn vốn tự có, vốn vay và vốn huy động của các cá nhân. 

Điều đáng nói, trong khi Cty Tây Bắc mới thực hiện được trên 70% các hạng mục công trình, thì một số công dân thị trấn Gia Lộc có đơn TC cho rằng chính quyền địa phương không thực hiện quy định của Nhà nước trong việc lập, phê duyệt quy hoạch di chuyển mồ mả, đấu giá QSDĐ gây thất thoát nguồn thu ngân sách của địa phương. 

Khiếu kiện của công dân được UBND tỉnh Hải Dương giao Thanh tra tỉnh kiểm tra, xác minh, kết luận và có Báo cáo số 486/KL-XKT về kết quả xác minh. Tuy nhiên, người dân vẫn không đồng tình và tiếp khiếu gay gắt.

Để giải quyết dứt điểm vụ việc, tháng 4/2010, UBND tỉnh Hải Dương đã có quyết định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng chợ Cuối và quyết định thu hồi hơn 18,1 nghìn m2 đất do Cty Tây Bắc đang quản lý, sử dụng tại thị trấn Gia Lộc giao cho UBND huyện Gia Lộc tiếp tục thực hiện D.A này. 

Tiếp đó, UBND tỉnh có quyết định phê duyệt chuyển đổi chủ đầu tư thực hiện D.A đầu tư xây dựng chợ Cuối từ Cty Tây Bắc sang UBND huyện Gia Lộc, nhưng một số công dân vẫn tiếp tục có đơn kiến nghị sớm bàn giao công trình chợ Cuối về thị trấn Gia Lộc quản lý để có điều kiện ổn định kinh doanh; một số công dân có tiền góp vào D.A đề nghị UBND tỉnh bồi thường cho Cty Tây Bắc để Cty trả tiền và bồi thường thiệt hại cho họ.

Về phía mình, Cty Tây Bắc không đồng ý với phương án thanh toán giá trị đầu tư vào D.A đã được Chủ tịch UBND tỉnh phê duyệt và kiến nghị được bồi thường đất và tiền theo giá trị thực tế Cty đã đầu tư vào D.A cộng với lãi suất để có tiền trả cho các cá nhân tham gia góp vốn vào D.A.

Hài hòa quyền lợi

Để giải quyết các nội dung KN, kiến nghị của công dân, UBND tỉnh đã nhiều lần giao các ngành chức năng của tỉnh tham mưu, đề xuất biện pháp giải quyết và tổ chức đối thoại, giải thích cho công dân hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình, nhưng họ vẫn không đồng tình mà tiếp khiếu.

Thực hiện Kế hoạch 1130 về rà soát các vụ việc khiếu kiện phức tạp, tồn đọng, kéo dài, Tổ Công tác của Thanh tra Chính phủ cùng Thanh tra tỉnh Hải Dương đã làm việc trực tiếp với lãnh đạo Cty Tây Bắc. 

Tại buổi làm việc, lãnh đạo Cty đã cung cấp tài liệu, hồ sơ liên quan đến quá trình thực hiện D.A và kết quả làm việc với các cơ quan liên quan của tỉnh Hải Dương sau khi UBND tỉnh thu hồi D.A và chuyển đổi chủ đầu tư sang UBND huyện Gia Lộc. Cty Tây Bắc kiến nghị được bồi thường theo quy định pháp luật đất đai khi Nhà nước thu hồi đất, tính khoản lãi suất tiền đầu tư từ thời điểm quyết toán đến khi nhận tiền bồi thường vì từ thời điểm phải dừng thực hiện D.A đến nay (khoảng 4 năm), Cty chưa được thanh toán bất cứ khoản nào. Đồng thời, đề nghị áp dụng phương pháp xác định giá trị đầu tư sử dụng nguồn vốn doanh nghiệp để thanh toán cho Cty vì D.A hoàn toàn sử dụng nguồn vốn của nhà đầu tư, vốn vay và vốn huy động của các cá nhân.

Theo Sở Tài chính Hải Dương, phương án xác định giá trị đầu tư đối với D.A chợ Cuối được thực hiện theo nguyên tắc xác định giá trị đầu tư xây dựng công trình hoàn thành theo quy định pháp luật đầu tư xây dựng cơ bản. Không chấp nhận toàn bộ chi phí về quản lý D.A, chi phí lãi vay ngân hàng được chấp nhận 1 phần. 

Sở Tài nguyên và Môi trường thì cho rằng việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ khi địa phương có quyết định thu hồi phần đất D.A chợ Cuối thuộc quyền quản lý, sử dụng của Cty Tây Bắc. Do phải chuyển đổi chủ đầu tư, đất chưa đưa vào sử dụng, hạ tầng chưa hoàn thiện nên chưa thể xác định mục đích sử dụng. 

Trên cơ sở ý kiến của các sở, ngành, ngày 3/12/2012, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hải Dương có thông báo chỉ đạo thanh toán giá trị đầu tư như phương án UBND tỉnh lập và sớm chi trả tiền đấu thầu QSDĐ do Cty Tây Bắc đã nộp trước đây (kể cả lãi suất). Đối với số tiền còn lại, nguồn chi trả lấy từ tiền sử dụng đất của khu dân cư phía Bắc, thị trấn Gia Lộc trong năm 2012.

Cũng theo Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hải Dương, trong khi chờ nguồn chi trả, xem xét cho Cty Tây Bắc giãn nợ và hoàn thiện các thủ tục về QSDĐ đối với một số D.A chậm nộp tiền QSDĐ trên địa bàn tỉnh. Nếu nguồn không đủ chi trả cho D.A xem xét cho đối trừ tiền sử dụng đất mà Cty phải nộp…

Căn cứ hồ sơ, tài liệu liên quan, kết quả làm việc với các cơ quan của tỉnh, Tổ Công tác của Thanh tra Chính phủ xác định tính chất đặc thù của D.A là có sử dụng quỹ đất để đầu tư hạ tầng theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Nhà đầu tư thông qua việc đấu thầu, đấu giá QSDĐ để thực hiện D.A, ngoài diện tích đất được phép kinh doanh, nhà đầu tư phải thực hiện thi công các hạng mục công trình chợ Cuối bằng nguồn vốn của nhà đầu tư để bàn giao cho địa phương quản lý.

Để bảo đảm quyền lợi của nhà đầu tư, đồng thời, hạn chế việc KN,TC phát sinh làm ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương, Tổ công tác đề nghị UBND tỉnh Hải Dương tiếp tục rà soát lại quá trình giải quyết để thống nhất phương án bồi thường, hỗ trợ với Cty Tây Bắc bảo đảm hài hòa quyền lợi của Nhà nước và chủ đầu tư bị thu hồi D.A, phù hợp với quy định của pháp luật.

Sau khi thống nhất được phương án bồi thường, hỗ trợ đề nghị UBND tỉnh Hải Dương có kế hoạch cụ thể trong việc bố trí nguồn vốn thanh toán dứt điểm cho Cty Tây Bắc để Cty chi trả cho các cá nhân tham gia góp vốn đầu tư vào các D.A. Đồng thời, chỉ đạo bàn giao việc quản lý chợ Cuối về UBND thị trấn Gia Lộc.

Phương án này được lãnh đạo Thanh tra Chính phủ, lãnh đạo UBND tỉnh Hải Dương cùng thống nhất và tổ chức thực hiện.