Theo số liệu của TKV, nhìn lại thời điểm trước, nếu như năm 2016, ngành Than có tới hơn 118.000 người, thì đến nay, chỉ còn hơn 94.000 người. Trước đây, duy trì mô hình 24-28 phòng ban, nay giảm còn 14-15 phòng ban/đơn vị. Tập đoàn đang tiếp tục đẩy mạnh tái cơ cấu giai đoạn 2021-2025 với nhiệm vụ cốt lõi tái cấu trúc quản trị nội bộ. Đẩy mạnh tái cơ cấu, sắp xếp lao động hợp lý là một trong những giải pháp để các đơn vị trong Tập đoàn tăng năng suất, thu nhập cho người lao động, nhất là lao động trực tiếp.

Sau khi tái cơ cấu, các công ty của TKV đều duy trì ổn định sản xuất kinh doanh, năng suất và thu nhập của người lao động đều tăng cao. Năm 2023 tiền lương bình quân toàn Tập đoàn đạt 16,8 triệu đồng/người/tháng, tăng 11,9% so với kế hoạch đặt ra. Năm 2024, Tập đoàn phấn đấu tiền lương bình quân đạt hơn 17 triệu đồng/người/tháng, tăng 3,7% so với kế hoạch, tăng 2% so với thực hiện năm 2023. Cùng với đó, tiếp tục bảo đảm ngày công làm việc theo quy định, năng suất lao động dự kiến tăng từ 5-7% so với năm 2023.

Điển hình như Công ty Than Thống Nhất, thời gian qua, công ty đã đẩy mạnh tái cấu trúc nội bộ, sắp xếp, kiện toàn mô hình tổ chức, quản lý. Năm 2020, công ty sáp nhập Trạm Y tế vào Phòng Tổ chức lao động; sáp nhập Phòng Thanh tra - Pháp chế - Kiểm toán và Phòng Bảo vệ quân sự thành Phòng Kiểm soát nội bộ và Bảo vệ.

Năm 2021, công ty sắp xếp lại 12 phân xưởng khai thác còn 10 phân xưởng; sáp nhập Phân xưởng Ô tô vào Phân xưởng Sàng tuyển than; sáp nhập Phòng Thông gió thoát nước mỏ vào Phòng Kỹ thuật công nghiệp mỏ.

Việc tái cấu trúc nội bộ, sắp xếp, kiện toàn mô hình tổ chức giúp bộ máy của công ty ngày càng tinh giản và hiệu quả. Tái cơ cấu giúp đơn vị cắt giảm lao động gián tiếp từ 11% năm 2020 còn 9,7% năm 2023; qua đó, góp phần tăng năng suất, thu nhập cho người lao động. Năm 2023, năng suất khai thác than của đơn vị đạt 8,79 tấn/công, tăng 1,4 tấn so với năm 2021; tiền lương bình quân đạt 19,2 triệu đồng/người/tháng, tăng 3,1 triệu đồng so với năm 2021.

Thực hiện Đề án tái cơ cấu giai đoạn 2017-2020, TKV đã hoàn thành sáp nhập Công ty Than Hồng Thái vào Công ty Than Uông Bí; Công ty Kho vận Hòn Gai vào Công ty Tuyển than Hòn Gai; hợp nhất Công ty Xây dựng mỏ hầm lò I và Công ty Xây dựng mỏ hầm lò II thành Công ty Xây lắp mỏ.

Vùng Cẩm Phả, năm 2020, TKV sáp nhập thành công 2 mỏ lộ thiên có ranh giới gần nhau là Công ty CP Than Cao Sơn và Công ty CP Than Tây Nam Đá Mài, trở thành Công ty CP Than Cao Sơn.

Cuối tháng 6/2024, TKV cũng đã tiến hành hợp nhất Công ty CP Than Cọc Sáu và Công ty CP Than Đèo Nai thành Công ty CP Than Đèo Nai - Cọc Sáu. Mục tiêu của TKV sau khi hợp nhất là xây dựng Công ty CP Than Đèo Nai - Cọc Sáu có trình độ công nghệ, mô hình quản trị theo hướng hiện đại, chuyên môn hóa cao. Công ty phấn đấu doanh thu hằng năm vượt kế hoạch từ 3% trở lên; lợi nhuận vượt kế hoạch từ 5% trở lên; thu nhập bình quân của người lao động vượt kế hoạch từ 5% trở lên…

Trên cơ sở những kết quả đã đạt được trong triển khai Đề án giai đoạn 2017-2020, TKV tiếp tục yêu cầu các đơn vị thực hiện cơ cấu lại doanh nghiệp giai đoạn 2021-2025.

Ngày 27/10/2023, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết định số 1263/QĐ-TTg phê duyệt Đề án cơ cấu lại TKV đến năm 2025. Mục tiêu của đề án tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động để TKV trở thành tập đoàn kinh tế Nhà nước mạnh, có trình độ công nghệ, kỹ thuật sản xuất hiện đại, từng bước đáp ứng các chuẩn mực quốc tế về quản trị doanh nghiệp; nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm, hiệu quả hoạt động và sức cạnh tranh của doanh nghiệp; phát triển bền vững, hài hòa với môi trường và người lao động; phát triển phù hợp với xu thế của cuộc cách mạng công nghệ lần thứ tư, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, chuyển đổi năng lượng mới; góp phần quan trọng đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Theo đề án, tiếp tục duy trì TKV theo mô hình công ty mẹ - công ty con. Trong đó, công ty mẹ - TKV thực hiện đồng thời 2 chức năng chủ yếu: Trực tiếp sản xuất kinh doanh trong các lĩnh vực và đầu tư vốn vào các công ty con; giữ vai trò trung tâm, lãnh đạo, quản lý và chi phối hoạt động của các công ty con theo quy định của pháp luật nhằm đạt hiệu quả kinh doanh cao nhất của Tập đoàn và của từng công ty con.

Đồng thời, là đầu mối thực hiện những công việc mà Nhà nước trực tiếp giao cho TKV. Đề án cũng nhấn mạnh vào việc TKV đẩy mạnh thực hiện cơ cấu lại về quản trị doanh nghiệp; tập trung hoàn thiện thể chế quản lý, đổi mới, nâng cao hiệu quả quản trị tài nguyên, quản trị đầu tư, quản trị chi phí.

Thời gian tới, tiếp tục triển khai Đề án cơ cấu lại TKV giai đoạn đến năm 2025, Tập đoàn sẽ tiếp tục sắp xếp lại các đơn vị trực thuộc, thoái vốn tại các công ty không thuộc lĩnh vực kinh doanh chính, cơ cấu lại vốn góp của TKV tại một số công ty con; tiếp tục tập trung kinh doanh trong các lĩnh vực kinh doanh cốt lõi mà TKV có lợi thế về công nghệ sản xuất, kết cấu hạ tầng, bí quyết công nghệ, nhân lực và thị trường…

Trọng Tài