Kỳ họp HĐND lần này đã đưa ra việc khắc phục tình trạng cấp GCNQSDĐ cho người dân. Ảnh: Văn Thanh

Giải quyết dứt điểm những trường hợp khó khăn

Theo báo cáo kết quả giám sát do Phó Trưởng Ban Kinh tế, Ngân sách HĐND tỉnh Đinh Ngọc Thúy trình bày tại Kỳ họp thứ 24, HĐND tỉnh Thanh Hóa khóa XVIII mới khai mạc sáng nay, việc thực hiện Kết luận số 251/KL-HĐND của Thường trực HĐND tỉnh về tình hình cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh luôn nhận được sự quan tâm vào cuộc đồng bộ và trách nhiệm của các cấp, các ngành.

Để Kết luận số 251/KL-HĐND mang lại hiệu quả cao nhất, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch và giao nhiệm vụ cụ thể cho các sở, ngành, UBND cấp huyện theo hướng “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian giải quyết”.

Các đại biểu tham dự kỳ họp. Ảnh: Văn Thanh

Ngoài tham mưu cho UBND tỉnh giải quyết dứt điểm nhiều trường hợp khó khăn, phức tạp tại xã Thiệu Giang (Thiệu Hóa), xã Hoạt Giang (Hà Trung), thôn Yên Bái, xã Tế Lợi (Nông Cống)..., lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), Văn phòng Đăng ký đất đai Thanh Hóa đã làm việc trực tiếp với UBND 16 huyện, thị xã, thành phố về công tác rà soát, thống kê, phân loại hồ sơ đăng ký đất đai tại địa phương; thường xuyên hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện đối với UBND các huyện, thị, thành phố và các Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai.

27/27 huyện, thị xã, thành phố đã thành lập Ban chỉ đạo hoặc Tổ công tác để chỉ đạo công tác cấp GCNQSDĐ; đồng thời xây dựng kế hoạch để giải quyết số hồ sơ tồn đọng. Duy trì giao ban với công chức địa chính cấp xã định kỳ hằng quý và 6 tháng để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện việc cấp giấy chứng nhận lần đầu cho hộ gia đình, cá nhân.

Qua rà soát, thống kê, phân loại, hồ sơ tồn đọng về đăng ký biến động, cấp đổi, cấp lại GCNQSDĐ thuộc thẩm quyền giải quyết của Văn phòng Đăng ký đất đai Thanh Hóa là 11.159 hồ sơ. Đối với cấp huyện, năm 2022 là 67.773 trường hợp; năm 2023 là 75.068 trường hợp; năm 2024 là 55.623 trường hợp.

Ban hành nhiều văn bản để đôn đốc

Để giải quyết số hồ sơ tồn đọng rất lớn này, Sở TN&MT đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh, UBND cấp huyện xây dựng kế hoạch giải quyết. Đến nay, có 17 huyện, thị xã, thành phố đã xây dựng kế hoạch giải quyết các trường hợp tồn đọng đúng thời gian yêu cầu.

Hướng đến sự minh bạch và tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân, công tác cải cách thủ tục hành chính (TTHC) được chú trọng thực hiện bằng nhiều hình thức như: Niêm yết đầy đủ bộ TTHC về đăng ký, cấp giấy chứng nhận; lắp camera giám sát và công khai số điện thoại đường dây nóng tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả; công khai, minh bạch các thành phần hồ sơ, đơn giản hóa quy trình giải quyết; kịp thời xử lý các phản ánh, thắc mắc của người dân; tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm cán bộ, công chức, viên chức có biểu hiện gây phiền hà, sách nhiễu khi giải quyết TTHC.

Hiện nay, 100% hồ sơ tiếp nhận và giải quyết được theo dõi trạng thái xử lý trên Hệ thống thông tin giải quyết TTHC của tỉnh. Tại Sở TN&MT có 5 TTHC lĩnh vực đất đai thuộc thẩm quyền giải quyết được cắt giảm thời từ 20 - 40% so với quy định.

Vấn đề cấp GCNQSDĐ trên địa bàn Thanh Hóa từng bước được khắc phục. Ảnh: Văn Thanh

Những năm trước đây, câu chuyện “bôi trơn” hay “lót tay” khi giải quyết TTHC lĩnh vực đất đai đã trở thành “thông lệ”. Để xử lý nghiêm tình trạng này, Sở TN&MT đã thành lập Tổ kiểm tra, giám sát và hỗ trợ hoạt động đăng ký, cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của Văn phòng Đăng ký đất đai Thanh Hóa và thực hiện kiểm tra tại 7 Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai cấp huyện. UBND các huyện, thị xã, thành phố cũng thực hiện nghiêm túc công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát và xử lý, giải quyết đơn thư của công dân. Cùng với tiếp công dân theo quy định, lãnh đạo các huyện tăng cường đối thoại trực tiếp với công dân nhằm giải quyết các kiến nghị, phản ánh kịp thời, hiệu quả.

Với sự vào cuộc đồng bộ và trách nhiệm, từ 1/6/2022 đến 30/6/2024, toàn tỉnh tiếp nhận 488.784 hồ sơ về cấp giấy chứng nhận cho hộ gia đình và cá nhân. Kết quả, đã giải quyết 435.587 hồ sơ đạt (đạt 89,1%), trong đó quá hạn 4.667 hồ sơ (chiếm 1,07% so với tổng số hồ sơ đã giải quyết). Tình trạng hồ sơ quá hạn tuy chưa được khắc phục một cách triệt để bởi nhiều lý do, song từ con số hơn 2,4% giai đoạn 2019 – 2021 giảm còn 1,07% giai đoạn 2022 - 2024 cho thấy sự nỗ lực không ngừng của Văn phòng Đăng ký đất đai từ tỉnh đến cơ sở cũng như UBND các cấp. Qua đó cho thấy, niềm tin của người dân cũng đang dần được tạo dựng.

Tuy nhiên, việc cấp GCNQSDĐ vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc bởi sự mâu thuẫn, chồng chéo, không thống nhất, không đồng bộ giữa pháp luật về đất đai và các pháp luật khác có liên quan, như Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp, Luật Đấu thầu, Luật Xây dựng, Luật Nhà ở... Việc rà soát, phân loại tồn đọng về cấp GCNQSDĐ còn thủ công, việc nắm bắt, cập nhật thông tin không kịp thời, dẫn đến số liệu thường xuyên thay đổi. Cơ sở dữ liệu địa chính chưa hoàn thiện, đồng bộ; hồ sơ bản đồ địa chính không đầy đủ, không đúng thực tế. Công tác quản lý đất đai trước đây qua các thời kỳ chưa chặt chẽ; việc quản lý, lưu trữ hồ sơ địa chính, hồ sơ cấp giấy chứng nhận chưa được quan tâm, vì vậy nhiều hồ sơ bị hư hỏng, thất lạc...

Một số công chức, viên chức còn có thái độ hách dịch, sách nhiễu, gây dư luận không tốt trong Nhân dân; có biểu hiện né tránh, đùn đẩy trách nhiệm khi giải quyết TTHC về đất đai còn. Công tác thẩm tra hồ sơ cấp giấy chứng nhận còn sai sót, trả lại hồ sơ quá một lần, thời gian giải quyết hồ sơ kéo dài. Cá biệt có một số cán bộ, công chức, viên chức vi phạm pháp luật phải xử lý hình sự.