Vì xâu chuỗi các sự kiện, ai cũng thấy: Một “liên hoàn”, một “chuỗi mắt xích” các sai phạm của những “công bộc của dân” ở xã có, huyện có, tỉnh có. “Liên hoàn”, “mắt xích” là vì có sự kết nối giống như một sự “đồng thuận”, một sự “tha hóa” đã được cảnh báo từ nhiều năm nay.

Hết “chuyện làng Nhô” trong tiểu thuyết, đến chuyện nông dân Giao Thủy (Nam Định), đến chuyện chia đất Đồ Sơn (Hải Phòng), chuyện dự án đất đai 12 năm không thực hiện ở Lai Vu (Hải Dương), chuyện dự án lình xình ở Khánh Hòa, chuyện chia rừng cao su ở Bình Dương, Tây Ninh… Rồi chuyện cán bộ tỉnh nào, bộ nào, hễ nghe nói đến dân kêu kiện là “xua vợt te-nít” phán xanh rờn: “Chúng tôi đã giải quyết, đã hết thẩm quyền”.

“Hết thẩm quyền” nghĩa là đã xong việc, đã hết việc, “giờ tôi phải chơi thể thao để bảo vệ sức khỏe, phục vụ lâu dài”. Nhưng, đến khi ngồi “kiểm điểm” trước cơ quan thanh tra, kiểm tra, thì cũng chính những con người đó mới ấp úng, giọng van lơn: “Xin các anh bỏ qua cho! Việc này do em tin cấp dưới nên không xem xét kỹ. Dạ, dân bị oan! Dạ, chưa trả lời dân đúng pháp luật! Dạ, chưa đối thoại lần nào với dân…”. Bệnh quan liêu đã thấm vào máu, thật khó chữa trị!

Tại Hải Phòng, các cơ quan từ tư pháp đến hành pháp, từ giám sát Quốc hội, đến kiểm tra Đảng, thanh tra các sở… sau khi có chỉ đạo: Xử lý nghiêm các sai phạm, trả lại quyền lợi cho người dân thì mới lên tiếng đồng ý: Ca ngợi sự sáng suốt của Chính phủ. “Lâu nay, chúng tôi đang theo dõi, đang giám sát chặt chẽ, đang chờ ý kiến cấp trên”… Có nghĩa là “cơm vua ngày trời”, họp lên họp xuống, nhưng còn đến tận địa bàn nghe dân nói thì chưa!

Họ đã giám sát ai? Họ đã ăn lương ai? Ai đã ra các quyết định sai phạm ở địa phương? Đã tuyên các phiên tòa, đã đọc lệnh cưỡng chế, đã họp bàn, đã ra quân? Cần phải nghiêm túc phê và tự phê. Cần phải nhận khuyết điểm, “tự thanh tra mình”, tự ăn năn vì đã không làm tròn trách nhiệm trước dân, trước Đảng. Vì sao họ không có ý kiến ngăn chặn trước sai phạm của cơ quan mình, cấp ủy mình? Vì sao không gặp gỡ người dân đã bỏ phiếu giao trọng trách cho mình? Vì sao không nghe nổi “tiếng kêu thảm thiết” của người dân khi bị “quan xã” xử sai, “quan huyện” phán sai và “quan tòa” phán quyết sai? Họ còn có việc gì để làm nữa nếu không dùng các “thú tiêu khiển” về thể thao, về “ẩm thực” để giết thời gian và… bảo vệ sức khỏe?

“Điều đáng tiếc” đã xảy ra! Cứ tưởng năm nào cũng có họp, sơ kết, tổng kết, cũng có hứa trước dân, trước Đảng. Rồi, cán bộ có trọng trách ở địa phương, ở bộ, ngành sẽ làm tốt hơn công tác tiếp dân và giải quyết đơn thư, khiếu tố về đất đai. Cứ tưởng báo chí số nào cũng có bài nhắc nhở, khuyến cáo thì sự việc sẽ đỡ hơn khi các ngành, các cấp đồng lòng vào cuộc, đồng tâm vì dân… Còn Thanh tra Chính phủ thì đôn đốc, kiểm tra thường xuyên sẽ nắm rõ sự tình, hướng dẫn chu đáo.

Vậy mà, 80% đơn khiếu nại, tố cáo về đất đai của dân có chuyển nhưng chưa dứt điểm. Vì sao vậy? Vì việc cố tình “làm sai”, “xử sai”, “ra văn bản sai” của một số cán bộ có chức, có quyền ở nhiều địa phương. Luật pháp dù đã nhiều nhưng tinh thần thượng tôn pháp luật quả là còn ít!

Thật đáng tiếc! Chúng ta đã phụ lòng Thủ tướng, lãnh đạo Đảng và Nhà nước nếu không tập trung xử lý nghiêm minh các “ung nhọt” tham nhũng, có nơi đã thành “chuỗi ung nhọt”.

Hoàng Trí