Chợ đêm Hạ Long. Ảnh: internet

Sự cố chợ trung tâm Hải Hà (huyện Hải Hà), nơi có 600 hộ tiểu thương kinh doanh sầm uất, ổn định trở nên phức tạp từ cuối năm 2013 khi huyện Hải Hà ép buộc hộ tiểu thương sang một điểm chợ mới do Công ty TNHH Đức Dương xây dựng từ trước.

Với chợ đêm Hạ Long, chỉ trong vòng 6 tháng, UBND TP Hạ Long buộc người dân di chuyển liên tiếp 2 lần chợ. Tiểu thương vừa chuyển sang chợ tạm ở bến xe Bãi Cháy cũ (phường Bãi Cháy) vào tháng 6/2014, nay lại ép chuyển tới khu thương mại mới hình thành (phường Hùng Thắng) nằm cách xa trung tâm du lịch Bãi Cháy khoảng 5 km và khá vắng vẻ.

Những vấn đề bức xúc trên khiến các hộ tiểu thương tìm tới cơ quan công quyền từ cấp huyện, TP đến cấp tỉnh đề nghị giải quyết. Điển hình, ngày 15/5/2014, các hộ tiểu thương kinh doanh ở chợ Hải Hà tụ tập đông người tại trụ sở HĐND - UBND huyện, có hành động quá khích, gây rối trật tự công cộng. Vụ việc khiến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Quảng Ninh ra quyết định khởi tố vụ án hình sự gây rối trật tự công cộng và chống người thi hành công vụ.

Nóng hơn nữa, cuối tháng 6 vừa qua, tại chợ Hải Hà, khi thời hạn cưỡng chế chợ đến gần, hơn 300 hộ tiểu thương đã "cố thủ" bằng cách dựng bạt, lều tạm đưa gia đình trẻ nhỏ, người già ngủ đêm ở chợ khiến tình hình an ninh trở nên phức tạp... Trong khi đó, trong tuần đầu tháng 11, các hộ tiểu thương ở chợ đêm Hạ Long cầm băng zôn, biểu ngữ "cứu lấy chợ đêm" tập trung đông người ở các trụ sở công quyền.

Việc di chuyển các chợ Hải Hà, chợ đêm Hạ Long là cần thiết, tuy nhiên, cách chính quyền địa phương thực hiện xem ra còn "nóng" vội, chưa nhận được sự đồng tình của người dân, khiến tình hình trở nên phức tạp.

Vụ chợ Hải Hà, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh đã phải vào cuộc và nhận định: Xung quanh việc di chuyển chợ Hải Hà từ chợ cũ sang chợ mới, cả 4 bên gồm: Huyện ủy, UBND huyện Hải Hà, Công ty TNHH Đức Dương (chủ đầu tư công trình xây dựng chợ trung tâm Hải Hà mới) và một số hộ tiểu thương đều có lỗi. Tỉnh ủy Quảng Ninh và Huyện ủy Hải Hà đã ra các quyết định kỷ luật đối với các cán bộ, lãnh đạo huyện Hải Hà trong công tác quản lý chợ trung tâm huyện. Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đỗ Thông phải xin lỗi trước dân vì những sai sót của cán bộ, lãnh đạo địa phương trong công tác quản lý chợ. Theo đó, địa phương kịp đưa ra các giải pháp tình thế xử lý sai sót trong việc di chuyển chợ. UBND tỉnh Quảng Ninh đồng ý chủ trương bổ sung quy hoạch thêm một chợ mới ở vị trí khác theo nguyện vọng của người dân Hải Hà.

Tuy nhiên, ở chợ đêm Hạ Long, sự việc vẫn còn nan giải khi chính quyền địa phương cho rằng, đây là chợ hoạt động trái với chủ trương của tỉnh, trái với pháp luật. Trong khi đó, người dân thì lại đưa ra đủ các văn bản quy phạm pháp luật chứng minh tính hợp pháp của chợ như: quyết định thành lập, quy chế hoạt động tạm thời, giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của chính quyền TP cấp cho các hộ tiểu thương...

Không chấp nhận các chứng cứ trên, chính quyền địa phương vẫn cho rằng, chợ đêm Hạ Long tồn tại trái luật nên các hộ tiểu thương không được hưởng bất kỳ chế độ bồi thường, hỗ trợ và bố trí tái kinh doanh nào khác. Chính quyền địa phương đưa ra phương án duy nhất là các hộ tiểu thương phải di chuyển đến một khu trung tâm thương mại mới còn vắng vẻ và nằm cách xa trung tâm du lịch Bãi Cháy gần 5 km, nơi trước đây hàng chục hộ tiểu thương ở chợ đêm Hạ Long đã đến kinh doanh nhưng không hiệu quả. Đến nay, người dân vẫn kiên trì đưa ra tâm tư nguyện vọng nhưng chính quyền địa phương không chấp nhận mà vận động người dân di chuyển về trung tâm thương mại trước ngày 31/12/2014, nếu không sẽ tiến hành cưỡng chế, giải tỏa chợ tạm.

Trong lúc vấn đề "chợ" đang nóng do công tác quản lý yếu kém thì những điểm chợ mới ở TP Hạ Long lại phát sinh. Cụ thể, một khu phố - khu chợ ẩm thực Hạ Long mới đây được tỉnh cho phép hình thành đi vào hoạt động. Chính quyền TP "chia lô" cho các hộ thuê kinh doanh dịch vụ ăn uống. Những quán bia, quán nhậu vỉa hè nhếch nhác được lập ra nằm sát bên bờ Vịnh Hạ Long, trên vỉa hè một con đường ven biển, được coi đẹp nhất Hạ Long.
Vấn đề vệ sinh khó kiểm soát, gây mất an toàn giao thông trên tuyến đường này. Trong khi đó, Hạ Long đang nghiên cứu xây dựng một con đường di sản ven vịnh, tất yếu sẽ liên quan đến việc khu chợ ẩm thực này. Những vướng mắc tựa như các chợ Hải Hà, chợ đêm Hạ Long có lẽ sớm muộn cũng sẽ diễn ra tương tự ở khu chợ ẩm thực. Nhiều người dân nói, phải chăng chính quyền TP đang "tự lấy đá ghè chân mình".

Văn Đức