CCB Tô Ngọc Sinh đang làm việc với PV

Công lý đến rồi lại đi?
   
Vợ chồng cụ Tô Văn Trà - Trần Thị Dần có mảnh đất 850 m2 thổ cư với 18 gian nhà được xây dựng trên đó cùng sinh sống với các con cháu. Chiến tranh xảy ra, gia tộc họ Tô đi tiêu thổ kháng chiến. Hai người con của vợ chồng cụ Trà là ông Tô Văn Ban và Tô Văn Nghĩa đã hy sinh trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. Kháng chiến trở về thì thấy có cơ quan đã lấy đất của gia đình làm trụ sở, vợ chồng cụ Trà đã có đơn đòi lại. Trong quá trình đòi đất, năm 1993 cơ quan này đã bàn giao cho Thị ủy, UBND thị xã (nay là TP) Hòa Bình sử dụng. Khi ông bà mất, ông Sinh là người thừa kế đã tiếp tục KN đòi đất…
   
Quá trình giải quyết KN, UBND tỉnh Hòa Bình cho rằng đã đền bù cho gia đình ông Sinh. Nhưng thực chất, ông Sinh khẳng định, cái mà UBND tỉnh Hòa Bình gọi là "đền bù" lại là đất gia đình ông được hưởng theo diện chính sách của Nhà nước (gia đình liệt sĩ). Tổng cục Địa chính (bây giờ là Bộ Tài nguyên và Môi trường) cũng về kiểm tra kỹ càng và cho rằng KN của ông Sinh có cơ sở, nhưng UBND tỉnh lại phủ nhận KN của ông Sinh.

Sau khi Tổng cục Địa chính có ý kiến trình Chính phủ, Phó Thủ tướng khi đó là ông Nguyễn Công Tạn đã kết luận: "Việc bác KN của ông Sinh là không phù hợp, yêu cầu UBND tỉnh Hòa Bình phải vận dụng theo quy định tại điểm d, khoản 3, Mục 3 của Thông tư 10/1963 của Phủ Thủ tướng (nay là Văn phòng Chính phủ): Đất của người tham gia kháng chiến trở về mà cơ quan đã sử dụng thì phải xét cấp cho họ diện tích khác hoặc bồi thường theo quy định. Việc giải quyết phải dứt điểm trong quý I/2002".

Tưởng chừng công lý đã đến với chỉ đạo của Phó Thủ tướng, tuy nhiên, trong quá trình chờ đợi, ông Sinh cho biết, UBND tỉnh Hòa Bình đã có báo cáo khó hiểu làm trì hoãn việc thực hiện này. Cụ thể, Báo cáo số 35 ngày 14/8/2002 mà UBND tỉnh Hòa Bình gửi Thủ tướng Chính phủ có nội dung cho rằng đã thực hiện đền bù cho gia tộc họ Tô. Nhưng, Công văn số 5535 ngày 3/10/2002 sau đó của Văn phòng Chính phủ gửi tỉnh Hòa Bình đã bác bỏ, nhắc nhở và yêu cầu phải tổ chức thực hiện nghiêm túc theo chỉ đạo trước đó của Thủ tướng Chính phủ.
   
Để trì hoãn, UBND tỉnh Hòa Bình tiếp tục có Công văn số 1689 ngày 24/10/2002 gửi Thủ tướng Chính phủ xin được báo cáo trực tiếp và xin ý kiến vì tỉnh "lúng túng" khi vận dụng Thông tư 10 của Phủ Thủ tướng. Sau đó, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản cho rằng, KN của ông Sinh không có căn cứ và đồng ý với tỉnh Hòa Bình là xét cấp thêm cho ông Sinh 1 suất đất.
   
Trong khi việc KN của ông Sinh đòi lại đất hoặc bồi thường lại nhà, đất chưa được tỉnh Hòa Bình giải quyết thì việc báo cáo lên T.Ư là xét cấp thêm đất là một sự vô lý. Thậm chí, việc cấp thêm đất này vào thời điểm 2003 còn kèm theo điều kiện là gia đình ông Sinh phải đóng 180 triệu đồng - một số tiền mà gia đình nghèo, 4 miệng ăn với đồng lương hưu quân ngũ như ông Sinh khó mà có được. Cũng xin nói thêm, vợ chồng ông Sinh cùng mẹ già đã ngoài 90 tuổi phải thuê nhà ở nhiều năm nay.

Mong muốn được đối thoại cùng với lãnh đạo
   
Đó là những mong muốn của ông Sinh nhiều năm qua nhưng chưa thành hiện thực. Ông Sinh cho biết: Ngày 11/9/2008, ông Bùi Văn Tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Hòa Bình đã giao Thanh tra tỉnh chủ trì phối hợp với các ngành chức năng tổ chức đối thoại với gia đình về vụ việc này. Sau đó, ngày 18/9/2008, Thanh tra tỉnh trả lời rằng đã có dự thảo báo cáo xin ý kiến chỉ đạo của cơ quan chức năng T.Ư. Hơn 2 năm sau cuộc đối thoại này, mọi việc vẫn dậm chân tại chỗ.

Thông cảm và chia sẻ với gia đình ông Sinh, một số gia đình giáp ranh thửa đất của gia tộc họ Tô trước đây từng lấn chiếm đã tự nguyện trả lại đất khoảng hơn 100m2. Có được mảnh đất, song lại không có lối vào vì trụ sở UBND TP Hòa Bình đã chặn lối. Ông Sinh đang xin địa phương cho mở lối vào để gia đình có thể sinh sống nhưng cũng chưa được giải quyết…
   
Không biết gia đình có công với cách mạng này còn phải đợi thêm bao nhiêu năm nữa? Mong rằng, các cơ quan T.Ư liên quan và tỉnh Hòa Bình sẽ có những giải pháp thỏa đáng để giải quyết đúng pháp luật những KN của gia đình ông Sinh.

                                                                                            Đinh Lê