Bình ổn giá thuốc phải kiểm soát chất lượng thuốc để tránh sự việc như Công ty cổ phần dược liệu TW2 đưa thuốc hết hạn đi làm... từ thiện!

Mục tiêu lớn

Để cụ thể hóa chương trình này, Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh đã lập danh sách 40 hoạt chất thuộc 10 nhóm hàng thuốc thiết yếu sản xuất trong nước như thuốc giảm đau,  hạ sốt, chống dị ứng, trị tiêu chảy, trị bệnh đau dạ dày, trị ho, thuốc tim mạch, trị tiểu đường, thuốc kháng sinh, kháng viêm,... để tham gia chương trình. 

Theo đánh giá của Sở Y tế, số lượng thuốc tham gia bình ổn thị trường chiếm 50% nhu cầu của các nhóm thuốc thiết yếu, đồng thời có đủ khả năng cân đối cung cầu cho người dân, kể cả trong trường hợp xảy ra biến động khi mà nhu cầu sử dụng thuốc tăng. Những mặt hàng thuốc bình ổn được phân phối qua hệ thống nhà thuốc bệnh viện, nhà thuốc của doanh nghiệp và nhà thuốc tư nhân trên địa bàn. 

Nói về tính khả thi của chương trình này, bà Phạm Khánh Phong Lan, Phó Giám đốc Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh cho rằng, các Công ty dược và doanh nghiệp tham gia chương trình phải có cơ sở vật chất, phương tiện vận chuyển, mạng lưới phân phối cũng như phải chủ động nguồn hàng với giá bán cam kết thấp hơn 10% so với mặt hàng cùng loại ngoài thị trường.

Hiện nay, đã có 4 doanh nghiệp dược đăng ký tham gia bình ổn giá thuốc là Công ty Dược 3/2, Công ty Xuất nhập khẩu dược phẩm Domesco, Công ty Dược Glomed và Công ty Dược Euvipharm. Khi tham gia bình ổn, các doanh nghiệp sẽ được vay vốn không tính lãi, không thế chấp tài sản trong thời gian 12 tháng kể từ ngày giải ngân với tổng số vốn ban đầu của chương trình là 9 tỷ đồng. Ngoài ra, các cơ quan chức năng sẽ hỗ trợ truyền thông, quảng bá đối với các sản phẩm và các điểm bán của đơn vị y tế tham gia trong chương trình.

Liệu có quá sức ?

Thực tế, số lượng và tên các nhãn thuốc mà các cơ quan chức năng TP. Hồ Chí Minh sẽ thực hiện bình ổn giá là thuốc nội. Còn giải thích như bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh thì mặt hàng tân dược được bình ổn chỉ có thể là thuốc nội, vì giá thuốc ngoại nằm ngoài tầm tay của địa phương. 

Trong khi đó, trả lời báo chí, bà Phạm Khánh Phong Lan, Phó Giám đốc Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh cho biết, Quỹ bình ổn giá thuốc khoảng vài chục tỷ đồng sẽ  hướng đến những người dân bị bệnh nhưng phải tự mua thuốc. Khi có nguồn thuốc ổn định bán với bình ổn, thị trường buộc phải điều tiết theo. Điều này có ý nghĩa hỗ trợ rất lớn đối với người có thu nhập thấp.

Quyết tâm của Ngành Y tế đã có, nhưng thực tế thị trường thuốc của địa phương với hơn 10 triệu dân thì phức tạp hơn nhiều. Điều này đã được đại diện nhiều Công ty dược nghi ngại rằng Quỹ bình ổn giá thuốc có số vốn hữu hạn liệu đủ sức đáp ứng nhu cầu thuốc chữa bệnh giá thấp cho nhu cầu của người dân có thu nhập thấp. Vì rằng một  chứng bệnh thì có nhiều loại thuốc chữa trị, trong đó thuốc đặc trị các bệnh mãn tính cũng có vô số loại, thì Quỹ bình ổn giá thuốc có thể đủ sức bình ổn được những mặt hàng thuốc thiết yếu hay không ?

Cũng còn một thực tế là nếu giá thuốc chỉ được bình ổn tại một địa phương thì liệu có dẫn đến tình trạng giới kinh doanh tân dược sẽ lợi dụng để mua gom giống như đã xảy ra tại hệ thống các siêu thị khi thực hiện bình ổn hàng tiêu dùng. Quy luật thị trường là nơi đâu giá bán rẻ thì sẽ có nhiều đối tượng tham gia mua lại để bán cho các vùng có giá mua cao hơn. Nếu các cơ quan chức năng TP. Hồ Chí Minh chỉ thực hiện bình ổn giá thuốc tại địa phương thì liệu rằng có kiểm soát được việc nhiều đối tượng sẽ kiểm lời từ việc mua giá rẻ bán giá đắt?

Ngoài ra, chất lượng thuốc tham gia bình ổn sẽ được kiểm soát ra sao? Vì rằng đã có nhiều Công ty dược lợi dụng những chương trình từ thiện hoặc hỗ trợ thuốc cho người nghèo để lén đưa thuốc hết hạn sử dụng hoặc thuốc chất lượng kém ra khỏi kho chứa.

Tất cả những vấn đề này sẽ là các nút thắt khi các cơ quan chức năng thực hiện chương trình bình ổn giá thuốc để bệnh nhân nghèo có thể hưởng lợi trong điều kiện cả nước đang nỗ lực thực hiện an sinh xã hội để đảm bảo phát triển bền vững.

Ngọc Tấn