Nhà đất của 49 hộ dân sử dụng ổn định từ năm 1978 đến nay

Nguồn gốc nhà đất của 49 hộ dân tổ 62 hình thành từ năm 1978 theo chủ trương của Đảng ủy phường 3, là bố trí những gia đình cán bộ, gia đình có truyền thống Cách mạng về khu vực đất ven Công viên Gia Định nhằm làm trong sạch địa bàn là điểm nóng tệ nạn xã hội. Phía trước dãy nhà đất của các hộ dân là đường Nguyễn Thái Sơn, được đưa vào sử dụng năm 2004, với lộ giới rộng 25m. Ngày 22/01/2007, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 101/QĐ-TTg phê duyệt quy hoạch phát triển giao thông vận tải TP. Hồ Chí Minh đến năm 2020 và tầm nhìn sau năm 2020. Theo đó, hướng tuyến của DA sẽ đi qua nút giao thông Nguyễn Thái Sơn, theo đường Hoàng Minh Giám, qua đường Hoàng Văn Thụ để ra vòng xoay Lăng Cha Cả, không đi vào sân bay TSN. Trước đó, từ năm 1996, trong quá trình chuẩn bị thủ tục đầu tư, nhiều cơ quan chức năng của TP. Hồ Chí Minh đã có văn bản xác nhận đoạn đường từ ngã 5 Nguyễn Thái Sơn đến sân bay TSN là đoạn đường có lộ giới 20m với chức năng đảm bảo chiều đi vào sân bay TSN. Như vậy, nhà đất của 49 hộ dân phù hợp với quy hoạch hiện trạng giao thông và không thuộc diện phải thu hồi cho bất kỳ dự án hạ tầng đô thị nào vì lộ giới hiện hữu của đường Nguyễn Thái Sơn là hơn 25m.

Bất ngờ, ngày 04/01/2008, lấy lý do chuẩn bị đầu tư xây dựng tuyến đường của DA, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh đã ký Quyết định số 19/QĐ-UBND thu hồi hơn 597.000m² đất thuộc địa bàn 4 quận Tân Bình, Gò Vấp, Bình Thạnh, Thủ Đức, trong đó có nhà đất của 49 hộ dân tổ 62, phường 3. Khi người dân khiếu nại, Thủ tướng Chính phủ đã giao Thanh tra Chính phủ xác minh, làm rõ. Kết quả là những bất hợp lý của Quyết định số 19/QĐ-UBND đã được Thanh tra Chính phủ làm rõ tại Kết luận 158/KL-TTCP là nhà đất của 49 hộ dân không thuộc diện phải thu hồi cho DA, việc UBND TP. Hồ Chí Minh ban hành Quyết định số 19/QĐ-UBND không phù hợp với các quy định của pháp luật.

Sau khi Kết luận 158/KL-TTCP được Thủ tướng Chính phủ đồng ý tại Văn bản 1753/KNTN-VPCP ngày 23/3/2011, với đề nghị Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh giải quyết dứt điểm khiếu nại của công dân trong tháng 5/2011, người dân vẫn mong chờ những sai phạm trong thu hồi nhà đất sẽ được xử lý đúng pháp luật để quyền lợi hợp pháp của 49 hộ dân được bảo đảm. Thế nhưng, việc giải quyết thì vẫn chỉ dừng ở mức độ “sửa sai không dứt điểm”. Đó là ngày 27/10/2011, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh ký Quyết định số 5166/QĐ-UBND để sửa đổi quyết định thu hồi đất trái pháp luật trước đó. Điều bất thường là chỉ có 2.507,7m² nhà đất của 49 hộ dân được điều chỉnh không thuộc diện phải thu hồi, còn 1.980,9m² nhà đất được xác định là đất ở đô thị vẫn nằm trong diện phải thu hồi.

Khi người dân tiếp khiếu đề nghị thực hiện đúng Kết luận 158/KL-TTCP thì mới đây nhất đại diện 49 hộ dân được “đọc cho nghe” một văn bản của UBND TP. Hồ Chí Minh với nội dung kiến nghị tiếp tục thu hồi nhà đất của người dân. Theo đó 34 hộ sẽ bị thu hồi để trồng cây xanh, 11 hộ bị thu hồi để mở rộng vòng xoay DA, còn 2 hộ bị thu hồi để mở rộng đường nối khu vực giáp ranh quận Tân Bình. Bất ngờ và không đồng tình với cách giải quyết bất thường này, đại diện 49 hộ dân tiếp tục có đơn khiếu nại gửi các cơ quan chức năng với nội dung khẳng định: Là những gia đình có truyền thống Cách mạng, họ luôn chấp hành đúng chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Người dân mong muốn UBND TP. Hồ Chí Minh, có cách giải quyết phù hợp đúng Kết luận 158/KL-TTCP và ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Nhận định về điều này, luật sư Phạm Tấn Thuấn, Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh cho rằng: Nguồn gốc nhà đất của 49 hộ dân được giao cấp do chủ trương của Đảng ủy phường 3 những năm 78 là phù hợp quy định pháp luật. Từ khi được giao đất, người dân đã sử dụng liên tục, ổn định, không tranh chấp với tổ chức, cá nhân nào trước ngày 15/10/1993, do đó quyền sử dụng đất của 49 hộ dân được pháp luật bảo hộ. Nội dung Kết luận 158/KL-TTCP đã  xác định toàn bộ nhà đất của 49 hộ dân không thuộc diện thu hồi DA đường TSN-BL-VĐN. Đáng lẽ UBND TP. Hồ Chí Minh phải ban hành quyết định giải quyết theo hướng công nhận nội dung khiếu nại của 49 hộ dân là có cơ sở thay vì lại chọn hướng kiến nghị tiếp tục thu hồi nhà đất của người dân thiếu cơ sở pháp lý. Cách làm này không minh bạch, không phù hợp quy định pháp luật về khiếu nại, trái với hướng dẫn của Thanh tra Chính phủ về quy trình thực hiện kết luận sau thanh tra.