Đền Ô Nam nhạc Ô Trà Sơn hoang sơ, tàn tạ. Ảnh: Trần Mơ

Đền Đô Nam nhạc Ô Trà Sơn từ bao đời nay được coi là thần linh bảo hộ cho làng, ấy vậy mà bây trở nên tàn tạ, cỏ dại mọc um tùm, tấm bia chi chít những nét vẽ bậy nguệch ngoạc.

Ngôi nhà Hữu vu và Tắc môn mục nát, tường gạch bong tróc từng mảng lớn, rêu bám phủ, những cột trụ rạn nứt, sứt mẻ còn một nửa gạch đá như không trụ nổi mái đền phía trên. Có ngôi đã bị đổ sập mái tự bao giờ.

Hai ngôi nhà Song mã dường như hư hỏng hoàn toàn. Ảnh: Trần Mơ

Ngôi nhà đựng đồ tế lễ trơ gạch đá, mục gỗ, những Song mã, chim Hạc, con thì mất chân, con thì mất đầu khiến không ít người tiếc nuối cho ngôi đền cổ kính.

Chính điện cũng không khá khẩm hơn khi trần nhà mái đền là những lỗ hổng lớn, gạch vỡ, mối mọt gặm nhấm, gỗ mục chất đống trong góc đền thờ.

Theo thần tích, Đô Nam nhạc Ô Trà Sơn Đại vương chính là ông Võ Sùng Ban, làm quan dưới triều Lý Nhân Tông, có công lớn trong việc cầm quân đánh giặc Chiêm Thành, được nhà vua phong Thượng Quốc Công. Sau khi ông mất, triều đình ra chỉ dụ giao cho nhân dân vùng Tổng Nội Ngoại Thiên Lộc (nay là xã Thuần Thiện, huyện Can Lộc) - nơi ông đóng quân lập đền thờ tự và được phong thần bảo hộ của làng.

Ngôi nhà đựng đồ tế lễ chỉ còn trơ gạch đá. Ảnh: Trần Mơ

Đền Ô Trà Sơn được UBND tỉnh Hà Tĩnh xếp hạng Di tích Lịch sử văn hóa theo Quyết định số 2628-QĐ/UBND ngày 13/11/2006. Đền được giao cho gia đình anh em ông Ứng và ông Lượng, thôn Phúc Sơn, trông coi, quét dọn. Tuy nhiên, do lịch sử tồn tại quá lâu, ngôi đền đang xuống cấp trầm trọng

Bà Thuận, vợ ông Ứng, chia sẻ: “Gia đình tôi trông coi ngôi đền đã hơn chục năm nay. Đền tồn tại quá lâu, lại không được quan tâm trùng tu đúng mực nên bị xuống cấp đổ vỡ, chỉ chờ đến khi “con khóc mẹ mới cho bú””.

Gạch ngói, gỗ mục chất đống ở góc nhà Hạ điện. Ảnh: Trần MơTừ khi được xếp hạng di tích lịch sử của tỉnh, ngôi đền được trùng tu 1 lần, nhưng chỉ làm được ở Thượng điện còn những ngôi nhà trong đền thờ vẫn không được nâng cấp. “Giờ ngôi đền đỡ tan hoang hơn trước, chứ cách đây mấy năm ngôi đền đị đổ sập gần hết, con cháu họ Võ với xã đã hỗ trợ trùng tu nhưng cũng chỉ sửa sang được một vài chỗ”, bà Thuận cho biết thêm.

Bà Thuận xót xa nhìn lên những lổ hổng, mất mái của đền Ô Trà Sơn. Ảnh: Trần Mơ

Ông Lê Sỹ Hợi, Phó Chủ tịch UBND xã Thuần Thiện cho biết: “UBND xã đã báo lên tỉnh. Cấp tỉnh đã quyết định hỗ trợ 200 triệu đồng. Xã đã vận động người dân đóng góp được hơn 300 triệu đồng để sửa sang lại nhà Hạ điện và một số hạng mục đã xuống cấp. Tuy nhiên, ước tính trùng tu lại ngôi đền mất khoảng 1,2 tỷ đồng, do còn gặp khó khăn về kinh phí nên xã đang cố gắng kêu gọi các doanh nghiệp, các nhà hảo tâm ủng hộ để sửa sang lại toàn bộ ngôi đền khang trang hơn”.

Đền Ô Nam nhạc Ô Trà Sơn là di tích lịch sử có vị trí quan trọng trong đời sống văn hóa, tinh thần, tâm linh của nhân dân địa phương. Thiết nghĩ, ngôi đền cần phải được quan tâm đúng mực để nơi linh thiêng này không bị quên lãng theo thời gian.

Trần Mơ